Datasets:

ceyyyh
/

mevuzatgovtr

mevzuat_no int64	mevzuat_tertip int64	mevzuat_tur int64	mevzuat_baslik string	kabul_tarihi string	resmi_gazete_tarihi string	mevzuat_icerigi string
8	1	0	CEVAMİİ ŞERİFE VESAİR MÜESSESATI HAYRİYENİN TAHTINDA VEYA FEVKİNDE VEYA HARİM VE MÜŞTEMİLATINDA BULUNAN MAHALLERİN İSTİMLAKİ HAKKINDA KANUN	25 Haziran 1328	30 Haziran 1328	CEVAMİİ ŞERİFE VESAİR MÜESSESATI HAYRİYENİN TAHTINDA VEYA FEVKİNDE VEYA HARİM VE MÜŞTEMİLATINDA BULUNAN MAHALLERİN İSTİMLAKİ HAKKINDA KANUN Kabul Tarihi : 25 Haziran 1328; 23 Recep 1330 Yayımlandığı Takvimi Vakayi : Tarih: 30 Haziran 1328 Sayı:1175 Mükerrer Yayımlandığı Düstur : Tertip: 2 Cilt: 4 Sayfa: 562 Madde 1 – Cevamii şerifenin ve evkaf nezaretine merbut olan sair müessesatı hayriyenin tahtında veya fevkinde veya harim ve müştemilatında bulunan ve her nasılsa gayrın uhdesine geçerek ba senedi hakani tasarruf kılınmakta olan mahalleri Evkaf Nezareti istimlak edebilir. Madde 2 – Bu gibi ahvalde menafii umumiyenin mevcudiyeti musaddak olup ayrıca karar istihsaline ihtiyaç yoktur. Tayini bedel ve müteferriatında İstimlak Kanununa tevkifi muamele olunur. Madde 3 – İşbu kanunun icrasına Evkaf Nazırı memurdur.
9	1	0	AMELİYATI İSKAİYE İŞLETME KANUNU MUVAKKATI	1 Şubat 1329	15 Şubat 1329	AMELİYATI İSKAİYE İŞLETME KANUNU MUVAKKATI Kabul Tarihi : 1 Şubat 1329; 18 Rebiülevvel 1332 Yayımlandığı Takvimi Vakayi : Tarih :15 Şubat 1329 Sayı: 1742 Yayımlandığı Düstur : Tertip: - Cilt: - Sayfa: - FASLI EVVEL İnşaatın tarif ve tevsimi Madde 1 – Mürur eylediği araziyi doğrudan doğruya irva etmeyip bir veya müteaddit yedeklere su veren mecralara "kanal" namı verilir. Madde 2 – "Yedek" bir kanaldan teşaüp eden ilk mecralara ıtlak olunur. Madde 3 – Yedeklerden inşiap eden üçüncü derecedeki mecralara "hark" tesmiye olunur. Madde 4 – Harklardan inşiap ile suyu doğrudan doğruya tarlalara isale eden mecralara "ağızlık" namı verilir. Madde 5 – Arazinin iska ve irvasından sonra üzerindeki suyu doğrudan doğruya toplayıp sevkeden mecralara "hendek", bir veya birkaç hendeğin suyunu isale eden mecralara dahi "savacık" ve savacıkların suyunu cemederek irva sahası haricinde bir çay veya göle veyahut gayrimezru ve münhat araziye ve sazlık ve bataklık gibi mahallere sevkeyliyen mecralara da "ayak" tabir olunur. Madde 6 – Zeminin tecdidi havası ve kabiliyeti nüfuziyesinin tezyidi maksadiyle tahtelarz tesis olunan mecralara (tefcir mecraları-avgın) ıtlak edilir. Madde 7 – Birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü maddelerde muharrer mecraların heyeti mecmuasına "irva şebekesi" ve beşinci ile altıncı maddelerde muharrer aksama da "tahliye şebekesi" namı verilir, ancak irva tuğyan usuliyle icra edilirse irva şebekesi tahliye şebekesi vazifesini dahi ifa eder. Madde 8 – İska olunan arazinin hayatı ziraiyesine hadim olmak üzere canibi hükümetten inşa olunan kanal ve yedek ve hark ve ayak ve sıvacık ve hendekler ve arazinin istila ve tuğyanı miyahtan muhafazası için tesis edilip "mahmuz" tesmiye olunan arzani ve tulani setler ve suların tevziine mahsus mehazlar ve temini muvasalat için tesis kılınan yollar ve köprüler ve cereyanı mihaya hadim (akadök) ve sifonlar gibi bilumum imalatı sınaiye müessesatı umumiyeden madut olup bunların hüsnü muhafazası ve tamirat ve tathiratı tarafı hükümetten mansup ameliyatı iskaiye memurini fenniyesi marifetiyle icra edilecektir. Tesisi münhasıran ashabı araziye ait olan "ağızlık" ve tefcir mecralariyle kura ahalisi ve eşhası saire tarafından vücude getirilen mecari ve imalatı saire müessesatı umumiyeden madut olmayıp bunların masarıfı tesisiye ve tamiriyeleri ashabına racidir. FASLI SANİ Teşebbüsat ve mükellefiyeti şahsiye Madde 9 – Kendi arazisi dahilinde ve mücavir arazi kurbinde mecra küşadına mecbur bulunan ashabı arazi işbu mecrayı huduttan laekal umku mecraya müsavi bir mesafede hafredebilir. Mesafei mezküre mecranın hudut tarafındaki şivinin dılı fevkanisinden ve ımla olunduğu takdirde şiv eteğinden itibaren mesaha edilecek ve şivlerle kenar seddeleri fennen iktiza eden metaneti haiz olacaktır. Hükümet, ameliyatı iiskaiye idaresinin talebi üzerine işbu mesafeyi tezyit etmeğe selahiyattardır. Madde 10 – Vaziyeti topoğrafiye ve tabiiye dolayısiyle mürtefi arazi sularının münhat araziden geçirilmesine mecburiyet görüldügü takdirde münhat arazi sahibi miyahı mezkurenin icrasına mani olamıyacağı gibi mürtefi arazi sahibi de bu icradan münhat arazi sahibine gelebilecek mazarratı izale ve tazmin etmeğe mecburdur. Madde 11 – Ameliyatı İskaiye İdaresinin tasdikine iktiran eden irva veya tahliye mecrasının kendi arazisi dahilinden mururuna sahibi tarafında mümanaat edilmiyecektir. Madde 12 – Macari ve imalatı sairenin sakatlanmasından ve suveri saireden dolayı hasıl olan zarar ve ziyanı izale ve tazmin etmeğe müteşebbisler mecburdur. Ancak hükümetin bu gibi müteşebbislere imtiyaz ve ruhsat vermesi zamanını müstelzem olamaz. Madde 13 – Her ne suretle olursa olsun bir mecranın seddine sebep verip de civar araziye zarar iras edenler o mecranın tamirat ve tathirat masarifi ile iras ettikleri zarar ve ziyanı tazmine mecburdur. Madde 14 – Açılmak istenilen hususi bir "hark" veya "yedek"in müessesatı umumiyeden olan mecariye ilhakı veya oralardan imrarı ameliyatı iskaiye idaresinin tesvibine binaen mahalli hükümetinden müsaade ıstihsaline ve bu güzergahın icra edilecek ameliyat için en muvafık güzergah olduğunun anlaşılmasına mevkuftur. Bu halde mecrayı umuminin masarifi inşaiye ve tamiriyesiyle mütenasip bir meblağ talebine mecrayı umumi sahibi haizi selahiyettir. Madde 15 – Hususi mecralar küşat etmek istiyenler müessesat irvaiyeden gayri imalatı katetmeğe mecbur olursa imalatı mezkureye müteallik kavanin ve nizamat ve talimata tebaiyet edeceklerdir. Madde 16 – Hakkı mecra ya daimi veyahut muvakkat olarak şeraiti atiyeye tevfikan talep ve istihsal olunabilir. Şöyle ki: Hakkı mecraya müsteniden işgal edilecek arazinin bedeliyle mecranın araziden imrarı suretiyle arazinin taksime uğramasından naşi hasil olacak zararu ziyanın hakkı mecrayı istihsal edenler tarafından ameliyat ve hafrıyata mübaşeretten evvel tediye ve tazmini mecburidir. Hakkı mecra dokuz seneden dun bir zaman için talep ve istihsal olunduğu takdirde baladaki tazminatın yalnız nısfı tediye olunur. Muvakkat hakkı mecra istihsal edenler mezkur dokuz senenin inkızasından mukaddem daimi hakkı mecra istihsaline tazminatı nakdiyenin nısfı diğeriyle işbu nısfın hakkı mecranın istihsali tarihinden itibaren faizi nizamisinin tediyesi kaydü şartıyle haizi selahiyettir. Şu kadar ki dokuz senenin inkızasından sonra muvakkat hakkı mürurun daimiye icraı gayricaizdir. Madde 17 – Hükümetin veya başkasının arazisi dahilinde bir mecraya sahip olanlar su sarfiyatını mecranın derecei istiabından fazla tezyit edemezler. Su sarfiyatını tezyide ihtiyaç mesettiği ve mecranın kabiliyeti istiabiyesi bulunmadığı takdirde tadili mecra caizdir. Mecra tadil edildiği takdirde tadil için lazım gelen arazi kıymetinin ve bundan dolayı vukubulacak zararuziyanın tazmini lazımdır. Madde 18 – Müessesatı umumiyeden olan bir mecra üzerindeki köprüden su geçirmek istiyenler bundan mütevellit zararuziyanı tazmine mecburdurlar. Madde 19 – Bir mehaz küşadına müsaade talep edenler mehazın şeklini ve sarfiyatını hükumete tayin ettirecek ve daima bu şekli muhafaza eyliyecektir. Hükumet işbu mehaza mahsus olan sudan bir miktarını menafii umumiye namına istimal edebilir ve bundan dolayı mehaz sahibi hakkında terettüp edecek zararuziyanı tazmin ile mülzem olmaz. Madde 20 – Umuru iskaiyede istimal olunan mecarii umumiyedeki suyun ahar suretle istimaline müsaade itası umuru iskaiyenin ihlal edilmemesine mütevakkıftır. Madde 21 – Ameliyatı iskaiyeden gayri hususat hakkında icrası talep olunacak imalata ameliyat iskaiyece bir guna mahzur olmadığı ameliyatı iskaiye idaresinden ledessual anlaşıldıktan sonra müsaade olunacak ve hususatı mühimme hakkında Nafia Nezaretine iş'arı keyfiyet edilecektir. FASLI SALİS İşletme muamelatı Madde 22 – Ameliyatı iskaiyenin muamelatı umumiyesi Nafia Nezaretinde Nafia Müdüriyetine merbut ve lüzumu kadar memurdan mürekkep ve icap eden yerlerde müteşekkil birer ameliyatı iskaiye müdüriyetleri marifetiyle idare edilecek ve müdüriyetlerin vezaifi umumiyesi ve arazinin suret irva ve iskası ve varidat ve masarifatının ahzuicrası ayrıca bir talimatla tayin olunacaktır. Madde 23 – Esbabı mücbireden münbais ahvalin icabatı yahut lüzum görülen tadilat ve tamiratın mecralarda suların tanzimi için muktazi tedabirin icrası veya bir mecrada tesviyei lazime yapılması gibi sebeplere müstenit olarak bir mecra suyunun tatil veya tadil edilmesinden dolayı hiç kimsenin hükümetten tazminat talebine hakkı olamaz. Ancak esbabı mücbire müstesna olmak üzere tathirat ve tamirat mevsimi iska ve irvanın gayri mevsimlerde yapılacağı gibi tathirat ve tamirata başlanmazdan mukaddem alakadar olan kariye heyeti ihtiyariyesine de ihbarı keyfiyet edilecektir. Madde 24 – Teahhuru mahzurdan salim bulunmıyan tathirat ve tamiratın icrası için amele tedariki kabil olmadığı takdirde, mezkur mecra hangi kariye hududu dahilinde ise o kariye ahalisi yevmiyeleri rayici mahalli üzere canibi hükümetten tediye edilmek şartiyle amele sevk ve izamına mecburdurlar. Madde 25 – İska ve irvayı araziye mania husulünden, yahut tereşşühat ve zayiatı miyahiyeden veya mezruata irası zarar edecek esbaptan dolayı bir mecranın set ve tatili veya mevkiinin tebdili iktiza ederse iska ve irva müdürünün mütelaatı üzerine Nafia Nezaretince icabının icrasına müsaade olunur. Madde 26 – Mecarii muhtelife ve imalatı sınaiyenin esaslı bir surette tebdil ve tağyiri Nafia Nazaretinin mezuniyetine mütevakkıftır. Ancak bir mecradan diğerine su vermek için yapılan müteharrik mehaz ve kama döşemeleri gibi aksamı cüz'iyede fennin icabatına göre derhal ifası muktazi tevsiat ve tadilat ve tahtıelzemiyette bulunan tamirat ve ıslahat neticei keyfiyetten Nezarete malumat verilmek şartiyle iska ve irva müdüriyetinin tensibiyle yapılabilir. Madde 27 – Dahilinden mürur eden bir mecranın tathir edilmemesinden veya tarafeyn seddelerinin halı intizamda bulunmamasından dolayı hasara ve istilayı miyaha uğrıyan arazi ashabı, keyfiyeti mensup oldukları şube mühendisine ihbar ettikleri halde mühendis esbabı maniai fenniye yoksa bila ifatei vakit icrayı icabına tevessül ve badehu keyfiyetten müdüriyeti haberdar eder. Şube mühendisi icabını icra etmediği takdirde alakadaran iska ve irva müdüriyetine müracaat edecek ve müdüriyet keyfiyeti bitetkik muktezasını tayin ve icra edecektir. Madde 28 – Bir mecranın tamir ve tathiri o mecrayı küşat edenlere veyahut ondan müstefit olanlara aittir. Bu bapta müdüriyetten vukubulacak ihtara tebaiyet mecburidir. Alakadaran veya erbabı istifadet tamirat ve tathiratı muktaziyeyi icra edecek kadar kesretli olmaz veya ahvali maliyeleri müsait bulunmazsa masarifi vakıa alakadarandan mahsul zamanı tahsil edilmek şartiyle hükümetçe tamiratı lazime icra edilir. Madde 29 – Ağızlıklar ashabı arazi tarafından yapılır ve mevsime ve nev'i mezruata ve icabatı saireye göre tebdil ve tadil edilebilir. Sahipli araziden mürur eden ağızlıkların inşası ashabı arazinin muvafakatine mutevakkıf değildir ancak mezruatın bu sebeple hasarzede olmamasına dikkat ve itina olunacak ve ağızlıkların güzergahı hakkında tahaddüs edecek ihtilafat şube mühendisi tarafından halledilecektir. Madde 30 – İnşaat için işgal olunacak arazinin bedeli icarile işgalden mütevellit zararı ve istimlak olunacak arazinin dahi İstimlak Kanununa tevfikan bedeli mutasarrıfına verilecektir. Ancak istimlak edilen arazinin orada ihdas edilen mecranın ademi lüzumu takdirinde hükümetçe bilmüzayede eşhasa tefvizi veyahut ücret ve müddeti münasibe ile zer'ine müsaade olunması caizdir. Araziyi zeretmek isteyenler baistida iska ve irva müdiriyetine müracaat edecek ve müdiriyetçe bir mahzur görülmediği takdirde bir kıt'a ruhsatname itasile ziraate müsaade edilecektir ve zürra müddeti icarenin hitamında araziyi kamilen tahliye etmekle mükelleftir. Taliplerin taaddüdü halinde en nafi şerait dermeyan eden tercih olunur. Bu gibi arazide hakkı tapu yoktur. Madde 31 – İstimlak olunan araziye ve mecarii umumiyenin dahiline ve şiv seddelerine irva ve iska müdiriyetinin müsaadesi olmaksızın ahali tarafından eşçar garsı memnudur. Buralarda evvelce mevcut olan ağaçlardan istifade etmek hükümete aittir. Efrat tarafından yapılan mecralarda ağaç garsolunabilmesi şube mühendisinin müsaadesine menuttur. Efrada ait mecralarda bulunan eşçar cereyanı miyahı işkal ile ahare irası zarar ettiği takdirde sahipleri kal'etmeğe mecburdurlar. Bu bapta vukubulan ihtara tevfiki hareket olunmadığı takdirde iska ve irva müdiriyetinden istihsal edeceği müsaade üzerine şube mühendisi tarafından bu gibi ağaçlar sökülecek ve eşçarı maktua bedelinden ücreti kali badelistifa fazlası ashabına iade olunacaktır. FASLI RABİ Mücazat Madde 32 – Su sarfiyatının tezyit ve tenkisi maksadı olmaksızın köprü ve bent ve mecra vesaire üzerindeki alatuedavatı tahrik edenler ve mecrada köprü vegeçit ve sifon yapanlar; Mecralar üzerinde hükümet veya efrat tarafından inşa edilmiş olan mehazlarda tebdilat icra edenler; Bilaruhsat mecralar ile seddelerde ve arazii müstemlekede ziraat eyliyenler ve memurini mahsusası tarafından vukubulan emrütenhibe muhalefet eyliyenler; Set ve mecralar dahiline meyyit veya laşe ilka ve defnedenler; Memurini mahsusasının müsaadesini istihsal etmeksizin bir mecraya hariçten su sevkeyliyenler; Bir mecranın veya sair mahallin hafrutathirile husule gelen toprak vesaireyi mecarinin şiv ve seddelerine vazedenler; Hariçten gelen suları mecrayı tabiisine ve tarlaların iskasından fazla kalan suları tahliye mecralarına sevketmeyip de mecarii saireye sevkederek bunların çamur ve kum ile dolmasına sebep olanlar; Mecra dahilinde kuyular hafredenler; (Değişik cümle: 23/1/2008-5728/1 md.) Mecra dahilinde her ne suretle olursa olsun balık saydgahı tesis edenler ef’ali mezkûreden tahaddüs edecek zarar ve ziyanı tazminden maada mahallî mülkî amir tarafından ikiyüzelli Türk Lirası idarî para cezasıyla cezalandırılır. Madde 33 – Müsaadei mahsusa istihsal etmeksizin bir bent inşası veya taş yığını veyahut mevanii saire ihdası ile mecraları seddeyliyenler; Su sarfiyatının tezyit ve tenkisi maksadile mehaz ve bentlerin kapılarını açan ya kapayanlar ya köprü ve bent ve mehazlarda bulunan aletüedavatı ve mecra üzerindeki bendin müteharrik aksamını tahrik edenler; Mecraların bendine ve süddesine veya mehazına su çarhı (nüure, tulumba, sakiye vesaire) gibi suyu terfi ve tevkif edici alet vazeyleyenler; (Değişik cümle: 23/1/2008-5728/2 md.) Bilamüsaade mecraların tarafeyn süddelerinde fetha ve mehaz küşat edenler ile süddeler üzerine tarik ihdas eyleyenler tahakkuk edecek zararuziyanın tazmininden maada mahallî mülkî amir tarafından beşyüz Türk Lirası idarî para cezasıyla cezalandırılır. Ancak, verilen para cezasının miktarı meydana gelen zarar ve ziyandan az olamaz. Madde 34 – (Mülga: 23/1/2008-5728/578 md.) Madde 35 – Memurinin ahkamı kanuniyeyi yanlış tatbik etmelerinden veya ahkami kanuniyeye muhalif hareketlerinden tevellüt edecek zararuziyan o memurlara hakkı müracaatları olmak üzere onları tayin eden devair veya şirket veya eşhas tarafından tazmin olunur. Madde 36 – (Mülga: 23/1/2008-5728/578 md.) Madde 37 – Tarafı hükümetten mansup iska ve irva müdürleriyle muavinlerinin ve şube mühendisleriyle muavinlerinin ve müfettişlerin ve kondoktorlarla keza muavinlerinin işbu kanunda muharrer ceraim hakkında tanzim edecekleri zabıt varakaları hilafı sabit oluncaya kadar mehakimce mamulünbih addolunacaktır. İşbu memurların memuriyetlerine hini tayinlerinde hasbelvazife tanzim edecekleri zabıt varakalarında her ne sebep olursa olsun hakikate muhalif ifadatta bulunmıyacaklarına dair tahlif olunurlar. Madde 38 – Umuru iskaiye bir müteşebbis veya şirkete ihale edildiği halde şirket veya müteşebbis tarafından tayin edilecek iska ve irva müdürleriyle muavinlerinin ve mühendislerle muavinlerinin ve müfettişler ve kondoktorlarla muavinlerinin memuriyetleri tarafı hükümetten musaddak ve kendileri muhalif bulunmak şartiyle bunların dahi tanzim edecekleri zabıt varakaları hilafı sabit oluncaya kadar muteber addolunacaktır. Madde 39 – İşbu kanunun, icrayı ahkamına Dahiliye, Adliye ve Nafia Nazırları memurdur. 1 ŞUBAT 1329; 18 REBIÜLEVVEL 1332 TARIHLİ KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE Değiştiren Kanun 1332 tarihli Kanunun değişen maddeleri Yürürlüğe Giriş Tarihi 5728 32, 33, 34, 36 8/2/2008
3	1	0	SALTANATI SENİYYE ŞEHBENDERLERİNE DAİR NİZAMNAMEİ DAHİLİDİR	1 Haziran 1298	18/5/1929	SALTANATI SENİYYE ŞEHBENDERLERİNE DAİR NİZAMNAMEİ DAHİLİDİR Kabul Tarihi : 1 Haziran 1298 Yayımlandığı Düstur : Tertip: 1 Cilt: 2 (Zeyl) Sayfa: 192 BİRİNCİ KISIM Şehbenderhanelerin sureti teşekkülü BİRİNCİ FASIL Şehbender memurları Bend 1 – Heyeti şehbenderi biri muvazzaf diğeri fahri (bila maaş) olmak üzere iki nevidir. Bend 2 – Muvazzaf şehbenderler üç sınıfa münkasimdir birincisi başşehbender ikincisi şehbender üçüncüsü şehbender vekili veyahud kançelarya memurudur. Bend 3 – Muvazzaf ve fahri şehbenderlerin kaffesi ba iradei şahane nasb ve tayin olunur. Muvazzaf şehbenderlerin tabai devleti aliyeden bulunmaları ve ticaretle meşgul olmamaları meşrutdur. Bend 4 – Muvazzaf şehbenderlere mikdarı muayyen maaş ve mahalli memuriyetlerinin ehemmiyetine göre münasib mikdar (Allokasyon) tahsisat ita olunacakdır. Bend 5 – Şehbenderlerin maaşları bervechizir tayin olunur. (Mülga fıkra: 18/5/1929 tarih ve 1452 sayılı Tevhidi maaşat Kanunu.) Şehbenderlerin maaşları mahalli memuriyetlerine vusulleri tarihinden itibaren mah bemah tediye edilir. Şehbenderliğe tayin olunan memur mahalli memuriyetine gitmek emrini aldığı günden itibaren iki haftaya kadar Dersaadetden hareketle doğruca mahalli memuriyetine gitmeğe mecbur olup aksi takdirinde on yedinci bendde gösterilen cezaya düçar olacaktır. Bend 6 – Her şehbenderhanenin ve bazı kançelarya memurlarının tahsisatı seneviyeleri yirmi dokuzuncu bendde muharrer tahmata melfuf işaretile murakkam cedveli mahsusunda gösterilecekdir. İşbu tahsisatı seneviye bir memurun mahalli memuriyetine vusulü tarihinden itibaren mah bemah ita olunur. Bend 7 – (Değişik: 12 Kanunuevvel 1302 tarihli irade ile) Bombay ve Batavya Şehbenderlikleri müstesna olmak üzere şehbenderlere azimet ve avdetlerinde verilecek harcırah alacakları maaşın bir misli olacaktır. Mahalli memuriyetleri Asya kıtasında bulunan şehbenderlere olmiktar harcırahın ademi kifayeti anlaşıldığı halde nihayet maaşlarının iki mislini tecavüz etmemek üzere Hariciye Nezaretince miktarı tezyid olunabilir. Bend 8 – Bir şehbenderin memuriyetde iken vefatı takdirinde familyasının memleketine iadesi hükümeti seniyeye aid olacak ve fakat bunun için edilecek masarif müteveffaya verilecek harcırah mikdarını tecavüz etmiyecekdir. Bend 9 – Bir mahalde müceddeden bir şehbenderhane tesis olundukda nasbolunacak şehbendere masarifi tefrişiye olmak üzere maaşının bir misli ita olunacakdır. Bend – 10 (Değişik:12 Kanunuevvel l302 tarihli irade ile) Tahsisat dahilinde verilip şehbenderler tarafından tesviyesi lazımgelen masarif, evvela: Kançalariya masarifi. Saniyen: Kançalariyada müstahdem memurin ve kavas ve hademe maaşatı. Salisen: Araba ve sandal masarifatından ibarettir. Bend 11 – Hükümeti seniye tarafından kabul ve ita olunacak masarif Evvela şehbenderhane icarı Saniyen sancak ve arma bahası Salisen posta ve telgraf ücretleri Resmi mektub ve paket ve telgraf için Rabian yirmi dokuzuncu bendde muharrer talimatda tayin olunan haddı tecavüz etmemek üzere mühtacin tabaaya iane ve bunların memleketlerine iadeleri için muktazi olan masarif. Hamisen şehbenderin merbut olduğu sefareti seniyeden veyahud nezareti hariciyeden bilistizan ruhsatı mahsuse ile edilecek masarif sairei acileden ibaretdir. Bend 12 – (Değişik: 10 Teşrinisani 1302 tarihli irade ile) Şehbenderlik selkine duhul, nezareti hariciye umuru şehbenderi müdüriyeti marifetile şeraiti mevzuası mucibince icra olunacak müsabakat imtihanile vukubulacakdır. Şehbenderlik memuriyetleri müdüriyeti mezküre tarafından tanzim edilen takrir üzerine nezareti hariciyenin tasvib ve intihabile icra olunacakdır. Mektebi sultanide ikmali tahsil edib yedlerinde şehadetnameleri olarak hariciye nezaretinde müstahdem bulunan veyahud istihdam olunmak üzere mukayyed ve mülazim olanlar işbu müsabakat imtihanına duhul hakkını haizdirler. Mektebi mülkiye şehadetnamesini haiz olanlar nizamnamei mahsusu mucibince müsabakat imtihanına girmeksizin sefaret kitabetlerile şehbenderliklere intihab olunurlar. Bend 13 – Şehbenderlerin azli veya diğer mahalle nekli memuriyetleri bairadei seniye icra olunur. Bend 14 – Şehbenderlerin terfi memuriyetleri intihab ile bairadei şahane icra olunur. Bend 15 – Muvazzaf şehbenderlerin tekaüdlük maaşı memurini sairei mülkiye hakkında olan nizamnamede musarrah esbab ve şeraite tevfikan ita olunur. Bend 16 – Şehbenderler muharebe vukuu veyahud sair esbabı mücbire zuhuru veyahud nezareti hariciyece muvakkaten bir memuriyetde istihdam olunmaları lazımgelmesi gibi bila ihtiyar bulundukları memuriyeti terk ve tatil etdikleri takdirde hariciye nezaretinin emri tahtında bulunacaklarından maaşları yine kendilerine ita olunacak ve fakat onuncu bendde gösterilen şehbenderhane masarifi vekalet edecek zata vekalet edecek kimse bulunmadığı halde hükümeti seniyeye aid olacakdır. Bend 17 – Şehbenderler hakkında icra olunacak mücezatı inzibatiye şunlardır: Evvela tevbih. Saniyen bir aydan bir seneye kadar azli muvakkat ile maaşının kısmen veya külliyen kat'ı. Salisen memuriyetden affı. Şu tadad olunan mücazatdan birine düçar olan şehbenderlerin nevi cezası umuru şehbenderi müdüriyetinde bulunan memurin defterlerine işaret olunacakdır. Bend 18 – Tevbih cezası hariciye nazırı tarafından tahriren icra olunduğu gibi azli muvakkat cezası dahi nezareti hariciyenin rey ve kararile olur memuriyetden af cezası nezareti müşarüleyhanın kararile bairadei şahane icra olunur. Bend 19 – On yedinci bendde gösterilen birinci ve ikinci nevi ceza evvela ifayi vazifede tekasül veyahud hilafı memuriyet veya hüsnü inzıbata karşı hareket edenler ve saniyen sıfatı memuriyetine yakışmıyacak bir meslek ihtiyar eyliyenler haklarında icra olunur memuriyetden af cezası evvela tevbih cezasını müstelzim olan kabahati tekrarda temerrüd eden ve saniyen ifayi vazifede itiyadı tekasül veya vezaifi memureyi ağır suretle ihlal edecek harekete tasaddi eyliyenler hakkında caridir. Vezaifi memureyi ağır suretle muhil addolunan harekatın başlıcaları evvela umuru memureye müteferri esrarı ketmü ihfa etmemek saniyen kuyudatın vazı aslisini tağyir etmek veya umuru hesabiyede sahtekarlık irtikab eylemek (sahtekarlık için mehakimi cezaiyede kanunen edilecek cezanın buna taalluku olmıyacakdır) salisen bilvasıta veya bilavasıta ticaretle meşgul olmak hususlarıdır. Bend 20 – Mevaddı cinaiye veya tedibiyeden birile mahküm olmuş veyahud müddeti nizamiyenin inkızası veya cünha imaratının fıkdanı sebeblerile cezadan kurtulmuş olan şehbenderler memuriyetlerinden affolunurlar. Bend 21 – On dokuzuncu bendin birinci ve ikinci maddelerine tevfikan hilafı memuriyet hareket eden şehbender amiri tarafından muvakkaten azledilebilecek ve keyfiyet hariciye nezaretine ihbar edilecektir. Muvakkaten azledilen memur mesleki müttehazı üzerine izahat vermek ister ise maiyetinde bulunduğu sefareti seniye veyahut nezareti hariciyeden ruhsat taleb edecekdir. Bend 22 – Memuriyetde bulunan her şehbendar bulunduğu mahallin mensub olduğu devlet nezdine terhis olunmuş olan sefareti seniyeye merbutdur. Bulundukları mahallin mensub olduğu devlet nezdinde sefaret bulunmıyan şehbenderler hariciye nezareti maiyetinde bulunurlar. Bend 23 – Şehbenderlerin mercileri olan sefareti seniyelerle teati edecekleri muhaberat: Evvela hükümeti mahalliye ile bir nihayete isale muvaffak olamadıkları ihtilafatdan. Ve saniyen havzai idareleri dahilinde zuhure gelen ve derhal veya bilahare sefareti seniyenin müdahalesini istilzam edecek olan vukuatı ticariye ve siyasiyeden. Ve salisen işbu nizamnamede münderic bulunmıyan ve kendilerince daii tereddüd ve iştibah olan halatı sairei nagehzuhurdan ibaretdir. Bend 24 – Şehbenderlerin hariciye nezaretile teati edecekleri muhaberat: Evvela hükümeti seniye devairi resmiyesinden birine taalluku bulunan masalihdir. Ve saniyen veladet ve vefiyat ve münakehat ve veraset ve seyrisefain işlerinden. Ve salisen politika umuru müstacele ve mühimmesinden ibaretdir. İKİNCİ FASIL Vilayet ve liva Bend 25 – Başşehbenderin hakkı kazasını muhit olan daireye vilayet denir. Bir şehbenderin hakkı kazasını muhit olan daireye liva denir. Şehbender vekilinin hakkı kazası bir şehbenderin havzai memuriyetini havi olan liva dahilindedir. Şehbenderlerin dairei memuriyetleri olan vilayet ve livalar yirmi dokuzuncu bendde muharrer talimata melfuf (2) işaretile murakkam cedvelde tayin olunacakdır. İşbu cedvelde icra olunacak her türlü tadilat sefareti seniyelerin teklifi ve nezareti hariciyenin emrile olacakdır. Bend 26 – Bir vilayet veya livada resen memur olan şehbender maiyetinde bulunan bilcümle memurların amiridir. Bunların her halde emirlerine itaatla mükellefdirler. Bend 27 – Şehbender vekilleri resen memur olacakları gibi Şehbenderhan maiyet memuriyetinde dahi istihdam olunacaklardır. Bend 28 – Maiyet memuriyetinde bulunan şehbender vekili başşehbender veya şehbender nezareti tahtında ifayı memuriyet ekliyecek ve vekaleti zamanında yirmi dokuzuncu bendde zikrolunan talimatda gösterildiği vechile kendi mes'uliyeti tahdında şehbenderhaneye gelen evrakı imza edecekdir. ÜÇÜNCÜ FASIL Şehbenderlerin vezaifi memureleri Bend 29 – Şehbenderler tebaa hakkında idarei memuriyetine müteallik ve mukavelat muharrirliğine aid vezaifi ifa ve tebaanın veladet ve vefiyat ve münakehata dair işlerini rü'yet eyler. İşbu vezaifin teferruatına dair icabeden talimatı hariciye nezareti tarafından bittanzim şehbenderlere gönderilecekdir. Bend 30 – Şehbenderler muahedat ve muhavelat ahkamının tamamii icrasına ve hükümeti seniye menafiinin himayesine ve Devleti aliye sancağına riayet edilmesine dikkat ve itina edeceklerdir. Bend 31 – Şehbenderler ticaret ve sanayi ve sıhhati umumiye gibi bir sureti mahsusada menfaati ammeye müteallik kaffei malümat ve ıttılaatlarını hükümeti seniyeye ita edeceklerdir işbu maksadın hususü için hükümeti mahalliye ve muteberanı ehali ve düveli ecnebiye konsolosları ile münasebatı mütemadiyede bulunacaklardır. Bend 32 – Şehbenderler politika mecalisi hafiyelerinin harekat ve ilkaatını memaliki şahanenin istirahati umumiyesine taallüku bulunduğu derecede tahkik ve tecessüs eyliyecekleri ve sair cihetlerce mazarrat ve tehlikesi mütevatir ve müssellem olan eşhas bulunduğu takdirde onların dahi ef'al ve harekatını tecessüs eyliyeceklerdir. Umuru memuresinin işbu ciheti nazikesini ifa için icabı takdirinde hafiye memuru istihdam eyliyecekler ise de bu babda ruhsatı mahsusa ve mebaliği lazimeyi evvelemirde maiyetinde bulundukları sefareti seniyeden taleb eyliyeceklerdir. Bend 33 – Şehbenderler matbuatı mahalliyeye dikkati mütemadiye icrasile zatı şevketsimat hazreti padişahiye ve hükümeti seniyelerine karşı neşriyatı muzirrede bulunanların tedibleri için hükümeti mahalliyeye lisanı münasib ile ihtaratı lazımeyi ifa edecekler ve fakat maiyetinde bulundukları sefareti seniyeden evvelce istizan etmedikce bu makule türrehat ilanına cür'et eden matbuat aleyhine mehakimde ikamei dava edemiyeceklerdir. Bend 34 – Şehbenderlerin merbut oldukları sefareti seniye canibinden ruhsat olmadıkca matbuatı mevgutei mahalliye ile zuhur edecek mücadelelere iştirak etmeleri kat'iyyen memnudur. Bend 35 – Sefareti seniye canibinden mezuniyet olmadıkca iane defteri açmak ve iane toplamak hususi şehbenderler için kat'iyyen memnudur. Bend 36 – Gazetelerin devleti aliye aleyhine derc ve neşretdikleri ehemmiyetli bendler türkçe veya fransızcaya tercüme olunarak şehbenderhanenin mercii olan sefareti seniyeye ve ehemmiyeti pek ziyade ise doğrudan doğruya nezareti hariciyeye gönderilecektir. Bend 37 – Şehbenderler tebai saltanatı seniyeye muavenet ve sahabet ve tebaanın vikayei menfaatlerine sarfı makderet ve adat ve nizamatı beldenin müsaadesi derecesinde tebaa üzerine icrayi hükümet ederler. DÖRDÜNCÜ FASIL Şehbenderhanelerin teftişi Bend 38 – 39 – (Muaddel: 15 Eylül 1318; Mülga: 18/12/1329 tarihli talimatname ile.) İKİNCİ KISIM Muhasebe Faslı münferid Şehbenderler tarafından ahzolunacak rüsum ve bunun sureti istifası Bend 40 – Muvazzaf veya fahri şehbender memurları tarafından verilecek veya imza edilecek evrakı resmiyenin kaffesine ahzolunan resim mikdarını mübeyyin hariciye nezareti canibinden peyderpey gönderilecek pullardan yapışdırılacakdır. Bend 41 – Şehbenderler tarafından verilen veya imza edilen evrakı resmiyenin pul yapışdırılmamış ise asla hüküm ve itibarı olmıyacakdır. Bu makule pulsuz evrakdan dolayı alakadar olanlara terettüb eden zarar ve ziyandan şehbender mes'ul olacak ve bundan maada ehemmiyeti maslahata göre balada beyan olunan mücazata düçar olacakdır. Bend 42 – (Değişik: 12 Kanunuevvel 1302 tarihli irade ile) Pullar altı nevi olub birincisi 50 ikincisi 20 üçüncüsü 10 dördüncüsü 5 kuruş ve beşincisi 20 para kıymet irae edecek ve altıncısı sıfır işaretini muhtevi olarak meccanen veya bila masarif verilen evrakı resmiyeye yapışdırılacakdır. Bir pul kıymetinin nısfı mukabilinde yarım pul istimali caiz değildir. Bend 43 – Muvazzaf veya fahri şehbenderler istimal etdikleri pulların hesabını her üç ayda hariciye nezaretine irsal eyliyecekler ve istimal olunmıyan pulları her altı ayda nezareti müşarileyhaya iade edeceklerdir tarafı nezaretden dahi yeniden pul gönderilecekdir. Bend 44 – Şehbenderler verdikleri pasaport ve tasdikname vesair evrakı matbua hariciye nezareti canibinden irsal olunacakdır. Bend 45 – (Mülga: 23/6/1927-1143/3 md.) Bend 46 – Tarife ilanı her şehbenderhanenin kançalaryasının duvarına talik olunacakdır. Bend 47 – Kançalaryada bulunan memur tarafından tarifeden fazla resim ahzedilmesine şehbenderler dikkat edecekler ve tarifede musarrah olmıyan evrakı resmiye meccanen verilib derhal nezareti hariciyeye ihbarı keyfiyet eyliyeceklerdir. Bend 48 – Zabıtname ve saire gibi şehbenderlerin tanzim edecekleri varakai resmiye her satırı on iki hecaden ve her sahifesi yirmi satırdan ibaret olmak üzere iki sahife itibar olunmuşdur iki sahife hitamında be'd olunan diğer varaka için tam resim ahzolunur türkce tanzim olunan varaka yirmi satır olmak üzere bir sahife itibar olunur. Bend 49 – Husus (vaksiyon) müddeti üç saatdir müddeti muayyeneden evvel hitam bulan husus için tam resim ahzolunur. Bend 50 – Husus esnasında tanzim olunan zabıtname müsveddeleri için bir güna resim ahzolunmıyacakdır. Bend 51 – İstinsah etdirilen evrakı resmiyenin her biri için suret harcı istifa olunur. Bend 52 – Adat ve nizamatı belde iktizasınca ayrıca tediyesi lazımgelen mağaza ücreti ve hekim ve rü'yeti hesab ve ehli hibre masarifi gibi şeyler şehbenderler tarafından verilen evrak için ahzolunan rüsum dahilinde değildir. Bend 53 – Memuriyeti mahsusa ile veyahud bir töhmet ve cinayt vukununda icrayi istintak için aldığı emir üzerine mahalli memuriyetinden diğer mahalle azimet eden şehbenderlere verilmesi lazımgelen harcırah ile orada ikameti müddetinde vukubulacak masarif hükümeti seniye tarafından ita edilecek ve ahvali sairede harcırah alakadar olanlar tarafından peşin olarak verilecekdir. Bend 54 – Müstediyat üzerine verilecek evrakı resmiyeden tarife mucibince ahzı lazımgelen rüsumun bervechi peşin istifasını talebe şehbenderlerin hakkı olacakdır. Bend 55 – Şehbenderhanelerin masarifi mukannenesi tenzil olundukdan sonra fazla hasılat her üç ayda en yakın ve ehven tarikle hariciye nezaretine gönderilecekdir. Bend 56 – Masarifat defterleri ihticaca salih senedat ile beraber her üç ayda hariciye nezaretine irsal olunacakdır. Bend 57 – (Birinci fıkra Mülga: 9/12/1933 - 2349/1 md.) (Değişik: 12/12/1302 tarihli irade ile) Nizamı dairesinde sabit olacak posta ve telgraf ücretleri ve talimatda münderic şeraite tevfikan memleketlerine iade edilecek muhtacini fıkara için olacak masraflar devlete aid olacak hasılatdan ve hasılat yok ise tarafı devletden tesviye kılınacakdır. ÜÇÜNCÜ KISIM Fahri şehbenderhanelere dairdir Faslı münferid Fahri şehbenderler hakkında ahkamı mahsusa Bend 58 – Fahri şehbenderler başşehbender ve şehbender ve şehbender vekillerinden ibaretdir. Bend 59 – Fahri şehbenderlerin maaşları olmayıb elli yedinci bendde mezkür cedvelde tayin olunan mikdar akçe hasılatdan ahzutevkif edeceklerdir. Bend 60 – Fahri şehbenderler mercileri olan sefareti seniyenin teklifi üzerine bairadei şahane nasbolunur fahri şehbenderler yerliden veya tebaai ecnebiye muteberatından intihab olunarak ticaretle mesgul olabilirler fakat bunların bulundukları mahalden diğer memlekete nakli memuriyetleri caiz olamaz fahri şehbenderler imtihan edilmiyeceklerdir. Bend 61 – Fahri şehbenderler kançelarya masarifini kendileri tesviye etmeğe mecburdurlar. Yalnız memleketlerine iade olunacak muhtacini tebaanın masraflarile posta ve telgraf ücretleri hükümeti seniye namına olarak hasılatdan tesviye edilir. Bend 62 – Fahri başşehbenderler mukim oldukları memleketde bulunan sefareti seniyeye merbut olup fahri şehbenderler dahi silsilei meratib kaidesine tevfikan muvazzaf baş şehbender ve bunun fıkdanı halinde fahri başşehbender maiyetinde bulunurlar. Fahri şehbender vekilleri muvazzaf şehbender ve bunun fıkdanı takdirinde fahri şehbender maiyetin de bulunurlar. Bend 63 – Fahri şehbenderlerin memuriyetleri lağvedilir ise bir güna tazminat taleb etmeğe hakları olamaz. Bend 64 – Fahri şehbenderlerin izharı iflas eder veya kanunen mahküm bulunur ise memuriyetlerinde istihdamları caiz olunmaz. Bend 65 – Fahri şehbenderler sıfatı resmiyeyi haiz olmak üzere memur veya vekil nasbedemezler. Bend 66 – Bir haftadan ziyade mahalli memuriyetinden gaybubet edecek olan şehbenderler sırasile amirlerine müddeti gaybubetlerini ihbar edecekler ve kendilerine vekalet eden zatı dahi bildireceklerdir. Vekalet eden zat fakat bir sureti gayri resmiyede tebaai şahaneyi himaye edebilir. Bend 67 – Fahri şehbenderler yirmi dokuzuncu bendde muharrer talimata melfuf (4) işaretile murakkam cedvel mucibince mezun oldukları masarif ile şehbenderhane hasılatını mübeyyin nezareti hariciyeye her üç ayda bir defter irsal edeceklerdir. Bend 68 – İşbu fasılda muharrer on bir bend ile tadil olunmıyan ve muvazzaf şehbenderlere dair olan ahkamı sairenin kaffesi fahri şehbender hakkında dahi cari olacakdır. Ahkamı umumiye Bend 69 – Şehbender memurlarına elyevm verilmekde olan maaşlar beşinci bendde tayin olunan maaş mikdarından dun ise ileride haddı muayyenine iblağ edilmek üzere halile ibka olunacakdır. Bend 70 – Bir şehbender memuru her ne nam ve suretle olur ise olsun velev ki müteaddid memuriyeti bulunsun iki ve daha ziyade yerden maaş alamıyacakdır. Bend – Bir mahalde müceddeden bir şehbenderhane küşadında memur olacak şehbendere verilecek maaş mikdarı beşinci bendin ahkamına tevfikan tayin olunacakdır.
6	1	0	MENAFİİ UMUMİYEYE MÜTEALLİK İMTİYAZAT HAKKINDA KANUN	10 Haziran 1326	24 Haziran 1326	MENAFİİ UMUMİYEYE MÜTEALLİK İMTİYAZAT HAKKINDA KANUN Kabul Tarihi : 10 Haziran 1326 Yayımlandığı Takvimi Vakayi : Tarih: 24 Haziran 1326 Sayı: 576 Yayımlandığı Düstur : Tertip: 2 Cilt: 2 Sayfa: 362 Madde 1– Evvela her ne suretle olursa olsun devletçe halen ve atiyen taahhüdatı maliyeyi tazammun ve emval ve emlaki umumiyenin sarf ve tahsisini istilzam etmiyen, saniyen bütçeye dahil bir hizmeti umumiyeye taalluk eylemiyen, salisen işbu kanunda tasrih olunan muafiyettan gayri muafiyatı muhtevi bulunmayan rabian kavanini mer'iye ahkamının tadil ve tağyirini müstelzim olmıyan hamisen vilayet devairi belediyesinin teşkilatına dair vazedilecek kavanin ile itasi hükümeti mahalliyenin dairei selahiyetlerinde bulunmıyacak olan menafii umumiyeye müteallik imalat imtiyazatı doğrudan doğruya kuvvei icraiye tarafından verilecektir. Madde 2 – Bilcümle imtiyazat için muktazi olup iştirası lazımgelen veya sureti muvakkatede işgal ve terki icabeden arazi ve emlak hakkında kavaidi atiye cari olacaktır. İmtiyazı ita olunacak imalat ve müteferriatının tesisine muktazi olup ashabı uhdesinde bulunan emlak ve arazinin iştirası hususunda sahibi imtiyazla ashabı beyninde itilaf hasıl olamadığı takdirde mezkür emlak ve arazi istimlak kanununa tevfikan iştira olunacak ve bedeli iştirasiyle masarifi sahibi imtiyaz tarafından tesviye olunacaktır. İmtiyaz müddeti zarfında sahibi imtiyazın teklifi ve mercii olan Nezaretin tensibi üzerine muvakkaten işgali lazımgelen arazi ve taş ocakları ve balast mahalleri ashabına İstimlak Kanununda tayini kıymet için mevzu usule tevfikan takdir olunacak tazminat sahibi imtiyaz tarafından tesviye edildikten sonra hükümeti mahalliye marifetiyle sahibi imtiyaza teslim edilecektir. İmalat ve müteferriatının tesis ve inşasına muktazi olan arazii emriyei haliye hitamı müddeti imtiyaza kadar sahibi imtiyaza meccanen terkolu nabileceği gibi esnayı ameliyatta arazii mezkureden muvakkaten işgali icabeden yerlerle derunlarında bulunan taş ocakları ve balast mahalleri de hükümetçe lüzum görüldüğü halde ashabı imtiyaza meccanen tahsis edilebilecektir. Madde 3 – (Mülga: 25/6/1932- 2025) Madde 4 – İmtiyaz müddetinin inkızasında işletme umuruna mahsus olan edevat ile eşyayı menkule ve levazımatı iştira olunabileceği mukavelenamenin hini tanziminde hükümetçe lüzum görüldüğü takdirde tasrih olunabilecektir. İmtiyazat mukavelenamelerindeki müddeti muayene mürurunda hükümetin iştirak hakkı muhafaza olunacaktır. Edevat ve eşya ve levazımatı mezkurenin bedeli iştirası ehlihibre marifetiyle ve defatiri hesabiyenin tetkiki ile veya hükümetçe tensip olunacak diğer bir suretle takdir ve tayin edilecektir. Madde 5 – İmtiyaz şartnamesinde mevcut olmadığı halde imtiyazın azami olarak son on beş senesi zarfında Nezareti aidesinin ruhsatiyle müceddeden ve ilâveten vücude getirtilecek ve müddeti imtiyazın inkızasında mevcut bulunacak olan imalat için sahibi imtiyaz tarafından ihbar olunup alelusul ispat olunan masrafa muadil bir meblağ imalatı mezkureden her birinin ikmalinden itibaren beher sene için bedelinden 1/15 tenzil edildikten sonra tazminat olarak tarafı hükümetten sahibi imtiyaza tediye olunacağı mukavelenamenin hini tanziminde hükümetçe lüzum görülürse tasrih olunabilecektir. Madde 6 – (Mülga: 25/6/1932- 2025) Madde 7 – İmtiyazat mukavele ve şartnamelerinde muayyen olan müddetler zarfında behemehal kavanin ve nizamatı Osmaniyeye tabi Osmanlı anonim şirketlerine devrolunacaktır. Madde 8 – İmtiyaz işlerinde memurini fenniye ve idariye ile ustalar ve işbaşılarından ne miktarının ve hangilerinin ecanipten olacakları tayin ve tahdit edilecektir. Madde 9 – Meclisi meb'usan ve ayana arzolunacak imtiyazat kanunları merbutları olan mukavelat ve evrakı müteferria ile bittetkik umumiyeti hakkında verilecek bir karar ile kabul veya red veya eshabı mucibe serdiyle berayı tadil iade olunur. Madde 10 – Vilayet ve devairi belediyenin teşkilatına dair yapılacak kanunlar ile itası hükümatı mahalliyenin selahiyetleri dairesinde bulunacak olan imtiyazlar hakkında kavanini mezkurenin neşrine kadar hükümeti merkeziyece bersabık ifayı muamele edilecektir. Madde 11 – Kuvvei icraiye imtiyazatın itası için mabihüttatbik olacak usul ve muamelatı mütekaddimeyi bir nizamı mahsus ile tayine mezundur. Madde 12 – İşbu kanunun hükmü kavanini mahsusaya tabi bulunan maadini asliye ve sathiye ve taş ocakları hakkında mer'i ve cari olmıyacağı gibi umuru ticariye ve ziraiye ve sınaiye ve sarrafiyeye ait imtiyazlara da şamil olmıyacaktır. Madde 13 – İşbu kanunun icrasına heyeti vükela memurdur.
2	1	0	RUMELİ DEMİRYOLLARININ UMUR-U NAKLİYESİ HAKKINDA NİZAMNAME	6 Mayıs 1288	18 Mayıs 1872	RUMELİ DEMİRYOLLARININ UMUR-U NAKLİYESİ HAKKINDA NİZAMNAME Kabul Tarihi : 6 Mayıs 1288; 18 Mayıs 1872 Yayımlandıği Takvimi Vakayi : Tarih : - Sayı: - Yayımlandığı Düstur: Tertip : 1 Cilt: 4 Sayfa: 483 BİRİNCİ FASIL Yolcu ve Eşya ve Emvat ve Araba ve Hayvanat Nakli BİRİNCİ BAB Ahkamı Umumiye Kumpanya memurlarının vezaifi Madde 1 – Kumpanya memurları efradı ahaliye nezaket ve hürmet ve mülayemetle muamele etmeleri lazımeden bulunduğundan halk ile olan münasebetlerinde nezaketle muamele ettikten başka mekanetle hareket edip vazifei memuriyetleri dairesi dahilinde olarak mümkün mertebe efradı ahali hakkında hürmet ve riayet edeceklerdir. Kumpanya memur ve müstahdemleri umuru mevkülelerini meccanen ifa edip hiç bir kimseden hediye ve bahşiş kabul etmiyeceklerdir. Efradı ahalinin vezaifi Madde 2 – Efradı ahali kumpanyanın bir elbisei mahsusai resmiyeyi labis veyahut alameti farikayı hamil olan memur ve müstahdemleri tarafından olunan vesaya ve ihtarı kabul ve isgaya mecburdurlar. Münazaatın sureti tesviyesi Madde 3 – Efradı ahali ile kumpanya memurları beyninde bir güna niza vukubuldukta keyfiyet mevkiflerde olur ise mevkif müdürleri marifetile ve arabakatarları harekette ise katarın başmemurları marifetile hasmufaslolunur. Şikayetler Madde 4 – Kumpanya veyahut memur ve müstahdemleri aleyhinde vaki olacak şikayetler efradı ahalinin şikayatı vakıasına mahsus olan bir vakitte tahrir olunur. Kumpanyanın memur ve müstahdemleri aleyhinde bunların büyük memurlarına şifahen beyan ve ifade olunabilir. İştika eden zatın isim ve mahalli ikametini havi olarak varit olan şikayetnamelerde ecvebei lazımenin itasına kumpanya mecburdur. Kumpanyanın memur ve müstahdemlerinden biri aleyhinde bir güna şikayet vaki oldukta baisi iştika olan memur hakkında müşteki tarafından malümatı kat'iyye ve sahiha verilmek lazımgelir. Mevkifler ile demiryolu dahilinde gezmek Madde 5 – Demiryolu hizmetinde olmıyan kesanın evvela etrafı mesdud ve gayri mesdud olan demiryolu dairesi dahiline girmesi ve saniyen demiryolu arabalarının vakti hareketlerinin gayri zamanlarda mevkiflere duhul eylemesi ve salisen mevkiflerin umuma mahsus olmıyan mahallerinde durması veyahut gezmesi ve rabian oralara her ne olursa olsun bir şey vaz ve ilka etmesi ve hamisen o misillü mahallere beygir ve ağnam vesairhayvanat sokması ve sadisen demiryolu hizmetinde olmıyan araba veya makine dolaştırılması bilkülliye memnudur. Demiryolların umuru zabıtasına dair olan nizamname hükmünce mezuniyeti haiz olan zatlar birinci ve ikinci ve üçüncü fıkralarda münderiç memnuattan muaftırlar. Kumpanyanın umuru nakliyeyi tatil etmesini mucib vukuatı fevkalade ve ücuratı nakliyenin sureti tediyesi Madde 6 – Bazı güna vukuatı fevkalade olduğu veyahut mani olur surette bazı halatı müsbire vukubulduğu veyahut vesait kifayet etmediği halde yolcu ve her nevi eşya ve emtianın nakli mecburi değildir kumpanya bakır veyahut mağşuş meskukat müstesna olmak üzere memaliki mahrusai şahanede nizamen mütedavül olan altın ve gümüş her nevi meskukatı kabul eder ve bu misillu meskukatı ne fiatla ahz ve kabul ettiğini dahi tayin edip mevkiflerde ilannameler ile işae eyler. İKİNCİ BAB Yolcular hakkında ahkamı mahsusa Umuru nakliyeye mahsus katarlar ve katarların vaktı hareketlerini mübeyyin cetvel Madde 7 – Yolcu arabalarının vaktı hareketleri bilcümle mevkiflerde talik edilecek olan ilannamelerde beyan olunacaktır. Kumpanyanın mahsusen araba katarı çıkarmağa hakkı vardır araba katarlarının vaktı hareketleri mevkiflerde bulunan saatlere tevfikan tayin olunur. Ücuratı nakliye Madde 8 – Bilcümle mevkiflere talik olunan tarifenamelerde verilecek ücuratı nakliyenin miktarı beyan olunur. Yolcuların biletleri Madde 9 – Yolculara mahsus biletlerin verildiği mahal küçük mevkiflerde ise katarların vaktı hareketlerinden bir çeyrek saat evvel ve büyük mevkiflerde ise yarım saat evvel küşat olunur bir cihete doğru hareket eden iki katarın zamanı hareketleri arasında olan müddet yarım saatten az olur ise ikinci katar için verilecek biletler birinci katarın hareketinden sonra ita olunur bilcümle yolcular arabaların vaktı hareketinden beş dakika evvel biletlerini alıp hazır olmalıdırlar. Yolcular biletlerini aldıkları vakit para bozdurmak için bilet odasının önünde çok tevakkuf etmemek üzere daima alacakları biletlerin akçesini götürüp ita edeceklerdir bilet alan yolcular biletlerinde muharrer olan sınıfarabalarında boş yer bulundukça oturmağa hakları olup o sınıf arabalarında hali yer olmadığı halde parası verilerek bilet istirdat olunur ve eğer o yolcu diğer sınıftan bir araba için bilet alır ise fazla ücret olveçhile tesviye olunmak lazımgelir gelen yolculara arabalarda mevcut mevkiler kifayet etmez ise en uzak mesafeye gitmek üzere biletleri olan yolcuların sairlerinden evvel boş mevkilere oturmağa hakları olur. Biletlerin hüküm ve itibarı Çocukların ücuratı nakliyesinin tenzili Madde 10 – Biletlerde yolcuların hareket ettiği mevkif ile dahil olduğu mevkiflerin ismi ve rakip oldukları arabaların sınıfı muharrer olacaktır biletlerin mer'i ve müteber olmasına dair olan işaretler hini itasında üzerine vazolunur işbu işaretler gün ve ay ve katarın numarasından ibarettir yolcular kumpanya memurları tarafından kabul olunan bir sebebi mücbire mebni bulundukları araba ile maksutolan mevkife kadar gidemedikleri halde arabadan inip sonradan gelen katarlar ile gidebileceklerdir bu halde o misillü yolcular indikleri mevkifin müdürüne biletlerini ibraz edip mezkür biletin hüküm ve itibarı olduğunu üzerine işaret ettireceklerdir seyahatlerine bu veçhile fasıla veren yolcuların indikleri mevkiflerde ahmal ve eskallerini almağa hakları olmıyacaktır yedi yaşından aşağı olan çocuklar tenzil olunan fiat ücurat ile naklolunurlar bir çocuğun kaç yaşında olduğunda şüphe olunur ise hini tahkikate hazır bulunan en büyük memurun kararı kat'i ve makbul addolunur üç yaşından aşağı olan çocuklar refakatlerinde bulundukları kimselerin kucaklarında götürülmek şartile kendilerinden hiç bir ücret ahzolunmaz. Biletlerin tebdili Madde 11 – Herbir yolcu yukarı sınıf arabalarda boş mevki olmadığı halde elinde bulunan bileti yukarı sınıf mevkii biletine tebdil ettirmeğe mezun olub fakat farkı olan ücreti tediye ve ifa edecektir katarların vaktı hareketlerinden on dakika evvel bu veçehile biletlerin tebdili murat olunur ise kabul olunmaz yolcular katarın esnayi hareketinde yukarı sınıftan bir mevkie rakib olmak istedikleri halde almış oldukları bilete ilave olmak ve mecmuunun akçesi o mevkiin fiatine baliğ olmak üzere bir bilet daha alacaklardır yukarı sınıftan olarak alınmış olan bir biletin aşağı sınıftan bir bilete tebdili salifüzzikir dokuzuncu maddede muharrer hallerde caiz olub halatı mezburenin haricinde mümkün olamaz. Mevkilerin taksimi Madde 12 – Herbir yolcu almış olduğu bilet iktizasınca bir mevkii mahsusa kesbi istihkak eder ise de işbu mevki evvelce muayyen olmayıb evvelden işaret koyarak kendine mevki tayin ve tahsisi memnudur. Kumpanya memurları yolculara mevkiler göstermeğe mezun oldukları misillu olbabda yolcular tarafından bir güna taleb vukubuldukta olveçhile iktiza eden mevkileri tahsis etmeğe dahi mecburdurlar yalnızca seyahat eden kadınlar mümkün olduğu mertebe diğer kadınlar ile birlikde olmak üzere mahsus yer bulunub irkab olunacaklardır. Sıkıntı veren adamların defi Madde 13 – Diğer yolculara sıkıntı ve rahatsızlığı mucib olan adamlar mahsusan bir bölme isticar etmedikçe arabalara kabul olunmıyacaklardır. Esbabı mezküreye mebni arabalara kabul olunmıyan yolcular araba derununda katetmiş oldukları mesafenin ücreti müstesna olmak üzere vermiş oldukları ücreti nakliyeyi tamamen istirdada hak ve salahiyetleri olacaktır. Bir yolcunun berveçhi muharrer diğer yolculara sıkıntı ve rahatsızlığı mucib olduğu esnayi tarikde sabit olur ise katarın ilk tevakkuf ettiği mevkifte o yolcu arabadan ihrac olunacaktır. Tevakkufhane ve yolcu ve eşyanın irsali ve biletlerin muayenesi Madde 14 – Tevakkufhaneler katarların vaktı hareketinden laakal bir saat evvel umuma küşad olunacaktır. Yolcu ve eşya biletleri satılan mahaller dahi dokuzuncu maddede beyan olunan vakitlerde küşad olunacaktır. Yolcular tevakkufhaneler ile arabalara hini duhullerinde sorulduğu gibi hamil oldukları biletleri göstermeğe mecburdurlar. Yolcular esnayi tarikte maksud olan mevkife vasıl oluncıya kadar biletleri muhafaza etmeğe mecburdurlar. Bileti olmıyan veyahud elinde hükümsüz bilet olan yolcular arabalarda katetmiş oldukları mesafenin mukannen ücreti nakliyesini verdikten başka ücreti mezburenin iki misli raddesinde olmak üzere kendilerinden bir de cezayinakdi alınır. Olveçhile mugayiri nizam hal ve harekette bulunan bir yolcunun nereden arabalara rakip olduğu bir sureti sahihada bilinemediği halde alınması lazımgelen ücreti nakliye ile cezayinakdi katarın mebdei hareketinden itibaren bilhesap ahzolunur. Herhangi bir yolcu arabaya rakib olmazdan evvelce bilet alamadığını kondoktöre veyahud katarın başmemuruna kendiliğinden beyan ve ifade eder ise arabalarda hali mevki olduğu halde o misillü yolcu ücreti nakliyeden fazla olarak kendisinden mecidiye akçe beş kuruş alınarak kabul olunur. Herhangi bir yolcu yukarıda beyan olunan ücreti nakliye ve cezayinakdiyi derhal vermez ise arabalardan ihrac olunur. Arabalara duhul Madde 15 – Yolcuların arabalara binmeleri ayrıca iki kere çan çalınarak ilan olunur. Geç kalan yolcular Madde 16 – Katarın hareket etmesi zımnında üçüncü defa çan çalındıktan sonra arabalara binmek bilkülliye memnudur. Herkim arabalara hareket eder iken binmek ister ise ve binecek olanlara muavenet eder ise demiryolların umuru zabıtasına dair olan nizamname ahkamına tevfikan hakkında mücazat tertib olunur. Herhangi bir yolcu arabaların hareketinde yetişemez ise vermiş olduğu ücreti nakliyeyi istirdada ve olbabda hiç bir tazminat ahzına hak ve salahiyeti yoktur. Vasattaki mevkiflerde çıkılması ve araba kapılarının kapanıp açılması Madde 17 – Araba katarları mevkife geldikte mevkifte beş dakikadan ziyade tevakkuf olunmak üzere geldiği halde mevkifin ismi ve müddeti tevakkuf nida ile yolculara ilan olunur. Katar tamamen tevakkuf ettikten sonra çıkacak olan yolcuların bulundukları arabaların çıkmağa mahsus olan kapıları açılır ve diğer arabaların kapıları derunündeki yolcular taleb etmedikçe açılmaz. Herhangi bir yolcu mevkiini işaret koymaksızın terkederek avdetinde mevkiine ahar bir kimse oturmuş bulunur ise hiç bir iddiaya hakkı olamaz. İki mevkif beyninde fevkalade olarak tevakkuf Madde 18 – Demiryolu arabaları mevkiflerin gayri yerde fevkalade olarak tevakkuf ettiği halde yolcular başmemurdan istihsali ruhsat ettikten sonra tarik üzerinde durmamak şartile arabalardan inip lokomotifin düdüğü bir defa çalındığı gibi arabalara girip mevkilerine kuud edeceklerdir. Mezkur düdük üç defa çalındıkta arabalar hareket edecektir. Düdüğün üçüncü defa çalınmasında mevkiine gelmiyen yolcular demiryolu arabalarına rakiben seyahat etmek istihkakından mahrum olurlar. Arabaların esnayi hareketinde arabalara duhul ve onlardan huruç hususunda ittihazı lazımgelen tedabiri ihtiyatiye Madde 19 – Katarın esnayi hareketinde arabalardan dışarı sarkmak ve kapıya dayanmak ve pikelerin üzerine çıkmak memnudur. Arabaların kapılarını açmak munhasıran kumpanya memurlarına ait vezaifden olduğundan yolcuların bizzat arabaların kapılarını açmaları memnu olduğu gibi katarlar tamamen tevakkuf etmemiş olduğu halde arabalara binmek veyahut onlardan inmek ve hatlar ile makinelere yaklaşmak ve mevkiflerde umumun hurucuna mahsus kapıların gayri yerlerden çıkmak bilkülliye memnudur. Arabaların derununda vukubulan hasarat Madde 20 – Arabanın cam veyahut ebniyelerinin kırılmasından ve içerisinde vukubulan hasarat ve telvisattan dolayı itası lazımgelen tazminat mukarrer olan şeraite tevfikan kumpanya memurları marifetile ahzutahsil olunur. Araba katarlarının tehiri ve seyrüseferin inkıtaı Madde 21 – Katarların hareketleri ile subu maksuda muvasalatlarında vukubulacak teahhurat kumpanya aleyhinde bir güna şikayet ve iddia dermiyanına baisi hak ve salahiyet olamayıp bir katar bir seferini icra etmediği veyahut seyrüseferi munkati olduğu halde yolcular yalnız vermiş oldukları ücreti nakliyenin gidilmemiş olan mesafe nisbetinde olan miktarını istirdattan başka hiç bir şey iddia edemiyeceklerdir. Kelpler ile tehlikeli eşya ve tütün içenler Madde 22 – Yolculara mahsus arabalara kelp ve sair hayvanat irkabı memnu olup ancak kucakta götürülen ve diğer yolcular tarafından bir güna iştikaya sebeb olmıyan küçük köpekler bundan müstesnadır. Hangi sınıftan olur ise demiryolun bilcümle arabalarında tütün içmek caizdir. Fakat birinci sınıf arabalarda tütün içmek bir bölme içinde bulunan yolcuların muvafakatine menut olup eğer araba katarlarında tütün içenlere mahsus bölmeler var ise diğer bölmelerde tütün içmek caiz değildir. Her bir katarın ikinci sınıf arabalarında adeta tütün içmiyenler için mahsusan kupalar tahsis olunur. Yolcuların beraberlerinde ağırlık namile kabili iştial mevad ve zarar ve hasarı mucib mayiat veyahut eşyayi saire nakletmeleri memnudur. İşbu memnuiyet bahusus dolu tüfek ve barut ve kabili iştial ecza ve sair bu misillü mevaddı mühlike hakkında dahi caridir. Demiryolu memurları bu babda itminan hasıl etmek üzere tetkikatı lazıme icrasına mezundurlar. İşbu kaide hilafına olarak vukubulacak her güna halühareketten terettüb eden bilcümle zarar ve ziyanı tazmin etmeğe o misillü halühareketin failleri mecbur olacakları misillü bermucibi kanun cezayinakdi dahi ita edeceklerdir. Demiryolu arabalarında tüfenk bulunur ise bunların boruları yukarı olmak üzere amudi surette bulundurulmak lazımgelir. Yolsuz harekette veyahut sarhoş olan yolcular Madde 23 – Herhangi bir yolcu demiryolu arabaları dahilinde cari olan evamir ve nizamata ve memurlar tarafından edilen tenbihata veyahut usul ve kaideye mugayir halüharekette bulunur ise arabadan dışarı tardolunacak ve o misillü yolcunun kendisinden alınmış olan ücreti istirdada hak ve salahiyetiolamıyacaktır. Sarhoşluk halinde bulunanların arabalara ve tavakkufhanelere girmeleri memnudur bu misillü kimesneler görülmeksizin araba ve tavakkufhanelere girmiş olur ise derhal dışarı çıkarılır ve bunlar arabaların esnayi hareketinde veyahut ağırlıkları demiryolu defatirine kaydüterkim olunduktan sonra ihraç olunurlar ise eşyalarını subu maksuda vasil olmazdan evvel istirdat etmeğe kat'an hak ve salahiyetleri olmıyacaktır. İKİNCİ FASIL Ağırlık beyanındadır Ağırlık tabirinin tefsir ve izahı Madde 24 – Her türlü eşya ve paket ve boğça ve gecelik elbise ve yolcuların esnayi seyrüseferde muhtaç oldukları kaffei eşyaya ağırlık tabir olunur büyük sandık ve fıçı ve zikrolunan sınıf dahilinde olmıyan her türlü emval ve eşyayi ticariye ve her türlü levazımatı saire müstesna olarak bazı şerait ile kabul olunabilir sür'ati hafife ile giden arabalara kabul olunmıyan eşya ağırlık namile yolculara mahsus olan arabalara dahi kabul olunmaz. İstif ve eski markalar Madde 25 – Layikile ve kavice çuvala istif edilmediği tahakkuk eden bilcümle eşya denkleri reddolunur denklerin irsal kılındığına dair üzerine demiryol vasıtasile veyahut diğer suretle vaz kılınmış olan eski markaların kaldırılması lazım gelir bu ihtiyata riayet olunmayıpta o misillü eşya savbı maksudun gayri yere gidecek olursa bundan dolayı zuhura gelecek zarar ve hasardan kumpanya mes'ul değildir. Yolcuların müstashibi olan eşya Madde 26 – Herhangi bir yolcu almış olduğu bileti araba katarlarının vaktı hareketinden nihayet onbeş dakika evvel getirip ibraz ederek müstashibi olan eşyayı demiryolun kayit odasına kayit ve ibraz ettirmez ise o katar arabasile eşya naklolunamaz hatta talep ve iddia edemez eşya denkleri kaydolunmıyarak bir sureti istisnaiyede ve ileride kaydolunmak üzere gönderilirse bu misillü eşya kaydolunacağı vakte kadar kabul olunmamış eşya gibi addolunur ve ücretinakliyesi dahi muamelei kaydiyesinin hini icrasında tediye kılınır. Yolcuların götürdükleri eşya Madde 27 – Yolcular gümrük ve sair nizamata tevfiki hareket etmek şartile hacmen küçük olup diğer yolcuların rahatsızlığını mucip olmıyan eşyayı arabalarda yanlarına alabileceklerdir bu misillü eşya demiryolu defatirine kaydolunmayıp muhafaza ve nezareti munhasıran yolculara aittir. Eşya pusulası ve eşyanın teslimi Madde 28 – Yolcular eşyalarını kumpanyaya teslim ettiklerinde bir pusula alacaklardır yolcular eşyalarını kaydettirdikleri vakit hamil oldukları mevki biletini irae etmeğe mecburdurlar kumpanya demiryol katarlarile naklolunan eşyayı vermiş olduğu pusulayı istirdat ederek teslim eder kumpanya eşyanın kendine teslim olunduğuna dair pusulayı hamil olan zatın o eşya kendi malı olup olmadığını tahkike mecbur değildir kumpanya eşya pusulasını aldığı gibi o pusulada münderiç eşyadan mesul değildir. Eşyanın sahibleri yedlerinde mevcut pusulada münderiç eşyayı savbı maksuda geldikte herhangi araba katarında bulunmak üzere kaydolunmuş ise o katarın vusulünden sonra talep etmeğe hak ve salahiyetleri olur eşya arabalarından tenzil ve mahalli mahsusuna vaz ve tertib olunarak bunun için iktiza eden vaktu zaman mürur ettikten sonra mahalli mahsusunda eshabına teslim olunacaktır araba katarlarının savbı maksuda vusulünden sonra sahibi tarafından taleb olunmıyan eşyadan tarifesi mucibince mağaza resmi alınacaktır hiç bir yolcu eşya pusulasını ibraz etmediği halde hakkı tasarrufunu isbat etmedikçe eşyasını alamaz ve hakkı tasarrufunu isbat ettikte eşyasını ahzeyledikten sonra usulü veçhile makbuz senedi ita eder ve kumpan-ya ahval ve mevakie göre bu bapta kefil dahi talep edebilir. Kumpanyanın mesuliyeti Madde 29 – Kumpanya eşyayı kabul ile pusulasını verdiği tarihden pusulayı alıp eşyayı sahibine teslim ettiği vakte kadar ikinci fasılda emtia ve eşyaya dair münderic ahkam ve şerait ve atiyüzzikir şeraiti mahsusaya tevfikan o eşyanın zayiatından mes'ul olacaktır evvela eşyaca bir güna sakatlık olur ise sağlam olan miktarı tenzil olunarak sakatlanmış olan kısmı tazmin edilecektir saniyen eşya sigorta edilmiş ise zayiatı veyahut sakatlanmış olan kısmı için verilecek tazminat hiç bir halde kilogram başına kırk kuruştan ziyade olmıyacaktır salisen eşya miktarı on numaralı tarifede tayin ve beyan kılınmış olan ziyade kıymet üzerine bir sureti mahsusada sigorta ettirildiği takdirde olbapta vukubulan sakatlık veyahut zayiatın kıymeti hakkiyesine tekabül etmek şartile verilecek tazminat beyan olunan kıymetin mikdarına kadar iblağ olunabilecektir eşya için beyan olunan ziyade kıymet arabaların hareket ettiği mevkiin eşya memuru tarafından pusulaya dercolunmak lazımgelir rabian demiryolu arabalarının vusulünde yirmi dört saate kadar sahibi tarafından alınmıyan eşyadan müddeti mezküre inkızasında kumpanya mes'ul olamaz bir yolcu eşyasını savbı maksuda vusulünde isteyipte kumpanya tarafından verilmez ise işbu eşyayı hangi gün ve saatte talep eylediğini mübeyyin muvasalat mevkii kaleminden bir sened alacaktır kaydolunmamış olan yolcuların arabalarda kendi yanlarında hıfzettikleri eşyanın zayiat ve telefatından kumpanya mes'ul değildir. [1] Eşyanın zayi olması Madde 30 - Sahibine hini tesliminde noksan olan eşya denklerine araba katarının vürudünden sekiz gün geçmedikçe zayi olmuş nazarile bakılamaz sekiz gün mürurundan sonra eşyanın sahibi olan yolcu işbu nizamnamenin yirmi dokuzuncu maddesi hükmünce verilmesi lazım gelen tazminatı talep ve iddia etmeğe istihkakı olacak ve bundan başka hiç bir iddiada bulunamıyacaktır eşyası zayi olan yolcu eşyasının bulunduğunu haber aldığı tarihten dört haftaya kadar fazla bir güna ücreti nakliye verilmiyerek mahalline meccanen naklolunmak üzere almış olduğu tazminat akçesini iade edip eşyasını ahzüistirdat edeceği şartını tazminatı aldığı vakit dermeyen edebilecek ve eğer o adam talep edecek olur ise bu şart bir senet derununa yazılarak mal sahibine verilecektir. Emanetci Madde 31 - Kumpanya tarafından emanetciler bulunacak olan mevkiflerde yolcular eşyalarını eşya odasına teslim için mezkur emanetcilere müracaat edecekleri misillü eşyaların matlub olan mevkife vasıl olarak kumpanya tarafından teslim olundukta dahi o mevkifte memur bulunan emanetcileri kullanacaklardır kumpanya işbu emanetcilerin umur ve hidematından kat'an mes'ul değildir mezkur emanetcilerin iktizayi halde bir alameti farıkaları olub ellerinde kumpanya tarafından bir kıt'a ruhsatname ile alacakları ücuratın mikdarını havi bir kıt'a tarifename dahi mevcud bulunacaktır zikrolunan emanetçiler kendilerinden taleb olundukta tarifnameleri ile ruhsatnamelerini göstermeğe mecburdurlar. Gaib olan eşya Madde 32 - Demiryolunun hududu dahilinde veyahut arabaları içerisinde bulunubda kumpanyaya teslim olunan eşya ve emval laakal bir sene alihaliha hıfzolunacaktır bu müddet güzeran ettikde eshabının işbu eşya ve emval üzerinde hukuku tasarrufiyesi kalmıyacağından kimesne tarafından taleb ve iddia olunamıyacaktır gaib olubda sonradan bulunmuş olan eşyadan bozulmağa müstaid olanları mümkün olduğu mertebe bedeli layıkile füruht olunub esmanı hasılası zikrolunan bir sene müddet inkızasına kadar sahibi vürudünde verilmek üzere hıfzolunacaktır. Nakli emavat beyanındadır Şeraiti nakliye Madde 33 - Emvat mutlaka seyriseri ile naklolunub daima cenazenin yanında sefer olunacak mesafe için bir kıt'a bileti hamil bir zat bulunacaktır emval naşları üzeri mestur emtia arabalarile naklolunacağından olveçhile bir araba isticar olunması lazımgelir mevtanın naşı layıki veçhile kapatılmış bir sanduka derununda mevzu olacaktır bunların ücuratı nakliyesi arabaların vakti hareketinden evvelce ahzüistifa olunacaktır naklettiren zat hükümeti mahalliye tarafından bir ilmühaber ibraz etmedikce hiç bir cenaze demiryolu arabalarına kabul olunmıyacaktır. Arabalar ile edevatı müteharrikenin nakli beyanındadır Bunların sureti kabul ve nakli Madde 34 – Araba ve edevatı müteharrike yalnız kumpanya tarafından irae ve tayin olunan mevkiflerde alınacağı gibi mücerred kumpanya tarafından tayin olunan mevkiflere irsal olunmak üzere kabul olunur böyle araba ve edevatı müteharrike naklolunacağı araba katarının zamanı hareketinden iki saat evvel kumpanyaya bildirilmek ve naklolunacak araba ve edevatı müteharrike dahi katarın hareketinden nihayet bir saat evvel mevkife irsal ve teslim olunmak lazımgelir berveçhi muharrer araba ve edevatı müteharrike nakil ve irsali arzusunda bulunan zat demiryol hattının vasatında bulunan mevkiflerin birinden nakletmek ister ise keyfiyeti demiryolu arabalarının mebdei hareketi olan mevkife yirmi dört saat evvelce beyan ve iş'ar edecektir kumpanya işbu eskali seyriseri ile hareket eden mahsus katarlar vasıtasile nakletmeğe mecbur değildir naklolunacak her bir arabanın yanında bir adam bulunub işbu adam seyrisefer edeceği mesafe için bir bilet ahzedecektir. Arabaların savbı maksuda vusulünde teslimi Madde 35 – Arabalar ile edevatı müteharrike mahalli maksuda vasıl olundukta verilmiş olan makbuz senedleri alınıb bunlar mürselünileyhe teslim olunacaktır. İşbu arabalar ile edevatı müteharrikeyi katarların vusulünden sonra iki saate kadar eshabı gelib alacaklardır. Meğerki katarlar akşam üzeri alafranga saat altı raddelerinde gelmiş ola. Bu halde zikrolunan iki saat müddet ferdası günü sabahleyin saat altı raddelerinden itibaren cari olacaktır. Bu müddet güzeran edibde sahibleri tarafından alınmıyan arabalar ile edevatı muteharrike için yedi numaralı tarifename mucibince saat başına muayyen olmak üzere mağaza ücreti ahzutahsiline kumpanyanın hak ve salahiyeti olacaktır. Yolcuların kendi arabalarında olarak naklolunan eşyaları Madde 36 – Naklolunan arabaların yanlarında bulunan kimesneler rüsumat nızamatına tebaiyyet etmek kaydüşartile elli kilograma kadar eşyalarını mezkür arabalar derununa koyabileceklerdir. Elli kilogramdan ziyade olan eşyadan seyrihafif ile giden ikinci sınıf arabalara mahsus olan ücuratı nakliye alınacaktır. Kumpanyanın mes'uliyeti Madde 37 – Demiryolu vaaıtasile naklolunan araba ve edevatı müteharrike hakkında kumpanyanın vaki olan mes'uliyeti emtia ve eşyanın nakline dair olub bu nevi eskale dahi şümulü olan şerait dahilinde olarak caridir. Yanında bulunan adam tarafından menolunması mümkün olan bir hadiseden dolayı işbu arabalar ile edevatı müteharrikeye isabet edecek zarar ve hasardan kumpanya mes'ul değildir. Bir güna zayiat ve sakatlık vukuunda verilecek tazminat eşyanın kıymeti hakikiyesini ve mürsil tarafından beyan ve ihbar olunan mikdarı vechen minelvücuh tecavüz etmiyecektir. Yalnız arabanın kıymeti beyan olunub bunun içerisinde bulunan eşya ihbarı kıymet madd esine dahil değildir. Naklolunan arabaların içerisinde bulunan eşyaca bir güna zarar ve hasar vukubuldukta bundan kumpanya mes'ul değildir. Kumpanya yalnız kendisinin eseri kusur ve hatası olduğu delaili kaviye ile sabit olan zarar ve hasardan mes'ul olur. Zayi olan veyahud sakatlanmış bulunan arabanın kıymeti bin kuruşu tecavüz ettiği halde bunun için mahsus olan sigorta resmi on numaralı tarife mucibince verilmedikce ve resmi mezkürun tediye ve ifaolunduğu irsal pusulasına dercedilmedikce o misillü arabalar için verilecek tazminat hiç bir halde bin kuruştan ziyade olmayacaktır. [2] Hayvanın kabulü ve demiryolu arabalarına tahmil ve tenzili ve hasta ve gayri munis hayvanatın ademi kabulü Canlı hayvanat Madde 38 – Canlı hayvanat yalnız kumpanya tarafından tahsis ve tayin olunan mevkif-lere alınacağı gibi mücerred kumpanya tarafından tahsis ve tayin olunan mevkiflere irsal kılınmak üzere kabul olunur. İşbu hayvanatın demiryolu arabalarına tahmil ve oralarda tenzili mürsil ile mürselünileyh olanlara aid olub bu zatlar iktiza eden bağ ve ipleri tedarik ile matlup olan emniyet hasıl olacak derecede bu hayvanatı bağlamağa mecburdurlar. Hastalıklı olan ve tabilleti müstevlivesi olan mahalden gelen hayvanat demiryolu arabalarile naklolunamazlar. Kumpanya vahşi hayvanat nakline mecbur değildir. Kumpanyanın naklolunacak hayvanatın yanlarında bir adam bulunmasını taleb etmeğe hakkı olub bu adamlar sürülerin bulunduğu vagonlarda hazır olarak bunlara nezaret edeceklerdir. Lakin mevkif memurları tarafından olunan muvafakat üzerine bu babda istisna caiz olabilir. Fakat şukadar varki kalilülcürm olan hayvanatın ve bahusus layiki veçhile kapalı ve içerisi havalı ve vasi kafesler içinde bulunan tuyurun sahibleri yanında bulunması mecburi değildir. Köpekler Madde 39 - Köpekler mahsus sandıklar içinde olarak naklolunur bunlar mutlaka azimet mevkifinde demiryol arabalarına vaz olundukta ücreti tediye olunarak mürsiline bir kıt'a ilmühaber verilerek nakil ve isbal edilir ve muvasalat mevkiflerine vasıl olundukta azimet mevkifinde kumpanya tarafından verilmiş olan ilmühaber ahz ve istirdat olunarak köpekler sahibine teslim olunur kumpanya savbı maksuda vusulde talep olunmıyan köpekleri muhafaza etmeğe mecbur değildir işbu ahkam ve şerait yolcuların yanlarında bulunan ve yolcu araba katarlarında naklolunan köpekler hakkında olup bu sınıf dahilinde olmıyan köpekler otuz sekizinci ve kırk birinci maddelerde münderic ahkam ve şeraite tevfikan naklolunur . Beygir Madde 40– Beygir naklolunabilecek olan araba katarlarını tertip ve beygirlerden bir katara nekadar tahmil edilebileceğini tayin etmek maddeleri kumpanyaya aittir beygirler katarların vakti hareketinden nihayet bir saat evvel azimet mevkifinde bulunmak lazımgelir beygirler gece veyahut sabahleyin alafranga saat yedi raddelerinde hareket edecek olan katarlar vasıtasile naklolunması murat olunur ise keyfiyet mürsili tarafından mebdei hareket olan mevkife akşam üzeri saat sekizden evvelce haber verilmek lazımgelir. Vasatta bulunan mevkiflerden beygir irsal edecek olanlar evvelce mevkifmemurları ile kararlaştırmadıkça beygirlerini murad ettikleri vakitte irsal edemezler bu veçhile naklolunan beygirler mahalline vardıkta sahiplerinden ilmühaberleri ahz ve istirdat olunarak teslim olunur ve bunların mevkife vusulünden nihayet bir saat sonra sahipleri tarafından alınması lazım gelir zikrolunan bir saat müddet munkaziye olubda sahibleri tarafından alınmaz ise mezkur beygirler açıkta bulunsa bile bunlardan fazla olarak bir ücret ahz ve tahsiline kumpanya mezundur beygirler azimet mevkifinde ücretleri tediye olunarak nakolunurlar. Ağnam ve hayvanatı saire Madde 41 – Her nevi ağnam ve hayvanat naklolabilecek katarları ve birdenkabul olunabilecek ağnam ve hayvanatın mikdarını tayin etmek kumpanyaya aittir ağnam ve hayvanatın ayrı ayrı nakli boş mahal bulunmasına mütevakkıf olup evvelden temin olunamaz her nevi ağnam ve hayvanatı saire azimet mevkifinde ücreti naktiyesi tediye olunarak naklolunur ve katarın azimetinden nihayet iki saat evvel mevkife isal edilmek lazımgelir. Eğer ağnam ve sair bu misillü hayvanat gece veyahud sabahleyin alafranga saat yediden evvel hareket eden katar ile gönderilmek murad olunursa keyfiyet akşam üzeri saat sekize kadar kumpanyaya ihbar olunmak lazım gelir. Hayvanatı mezküre mahalli maksuda vasıl oldukda ilmühaberleri ahz ve istirdat olunarak teslim olunur ağnamın mevkiflerde arabalardan tenzili ve sahibi tarafından kaldırılması katarın mevkife vusulünden nihayet iki saate kadar icra olunmak iktiza eder bu müddet güzeran edipte kaldırılmıyan hayvanat mevkifin hududu dahilinde bulunması caiz olursa sekiz numaralı tarifenamenin ahkamı mucibince o makule hayvanattan ilave olarak ücret ahzolunur. Mes'uliyet Madde 42 – Kumpanya seyrihafif hakkında olan faslın hayvanat nakline dair olan ahkam ve şeraiti dahilinde olarak köpek ve beygir ve sair hayvanatın zayi ve mecruh olmalarından mes'ul olacaktır. Fakat umuru nakliyenin tehlikesinden dolayı hayvanat hakkında terettüb eden zarar ve hasardan kumpanya mes'ul değildir. Yanında bulunanlar hayvana taraflarından telef ve cerhedilen veyahud birbirlerini telef veyahud cerheden ve arabalara tahmil ve arabalardan tenzil ve araba ile nakledilir veyahud mevkifte muhafaza olunur iken düşen veyahud boğulan ve kaçan hayvanat için sahiplerine hiç bir tazminat ita olunmıyacaktır. Vukuu çobanlarına aid bazı esbaptan dolayı zuhura gelecek zarar ve ziyandan dahi kumpanya mes'ul değildir. Umuru nakliye için müstamel olan edevatta sakatlık vukuundan neş'et edib kumpanyanın mes'ul olduğu zarar ve hasarat müstesna olmak üzere ağnam ve hayvanatı sairenin esnayi naklinde ademi dikkat ve nezaretten ve tedabiri lazıme ittihaz olunmamasından veyahud edevat bulunmamasından dolayı vukubulacak her güna zarar ve hasar hiç bir veçhile kumpanyanın uhdei zimmetine terettüb etmiyen zarar ve hasardan madud olur. İşbu hayvanat sigorta edilmemiş olur ise kumpanyanın derecei mes'uliyeti beygir için bin ve semiz sığır için sekiz yüz ve zayıf sığır için altı yüz ve dana için iki yüz elli ve semiz hınzır için üç yüz ve zayıf hınzır için yüz yetmiş beş ve dişi koyun ve keçi ve koyun ve kuzu ve hınzır yavrusu için seksener ve köpek için yüz kuruş ve katır ve merkeb için altı yüz ve bunlar arasında zikrolunmıyan hayvanatın her kilogramı için yüz altmış kuruş tazmin verilir. Mezkür hayvanatın kıymetleri zikrolunan miktarlardan ziyade olduğu beyan olunur ise o misillü hayvanattan sureti mahsusada sigorta namile bir ücreti munzama ahzine kumpanya mezundur. [3] Teslimin müddeti Madde 43 – Hayvanat yolcu arabaları veyahud muhtelid katarlar ve emtia katarlarından hangileri ile naklolunacak olur ise işbu eskalin mevkife bilvürud nekadar müddet zarfında teslim olunması maddesi seyriseri ve seyrihafif için muayyen olan tedabire mukabil gelecek surette ve işbu nizamnamede münderiç ahkam ve şeraite tevfikan tayin olunacaktır. Hayvanat savbı maksuda vasıl oldukta mürselünileyh olan kimesne yolcu arabaları ile naklolunan beygir ve köpekleri işbu nizamnamenin 28 inci maddesinde ağırlıkları hakkında muayyen olan müddet zarfında gelip taleb etmeğe hak ve salahiyeti olacaktır. İKİNCİ BAB BİRİNCİ FASIL Emtia ve eşya Madde 1 – Seyrihafif ile naklolunacak emtia ve eşya kumpanya tarafından bu misillü eşyanın kabulü için hangi mevkifler tayin olunmuş ise oralarda kabul olunur ve ihracı için dahi hangi mevkifler tahsis edilmiş ise oralara ihraç kılınır. Emtia ve eşyanın kabulü Madde 2 – Naklolunmak üzere mevkife götürülen emtianın zayi olmaması veya bozulmaması için denklere vaz'ı lüzumu kumpanya memurları tarafından hissolunur ve bu misillü emtianın denklere asla veyahud layikile bastırılmadığı tahakkuk eder ise ahzükabulüne kumpanya mecbur olmıyacaktır. Bu halde bulunan kaffei eşya bir sureti istisnaiyede olmak ve hatar ve hasarı ve mürsil ve mürselünileyhe raci bulunmak üzere demiryol arabalarına kabul olunub şukadar ki eşyanın asla veyahud layiki veçhile denge bastırılmamış olduğuna dair hamule senedine şerh verilerek zirine mürsil tarafından vazıimza edilecektir. Kumpanya münasib göreceği şekil ve heyette olmak üzere buna dair mürsilden bir senedi mahsus alacaktır. Katarlara kabul olunmıyan ve kabulü bazı şeraite menut olan eşya Madde 3 – Evvela şekil ve hacım ve sikletine ve daha sair cihatına nazaran demiryol katarları ile nakli kabil olmıyan her türlü emtia ve eşya demiryol arabalarına kabul olunamaz. Hangi eşya bu sınıfta dahil iduginin tayini kumpanya memurlarına aittir. Saniyen ikinci faslın altıncı maddesinde münderic mevad müstesna olmak üzere barut ve kolomenbik duriye darjan tabir olunan eczayi sehlüliştial ve dolu tüfekler (papyepro) denilen müştail bir nevi kağıt ve kapsol ve sanayii nariye ve pamuk barutu ve fitil (vetirugliserin) ve asidbikrik ve natron fon dinamit ve içi barutlu kapsül ve bilcümle fosforu havi terkibat misillü ateş almağa ve patlamağa müstaid kaffei mevad ve ecza demiryol arabalarına kabul olunamaz. İKİNCİ FASIL Zirde beyan olunan ecza yani birincisi eter ve neft ve lokman ruhu ve kolodyon ve sülfür dö karbon halis veyahut gayri halis olarak ağaçtan ihrac olunan biroksluk ruhu ve bilcümle ruhlu mayiat; ikincisi yeşil kireç üçüncüsü klorat dö potas esirbikrik dördüncüsü her nevi hamızatı madeniye mürekkebatı ve yağ fabrikalarında hasıl olan yağ tortuları ve sodanın yakıcı olan tortusu ve sodanın adi kale suyu ve birde potas kostifik kale suyu ve eczayi mezkürenin naklinde müstamel olan bilcümle kablar ve her nevi cila boyaları ve ecza hulasaları ve dehniyatı taire ve semine ve bir dem derunünde bulunan mayiat ve beşincisi terementi yağı ve katran yağı ve kabili iştial olan yağlar ve kankin dö fotojen yani müvellidüzziya ve pinolin ve bezin ligorin ve neftli petrol ve bundan ihrac edilen müfredat ve eczayi mezkurenin naklinde istimal olunan kablar ve bilcümle müteaffin yağlar ve nışadır ruhu, altıncısı her nevi kibrit ve maden ibi tabir olunub ince ve su sızmaz borusu derunünde bulunan barutun miktarı cüz'i emniyet fitilleri ve poşe tabir olunur ve saçtan masnu ateş kutuları,yedincisi fosfor, sekizincisi pamuk ve pamuk teferruatı ve pamuk fabrikalarının çuha parçaları ve pamuk ipliği parçaları yün ve kenevir ve üstüpi ve paçavra bir nevi yağlanmış eşya pamuk kumaşlar ve monkotşudi tabir olunur pamuklar ve mel dö för, dokuzuncusu; halis veyahut gayri halis petrol ve petrol hulasası ve bunların naklinde istimal olunan bilcümle kablar, onuncusu katarların tevakkuflarına alamet olmak üzere demir çubuklar üzerine vazolundukda başlamak üzere tertib olunan fişenkler ve on birincisi kapsül amors ve madeni hartuşlar ve on ikincisi külçe olarak altın ve gümüş ve beyaz altın ve bilcümle nukud ve evrakı nakdiye on üçüncüsü resim levhaları ve asarı sınaiye on dördüncüsü asid arsenik ve ondan ihrac olunan müfredatı kimyeviye ve siyah arsenik ve sair mevaddı semmiye on beşincisi kemik kömürü on altıncısı sulu veyahud kurumıyan ve kumpanyanın bu sınıftan addedeceği bilcümle eşya bazı şeraitle demiryol arabalarına kabul ve naklolunacaktır ve bu misillü eşyanın denklere vaz'ı ve sureti irsali kumpanya tarafından tayin kılınacaktır. Zirde beyan ve tadad olunan eşya dahi demiryolu katarlarına kabul ve naklolunur şöyleki ot kamış kabuk saman kömür tozu eşyai mezkürenin üzeri tenteli vagonlara tahmili caiz isede bunların tahmil ve ihracı mürsil ve mürselinüleyhe aittir ancak tenteler kumpanya tarafından tensib olunduğu halde mürsil tarafından tedarik olunacaktır ve alçı ve kireç külü ve teras ve adi kömürün nakli hakkında dahi şeraiti salife cari olacaktır. Tahmil ve nakli kumpanya memurlarının tahkikatına nazaran müşkülatı fevkaladeyi mucib olacak olan emtia ve eşya terazii tarafeyn ile takarrur edecek şerait veçhile kabul ve naklolunacaktır. İşbu nizamnamede tarif olunan bilcümle ecza ve eşyanın esnayi naklinde bunların yanında mürsili tarafından bir adam bulunması lazımedendir. Demiryolile nakli caiz olmıyan eşyayı naklettirmek veya nakli caiz olan eşya hakkında cari olan eşya şeraite mugayir suretle geçirmek maksadile mürsil tarafına nevi ve cins ve yanlış veyahut noksan suretile beyan olunduğu halde nizamen mukarrer olan mücazattan başka bir suretle kaçırılan eşyanın beher kilogramı için elli kuruştan aşağı olmamak üzere cezayinakdi alınacaktır. Bu misillü eşyayı irsal edenler eşyayi mezküreyi kumpanyaya teslim etmesile mezkür cezayinakdinin itasına mecbur olduktan başka bu fiili irtikaba müteşebbis olmasından dolayı terettüb edecek her güna zarar ve hasardan dahi mes'ul olacaklardır. İktizayı hale göre mezkür cezayinakdi ya katarın vakti hareketinde veyahut katarın mevkife muasalatında ahzolunur. Nakliye kontratosu Madde 4 – Nakliye kontratosu usul ve nizamına tevfikan tanzim kılınmış olan hamule senedinin mürsil tarafından ibraz olunmasından ve kabul olunduğunu musaddak kumpanya namına olarak azimet mevkifinin damgası vazedilmekten ibarettir. Hamule senedinde münderic eşya kamilen kumpanyaya teslim olunduktan sonra kaydiye kaleminin damgası dahi mezkür hamule senedine vazolunacaktır. Hamule senedine kaydiye kalemi tarafından damga vuruldukta o senedin natık olduğu emtia ve eşya kumpanyaya teslim olunmuş addolunur. Hamule senedi Madde 5 – Bilcümle emtia ve eşyanın bir nümunesi kumpanya tarafından tebettirilerek üzerine damga vazolunmuş olan bir kıt'a hamule senedile beraber irsal olunur. Hamule senedatı hakkında tedabiri atiyenin ittihazı iktiza eder. Tahmil ve tenzili mürsil ve mürselünileyhe ait olan emtia ve eşya ile hini irsalinde rüsumat memuru tarafından muayene olunması lazım olan eşya için mahsus hamule senetleri tertib olunub bunlara zikrolunan emtiadan gayri şey ithal olunmaması ve saniyen 4 üncü maddede beyan olunan damganın hamule senedine vazı mürselünileyh ile kumpanya beyninde bir mukavele vaki olduğunu müsbet addolunması lazım gelir. Mürsil ve mürselünileyhleri tarafından bilfiil tahmil ve tenzil olunacak olan emtia ve eşyanın miktar ve sikleti tarifenameler veyahud mukavelatı mahsusa iktizasınca hamule senedine gerek yazılsın ve gerek yazılmasın kumpanya hakkında dava vukubuldukta bir senedi makbule addolunamaz. Eşya kalemine girib damga vurulmasını taleb etmeğe mürsil olan zatın hak ve salahiyeti vardır. Emtia ve eşyanın kumpanyaya teslimi tarihine yalnız mezkür damga senedi kavi addolunur. İşbu nizamnamenin ahkamı mündericesine mugayir suretle şeraiti havi olan bilcümle hamule senetleri reddolunur ve mevkiflere teslim olunmazdan evvel sair bir suretle naklettirilen eşyanın hamule senetleri balada tarif olunan hamule senedine leffedilerek kumpanyaya teslim edildiği halde kumpanya demiryolu nizamnamesinin haricinde tanzim olunmuş olan bu misillü hamule senetlerini reddeder. Salisen hamule senetlerinde mahallin ismi ve eşyanın nereden geldiği ve tarihi muharrer olmak lazımgelir. Emtia ve eşyanın ve hararların marka ve adedi ile içerisinde ne cins mal olduğu malın harar ve denk ile beraber ne kadar ağırlıkta bulunduğu ve ne yolda istif ettirilmiş olduğu hamule senetlerinde tasrih edilir. Vezni caiz olmıyan emtia ve eşya usul ve nızamı veçhile hamule senedine gayet açık tahrir olunur. Hamule senetlerine mürselünileyhin ismi ve şöhret ve mahalli ikameti ve malın hangi mahalle gideceği yazılıp zirine mürsil tarafından vazıimza olunur. Bu imzanın ya el ile veyahut tabı damga ve saire ile icra olunması lazım gelir. Harar ve denklerin üzerinde okunur suretle menkuş olan marka ve numaralar hamule senetlerine dahi aynen yazılır. Rabian mürsil göndereceği emtianın cins ve nevi ve miktarını sahih suretle beyan ve ifade edip bunları yanlış söğler veyahut olbabta irtikabı kizb eyler veya ifade ve beyanı kafi olmaz ve sarahatce noksan bulunur ise bu hallerden terettüb eden netayic kendisine raci olur Harar ve denklerin içerisinde mevcud ve eşyanın hamulesinden de muharrer şerh ve izahata muvafık olub olmadığını tahkik için denk ve hararları mürsil ve mürselünileyhe ve anların vekilleri veyahud iki nefer şahid hazır olduğu halde muayene ve tedkik etmeğe kumpanyanın hakkı ve salahiyeti olacaktır. Eğer denk ve hararlarda bulunan emtia ve eşyanın miktarı vezni ve cinsi hamule senedinde münderic izahata tevafuk etmez ise o misillü eşyadan fazla olarak iktıza eden ücreti nakliye alındıktan başka yüz kuruş cezayinakdi dahi alınır. Hamisen mürsil emtia ve eşyanın irsal olunmak üzere kumpanyaya teslim olunduğunu natık bir sened taleb edebilir. Sadisen emtia ve eşyanın müfredatını havi olarak kumpanya tarafından pusula verilmez. Sabian demiryolu olmıyan mahalde veyahut emtia ve eşya nakli için küşad olunmamış olan mevkiflere irsal kılınan emtia ve eşyaya gelince işbu eşyanın savbı maksuda isali için mürsil olan zatin hangi mevkifde bunları alacağı hamule senedine tahrir ve işaret etmeğe mürsil mecburdur. Saminen hamule senetleri kumpanya tarafından tertib ettirilmiş olan nümuneye muvafık olmak lazım geldiğinden bilcümle demiryolu mevkiflerinde tarifede münderic fiat veçhile hamule senetleri satılır. Gümrük rüsumatına dair ahkam ve şerait Madde 6 – Mürsil rusumat memurları tarafından taleb olunan evrak ve ilmühaberleri hamule senedine rapt ve ilave etmeğe mecburdur. İşbu evrak ve ilmühaberlerin hamule senetlerine kaydütahrir olunması lazım olub bu bapta noksan olur veyahut mevcud evrak kafi olmaz ise bundan terettüb eden mes'uliyeti kumpanya kat'an deruhde etmiyeceği misillu hamule senedinde muharrer olmıyan evrak ve senedattan dahi mes'ul olmıyacaktır. Ücuratı nakliyenin sureti istifası Madde 7 – Ahzüistifası lazım gelen ücuratı nakliye kumpanyanın tarifenamelerinde muayyen ve muharrer olduğundan ücuratı nakliye ile tarifenamelerde münderic ücuratı müteferrüadan başka hiç bir akçe ahzütahsil olunmıyacaktır. Emtia ve eşyanın dühul ve hurucu ve transit suretle ve berren tekrar irsali için rusumat itası ve denklerinin tamiri için akçe sarfı gibi kumpanya tarafından ledelhace edilmesi mümkün olan masarif sahibleri tarafından tediye olunacaktır. Eğer kumpanya emtia ve eşya sahibinin mahalli ikametinden ve mağazalarından veyahut gemilerinden alıb katarlarile nakletmeği ve yine mürsilin mahalli ikametine ve mağaza veyahut gemilere götürüb teslim eylemeği taahhüt eder ise bunun masarifi dahi kumpanyaya tediye olunacaktır. Tarifenamelerde tonilato esas ittihaz olunmuş olduğundan ve beher vagonun mütehammil olacağı mikdarı tonilato muayyen bulunduğundan eşya ve emtianın ahkamına göre kıt'ası veya hacmi itibar olunarak kıt'ası veya hacmi üzerine ücreti ahzolunacakdır. Emtia ve eşyanın ne kadar tonilato sikletinde olduğu ya veznolunarak veyahut kumpanya tarafından tayin kılınmış olan eskal esas ittihaz edilerek hesab olunur. Adi hararlardan ibaret olan irsalatın mikdarı sikleti daima katarların hareketinden evvel tahkik olunur tonilatosunun küsuratı gayri münkasimesi addolunan mikdarların ücuratı tarifenamede tayin kılınmıştır. Mürsil olan zatın emtia ve eşyasının vezni muayene olunur iken hazır bulunmağa hak ve salahiyeti vardır. Bir mürsil emtia ve eşyasının kendi huzurunda veyahut vekili hazır olduğu halde veznedilmesini taleb ettiği halde tarifenamede münderic olan kantar parasını mürsilden ahz ve tahsile kumpanyanın hak ve salahiyeti olacaktır. Emtia ve eşya mücerred mevkifde arabalara tahmil edilmezden evvel veyahud maksud olan mevkife muvasalatla arabalardan tenzil olunduktan sonra veznedilmesi mürsil veyahud mürselünileyh tarafından taleb olunabilir yalnız bir hamulesinden de münderic olan siyakı vahid üzerine ücreti nakliye ahzolunması lazım gelen emtia ve eşyasının ücuratı nakliyesinin ahz ve tahsili maddesinde bir takım addolunur. Ağırlığı on kilogramdan ziyade olduğu halde denk edilmiş olan bilcümle emtia ve eşyadan ayrıca ücreti nakliye alınır ücuratı nakliyenin iz'afı daima onar para olarak tezayüd eder. Emtia ve eşyanın vagonlara tahmili mürsile aid olduğundan bunlar muayyen olan mikdardan ziyade eşya tahmil edemiyeceklerdir mikdarı muayyenden ziyade eşya tahmil etdikleri halde bundan terettüb edecek netayicden mes'ul oldukdan başka muayyen olan cezayinakdiyi dahi vermeğe mecbur olacaktır. Ücuratın sureti tahsili Madde 8 – Ücuratı nakliye katarların ya hini hareketinde veyahud mevakife muvasaletinde ahzolunur kumpanya memurlarının ifadesine nazaran esnayi tarikde fersude veyahud bozulması kabil olan veyahud kıymeti ücuratı nakliyesi derecesinde olmıyan bilcümle emtianın ücreti nakliyesini katarların hini hareketinde taleb ve istifa etmeğe kumpanyanın hak ve salahiyeti olacaktır. Tediyei ücurat ve komisyon akçesi Madde 9 – Demiryolu vasıtasile gönderilen emtia ve eşyanın bedelatın mahsuben mürselünileyhden akçe alınması lazım gelir ve bunun mürselünileyhden tahsili ile mürsile isal ve teslimi kumpanya tarafından taahhüt olunursa bu suret caiz olacakdır bu veçhile mürselünileyhden tahsili lazım gelen mebaliğin müfredat pusulası kumpanya tarafından taleb olunduğu halde mürsil tarafından bittanzim kumpanyaya ita olunacaktır. İşbu mebaliğ mürselünileyhden alındıktan sonra mürsile ita ve teslim kılınacaktır. Berveçhi muharrer mürselünileyhden tahsil olunacak mebaliğ kumpanya defterine kayid ve tahrir olundukdan sonra tahsilinden sarfınazar olunur veyahud mikdarı tenzil olunursa yine tarifename mucibince muayyen olan komisyon akçesi ahz ve tahsil olunur. İşbu komisyon akçesi emtia ve eşya hini irsalinde ahzolunur. İşbu nizamnamenin yedinci maddesi mucibince emtia ve eşya için kumpanya tarafından edilen masarif dahi o emtia ve eşyanın mürselünileyhe tesliminde ondan ahz ve istifa edilip komisyon akçesi dahi ayrıca ahzolunur esmanı mürselünileyhden ahz ve tahsil olunmak üzere gönderilen eşya için mürsile verilen pusula makbuz senedi makamında ittihaz olunur. Emtia ve Eşyanın kabulü Madde 10 – Kumpanya emtia ve eşya nakledecek halde olmadıkça emtia ve eşya kabulüne mecbur olmayıb işbu kaydüşart kumpanyanın bilhassa araba gibi edevatı müteharrikesi kifayet mikdarı olmadığı surette cari olacakdır. Emtia ve eşyanın teslim ve nakli Madde 11 – Emtia ve eşya katarların zamanı hareketinde ibraz olunub yer olduğu halde kumpanya tarafından tayin kılınan saatde ledeliktiza mürsil tarafından arabalara tahmil olunub ve mursilin ifade ve beyanı üzerine emtia ve eşya için nizamnamenin on dördüncü maddesine tevfikan seyriseri veyahud seyrihafif katarları ile nakil ve isbal olunur fakat pazar ve yortu günleri müstesna olub, o misillü günlerde seyrihafif ile naklolunmak üzere mevkiflere ne eşya kabul olunur ve ne de teslim edilir. Seyriseri katarları ile naklolunacak emtia ve eşya pazar günleri ve sair yortu günlerinde kabul olunub ancak bir defa olmak üzere tayin kılınıb demiryolun eşya ahzü irsaline mahsus olan dairelerine talik ve teşhir edilmiş olan saatde kabul ve teslim olunacakdır. Kumpanya tarafından taleb olunduğu halde seyriseri katarları ile naklolunan emtia ve eşya ile birer nümunesi kırmızı kağıd üzerine tertib kılınmış olan hamule senedleri dahi beraber olmak lazım gelir ve bu misillü emtia ve eşya sür'atle nakil ve isbal olunur. Seyrihafif ile naklolunan emtia ve eşya nümunesi beyaz kağıd üzerine tertib kılınmış olan hamule senedi ile beraber olmak lazım gelir. Emtia ve eşya vürud ettiği tarih üzere demiryolu arabalarile nakil ve isbal olunacakdır meğerki ücuratı nakliyesinin tenzili mikdari ve tüccar hakkında edilen diğer nevi teshilat mülabesesile bazı şerait ve kuyudu mahsusa mevcud ve münakid olarak emtia ve eşyanın demiryolu arabalarına tahmili için mürsile muktazi olan vagonlar vaktu zamanile ve bir yevmi muayyen için taleb ve istida olunacakdır emtia ve eşyanın tahmili maddesi azimet mevkifi idaresi tarafından tayin kılınan müddet zarfında itmam olunmak lazımgelir. Emtia ve eşyanın müddeti teslimi Seyrihafif Emtia ve eşyanın kabuli ile teslimi günleri dahil olmadığı halde mecmu müddeti nakliye Müddet Nakliyat İrsalat Yevm. Yevm. Yevm. Kilometro hesabile buudu mesafe 2 1 1 000 den 150 kilometroya kadar 3 2 1 150 ” 275 ” ” 4 3 1 275 ” 400 ” ” 5 4 1 400 ” 525 ” ” 6 5 1 525 ” 650 ” ” 7 6 1 650 ” 775 ” ” 8 7 1 775 ” 900 ” ” 9 8 1 900 ” 1025 ” ” Bundan ziyade olan mesafeler dahi bu nisbet üzerine hesab olunur. Zikrolunan müddetler hamule senedine kumpanya tarafından damga vazolunduğu tarihden itibaren cari olur eşyanın vürud etdiği posta ile veyahud doğrudan doğruya mürselünileyhe balada gösterilen müddetlerin inkızasından evvel haber verildiği halde mezkür müddetlere münkaziye olmamış nazarile bakılacaktır. Seyriseri Mülahazat Yevm. Kilometro hesabile buudu mesafe Emtia ve eşyanın 1 000 dan 150 kilometroya kadar teslimi ile alın 2 150 ” 257 ” ” dığı gün dahil he 3 257 ” 400 ” ” sab edilecekdir. 4 400 ” 525 ” ” 5 525 ” 650 ” ” 6 650 ” 775 ” ” 7 775 ” 900 ” ” 8 900 ” 1025 ” ” Emtia ve eşya Madde 12 – Emtia ve eşya evvela seyrisefer cedveli mucibince hattın vasat mevkifinde gece tavakkuf eden katarlar ile naklolunduğu ve saniyen doğrudan doğruya bir hat üzerinde naklolunmadığı halde seyrihafif için muayyen olan müddetlere bir gün ve seyriseri için tayin olunan müddetlere nısıf gün ilave olunur. Emtia ve eşyanın rüsumat memurları tarafından muayenesi zımnında güzeran eden saatler zikrolunan müddetlere dahil olmayıb fevkalgaye çok emtia ve eşya tevarüd ettiği veyahud halatı saire vukubulduğu halde emtia ve eşyanın teslim ve tesellümü hakkında olan müddetleri tadile kumpanyanın hak ve salahiyeti olacaktır emtia ve eşya savbı maksudda olan mevkife geldikte kumpanya bunun teslim ve tesellümüne dair olan müddetler maddesinden dolayı kat'an mes'ul olamaz. Umuru nakliyenin inkıtaı Madde 13 – Bazı halatı mücbire veyahud arıza ve hadiseler vukuundan naşı demiryolun umuru nakliyesi muvakkaten sektedar veyahud münkati olur ise mürsil haylület eden manianın indifaına intizar etmeksizin emtia ve eşyasını kumpanyadan ahzü istirdada muhtar olub fakat şu şartla ki işbu emtianın naklini tehiye ve ihzar için kumpanyanın etmiş olduğu masarifi tazmin ve ifa ve mezkür emtianın demiryolu vasıtasile nekadar mesafeye naklolunmuş ise anın iktiza eden ücreti nakliyesini tesviye ve ita eyliyecekdir. Emtia ve eşyanın vusulile tesliminin ihbarı Madde 14 – Kumpanya muvasalat mevkifinde hamule senedi ile anın natık olduğu emtia ve eşyayı senedi mezburda ismi muharrer olan mürselünileyhe teslim etmeğe mecburdur. Emtiayı geri almak veyahud sureti irsalini tahvil etmek için mürsil tarafından olacak taleb ve istidalar o emtianın senedi kumpanya nezdinde bulunmadıkça kabul olunmayacaktır. Herhangi bir mürsil emtia ve eşyasını istirdad veyahud sureti irsalini tahvil etmek ister ise katarların hini hareketinde kendisine verilmiş olan makbuz senedini kumpanyaya red ve iade etmeğe mecburdur. Berveçhi muharrer emtia ve eşyanın istirdadı veyahud sureti irsalinin tahvili hakkında olacak taleb ve istidalar yalnız o misillü emtia ve eşyanın katarlara tahmil olunduğu mevkiflerde kabul ve is'af olunur. Hamule senedi savbı maksuda vasıl olarak mürselünileyhe teslim olunduktan sonra kumpanya yalnız mürselünileyhin talimatına tabiiyet edib hamule senedinde münderic olan emtia ve eşyadan yalnız mürselünileyh tarafından mes'ul tutulur emtia ve eşyanın mevkife vürud ettiği posta veyahud doğrudan doğruya giden katarlar ile veyahud sair vasıta ile mürselünileyhe haber verilecektir. Kumpanya demiryolun münasib görünen bilcümle mevkiflerinde küçük arabalar tertib edib bunlar mevkife ve mahalli mücavireye emtia nakledeceklerdir bu arabaların ücreti ledelhace bulundukları mevkiflere ilannameler ile teşhir ve ilan edilecekdir. Bu veçhile küçük araba tertib olunan bilcümle mevkiflerde kendilerine emtia ve eşya varid olan zatlar emtiayi varideyi bu arabalar vasıtasile nakletmeğe mecbur bulunacaklardır. Fakat şukadar var ki mezkür arabalara müracaat etmiyeceklerini vaktu zamanile ve herhalde emtia ve eşyanın vusulünden evvelce eşya odasına beyan ve ihbar ettikleri halde bu mecburiyetten muaf olacaklardır. Mürselünileyh olan zatlar bu keyfiyeti tahriren beyan etmeğe mecburdur ve olbabda verecekleri puslada mevzu imzaları nizamen musaddak olmak lazım gelecekdir mevkifde veyahud murselünileyhin hanesinde teslim olunmak üzere naklolunan eşyanın vürud etdiği haber verilmiyecekdir. Emtia ve eşya mevkife vasıl oldukda kumpanyaya verilmesi lazımgelen akçe tahsil olundukdan sonra yani derununda bulunan şeylerin ücuratı nakliyesinin tediye kılındığı içerisine şerh verilmiş olan hamule senedinin ibraz olunması üzerine mürselünileyhe teslim olunur. Emtia ve eşya mahalli mahsusda mürselünileyhe teslim olunur eshabının eşyasını tenzil edeceği vagonlar usul ve merasimi atiyenin icra ve ifasından sonra tahsis olunan mahallere gidecekdir ki merasimi mezküre hususatı atiyeden ibaretdir. Evvela, emtia ve eşya tayin olunan saatde ve tarifenamelerde beyan olunan müddetler zarfında dairei mahsusasından ahzu kabzolunur mevkifde teslim olunmak üzere vürud eden eşya mahalli maksuda vusulü zamanından itibaren yine olmüddet zarfında sahibine teslim olunur. Saniyen eşyanın arabadan ihrac ve tenzili mürselünileyhe aid olduğu halde tarifenamede buna dair şeraiti mahsusa olmadıkca veyahud mukavelatı saire mevcud bulunmadıkca bunların ahzüteslimi için tarifenamelerde muayyen olan müddetler tebeddül etmez. Salisen mikdarı kumpanya tarafından kararlaşdırılacak olan Pazar ve tatil günleri zikrolunan müddetlere dahil değildir. Rabian bir hamule senedinde münderic olan eşyanın yalnız bir mikdarı vürud edib diğer mikdarının vürudü teahhur etdiği halde vürud eden mikdarının hark ve istihlaki veyahud istimali hususuna mikdarı mütebakinin ademi vürudü mani olmadığı takdirde mürselünileyh olveçhile varid olan mikdarı eşyayı ahzükabızdan istinkaf edemiyecekdir. Binaenaleyh işbu nizamnamenin on yedinci maddesinde münderic olan ahkam ve şeraite halel gelmemek üzere mürselünileyh kendisine vürud eden mikdarı eşyanın ücuratı nakliyesini tediye ve ifa etmeğe mecburdur. Seyriseri katarlarile naklolunan emtia ve eşyanın vürudu iki saat sonra mürselünileyhe ihbar olunarak tarifede münderic müddet zarfında ahzükabzolunur. Akşam üzeri alafranga saat altıdan sonra vürud eden eşya ertesi gün mürselünileyhe haber verilir. Madde 15 – Evvela emtia ve eşya demiryolun ambarlarında ve rıhtım ve arabalarında mevzu iken katarların hareketinden evvel on üçüncü maddede beyan olunan halatın gayrı hallere mebni geri alındığı halde bunların tarihi tesliminden itibaren beher gün için tahmil ve tenzil masarifi ile mağaza ücretleri bittamam ahz ve tahsil olunacakdır. Emtia ve eşya demiryolu arabalarına tahmil ile naklolunur iken geri alınması kumpanyanın muvafakatine menut olub o misillü emtia ve eşyanın naklolunduğu mesafenin ücretinden başka bir de tazminat namile bir ücreti munzama ahzüistifasına kumpanyanın istihkakı olacakdır. Saniyen bir hamule senedinde muharrer emval ve eşya katarların hareket ettiği mevkife tamamen isal ve teslim olunmaz veyahud hamule senedinin mantuku kafi veyahud makrunu sıhhat olmaz ve binaenaleyh mevkifin eşya 3 merkezi noksan olan emval ve eşyanın vürudüne veyahud mükemmel veya musahhah hamule senedatının irae ve itasına muntazır olur ise böyle bir kısmı mevkife teslim olu nubda andan yirmi dört saate kadar noksanı ikmal veyahud muntazam ve mükemmel hamule senedi ibraz olunmıyan emtia ve eşyadan kumpanyanın mağaza ücreti ahzına hak ve salahiyeti olacakdır. Emval ve eşya irsal edecek olanlar irsal eyliyecekleri emtia ve eşyanın tahmili için vagonlar sipariş etdikleri halde bu babda muayyen olan müddetden yani yirmi dört saatden ziyade olarak bir guna vukubulacak teahhura mukabilolmak üzere kumpanyanın talebi üzerine bir kefalet akçesi tevdi ve teslim edecekler ve hamule müddeti muayyenei mezbure zarfında da demiryolu arabalarına tahmil ile kumpanya defterlerine kaydetdirilmediği halde mezkur kefalet akçesi tazminat namile kumpanyaya aid olacakdır. Emval ve eşyanın bir kısmı demiryolu arabalarına tahmil olunubda kusuru müddeti mezbure zarfında tahmil olunmaz ise kumpanya arabalara tahmil olunmuş olan kısım eşyayı tenzil ettirib ve zarar ve hasarı ve masarifi vakiası mürsiline aid olmak üzere ambarlarda hıfzedib bunun mahmul olduğu arabaları başka şeye kullanacakdır. Salisen tayin olunan müddet zarfında sahibi tarafından ahzolunmıyan eşyadan mağaza ücreti ahz ve tahsil olunur. Rabian demiryolu arabalarından tenzili mürselünileyhe aid olubda müddeti muayyenesi zarfında tenzil edilmiyen emval ve eşya zarar ve hasarı ve masarifi mürsil veyahut mürselünileyhe aid olmak üzere kumpanya marifetile arabalardan indirilib eshabından gerek mağaza ücreti veyahud demiryolu edevatını tatil ettiği için şeraiti mahsusa ile tayin kılınmış olan tazminat ahzolunur. Hamisen içerisinde emtia ve eşya bulunmasından dolayı muattal olan mağaza ücreti ve demiryolu edevatının bedeli icarı tarifenameye nazaran tayin olunur. Emval ve eşyanın teslimi hakkında olan mevani Madde 16 – Mürselünileyh tarafından kabul olunmıyan emval ve eşya ve mevkifde sahibine teslim olunmak üzere vürud edibde ahzı hakkında mürsil tarafından bir guna tedabire teşebbüs olunmamış ve müddeti muayyenesi inkızasında haber verilmemiş olan bilcümle eşya ve kumpanyaya hiç bir taalluku olmıyan bazı esbab ve halatdan dolayı sahibine teslim ve itası münasib olmıyan emval ve eşya zarar ve hasarı ve masarifi vakıası mürsiline aid olmak üzere mevkifde hıfzolunacakdır zarar ve hasarı ve masarifi vakıası mürsiline aid olmak üzere bu misillu emtia ve emvali demiryolu vasıtasile naklinden dolayı vaki olan harc ve masarifini ahz ve istifa ederek bir mahzeni umumiye veyahud bir ahar mürsile teslim ve tevdi etmeğe kumpanyanın hak ve salahiyeti olacakdır. Emtia ve eşyayı mersulenin mürselünileyhe ita ve teslim olunmasına mani zuhur etdiği halde kendisine beyan ve ihbar olunduğu tarihden on dört güne kadar mürsil işbu emtia ve eşya hakkında bir guna tedabire teşebbüs etmez ise kumpanya bu misillu emtia ve eşyayı mürsiline iade ve isbal edib iadesi için iktiza eden ücreti nakliye ve masarifi saireyi kamilen ahzuistifa edecekdir. Demiryolu işlemiyen mahallere veyahud henüz emtia ve eşya nakli için tahsis olunmamış olan mevkiflere isal edilmek üzere irsal olunan emtia ve eşya demiryolu vasıtasile naklolundukdan sonra savbı maksuda isbali için mürsili tarafından tedabiri lazime ittihaz olunmadığı halde zarar ve hasarı ve masarifi vakıası mürsiline aid olmak üzere birvesile düşdükce iade ve irsal kılınacakdır. On altıncı maddede beyan ve tasrih olunduğu veçhile mürselünileyh tarafından kabul olunmayıb da bozulmağa müstaid olan eşya ve kıymetsiz bulunan emtia ve eşya kumpanya tarafından füruht olunub ücuratı nakliyesi tenzil olundukdan sonra kusur esmanı hasılası mürsili tarafından ahzolunmak üzere hıfzolunacakdır kumpanya zikrolunan şeraite tevfikan evvel emirde bir guna usul ve tedabir icrasına mecbur olmaksızın o misillu emval ve eşyayı füruht edecekdir. Nereye ita ve teslim kılınacağı mechul olan emval ve eşya dahi bu veçhile füruht olunur demiryolu dairesi dahilinde bulunubda sahibi mechul olan bilcümle emval ve eşya hakında birinci faslın otuz üçüncü maddesi ahkamı mucibince muamele olunur. Kumpanyanın müddet ve derecei mes'uliyeti Madde 17 – On dördüncü maddede beyan olunduğu veçhile kumpanya emtia ve eşyayı ahz ve kabul etdiği tarihden mürselünileyhe veya gümrükde küçük arabalar müteahhidine ve muhazini umumiye idaresine veyahud on altıncı maddede beyan olunduğu veçhile mahsus bir mürsile teslim ve ita edeceği vakite kadar vukubulan bilcümle zayiat ve sakatatdan mes'ul olur. Fakat bir sebebi mücbireden munbais olan zayiat ve sakatatdan ve emtianın bozulmasından ve noksan bulunmasından ve akmasından ve layiki veçhile denk edilmemiş olmasından ve eşyanın cins ve nev'inden neşet eden bazı halatı saireden kumpanya mes'ul değildir. Kumpanyaya tevdi olunan emtia ve eşya savbı maksuda vasıl oldukdan sonra mürselünileyhe ita ve teslimi için muayyen olan müddetin inkizası tarihinden itibaren dört hafta geçmedikçe o misillu eşyaya zayi nazarile bakılamaz emtia ve eşya küçük yol arabaları müteahhidine teslim ve tevdi olunduğu veyahud hamule senedinde muharrer olan mürselünileyhe veya adamlarına veyahud onun tarafından gönderilecek adamlara teslim edildiği veyahud ücuratı nakliyesi tediye kılındığı anda kumpanyanın o emval ve eşya üzerinde olan mes'uliyeti zail olacakdır. Emtia ve eşyaca vukubulacak sakatat için tazminat eşyanın teslimi tarihinden itibaren dört haftaya kadar dava edilmek lazım gelir işbu zayiat ve sakatat malin teslimini müteakiben tahkik olunmadıkca ve müddei dahi hasaratın eşya kumpanya nezdinde bulunduğu vakit vaki olduğunu isbat etmedikce olbabda olan dava mesmu olamaz emtia ve eşya zayiatı davası emtianın teslim olunması lazım gelen tarihden altı maha kadar ikame edilmek lazım gelir. Dermeyan olunduğu tarihden itibaren bir seneye kadar bir guna netice verilmiyen zarar ve ziyan davaları keenlemyekün hükmünde addolunub hiç bir hüküm ve tesiri olamıyacakdır emtia ve eşyaca bir guna zayiat ve sakatat zuhur etdikce kumpanya olbabda ariz ve amik icrayi tahkikat edib neticei tedkikat müddeiye beyan ve iş'ar olunacakdır. Kumpanya zayi olan emval ve eşya için iktiza eden tazminatı tediye ve ifa etdikde o misillu emval kumpanyanın malı olacakdır. Fakat müddei zayi olan malı için kumpanyadan tazminat aldığı vakit malın bulunduğu kendisine haber verildikden dört haftaya kadar almış olduğu tazminatı kumpanyaya iade ile malını istirdad etmek şartını dermeyan edebilecekdir. Bu misillu emval ve eşya bulunduğu mevkifden sahibine meccanen nakil ve iade olunur. Müddei tarafından dermeyan olunan şartı sabıkı havi bir kıt'a sened tanzim olunub kumpanya tarafından kendisine ita olunacakdır. Demiryolu uğramıyan mahallere isal olunmak üzere demiryolile naklolunan emtia ve eşya hakkında kumpanyanın derecei mes'uliyeti Madde 18 – Kumpanya demiryolu uğramıyan mahallere isal edilmek üzere kendisine teslim olunan emtia ve eşyanın yalnız mevkife teslim olunduğu tarihden demiryolun öte tarafındaki mevkife isali vaktine kadar bunların her gûna zayiat ve telefatından mes'ul olur. Madde 19 – Kumpanya evvela emtia ve eşyanın kırılması ve kuruması ve akması ve demir ve çelik ve çinkonun paslanması hususlarından ve kesme taşların ve daha sair bu misillu denk edilmemiş olan eşyaca vukubulacak sakatat ve saireden ve bahusus hamizi kibriti yani tizab ve sair bu misillu müsteidi iltihab olan müfredatı kimyeviyeden ve ağaçdan mamül edevat ve mefruşat ve esası beytiye billur ve dökme avanı ve dolu veyahud boş büyük ve küçük destilerden ve büyük şişelerden ve kelle şekeri ve sair kırılması mümkün olan eşyadan ve zahirde bir güna sakatlığı görülmiyen fıçıların aralıklarından mayiatın akmasından ve ekşiyib kokması mümkün olan ve sıcak ve soğukdan bozulan mayiat ve sair levazımatdan ve taze ve tuzlu balıkların ve istiridye ve kuru yemişlerin vezin ve mikdarının tenakus etmesinden mes'ul değildir. Saniyen kumpanya üzeri açık vagonlar derununda naklonunan emtia ve eşyaya isabet eden hasardan dahi mes'ul değildir. Üzeri açık vagonlar ile nakil ve isbali münasib olan ahmalin cinsi tayin olunacakdır. Mürsil bu misillü emtia ve eşyasını üzeri kapalı veyahut tenteli arabalar ile nakil etdirmeği arzu etdiği halde hamulesinden de tasrih ederek bir ücreti munzamme tediye ve ifasına mecburdur. Salisen kumpanya layıkı veçhile denk edilmediği hamule senedinde muharrer olan ve hakikaten kafi surette denk edilmemiş olan emtia ve eşyanın zayiat ve telefatından dahi mes'ul değildir. Rabian kumpanya mürsili tarafından demiryolu katarlarına tahmil olunub fena suretle tahmil edilmiş olan emtia ve eşyanın vukubulacak zayiatından dahi mes'ul değildir. Mürsil ve mürselünileyh olanlar emtia ve eşyalarını kendileri demiryolu arabalarına tahmil ve anlerden tenzil ederken arabalarda bir güna zarar ve hasar vukubulur ise anlerde mürsil ve mürselünileyh mes'ul olur. Hamisen emtia ve eşyanın yanında bir adam bulunubda emtiaca vukubulacak zayiat ve telefatı men'e muktedir olduğu halde kumpanya o misillü eşyanın zayiat ve telefatından mes'ul olamaz. Sadisen kumpanyanın mes'uliyetini iltizam edecek olan halattan neş'et eden bilcümle zayiat ve telefat birinci fıkradan beşinci fıkraya kadar tasrih edilmiş isede aksi hal delaili kafiye ile sabit olduğu halde kumpanya hakkında baisimes'uliyet olur. Sabian emtia ve eşyanın vezninde tenakusu caiz olan mikdar esnayi tarihde tenakusu mikdarı emtia namile işbu nizamnameye zeyledilmiş olan cedvelde gösterilmişdir. Tazminat Madde 20 – Kumpanya tarafından iktızayı halde verilecek olan tazminat bervechi ati hesab olunur şöyleki evvela demiryolu kumpanyasına tevdi ve teslim olunan emtia ve eşyanın bir parçası veyahud kaffesi zayi olduğu halde verilmesi lazım gelen tazminat o emtianın pazarda kıymeti hakikiyesine ve bu suret olmadığı halde o cinsden mataın mevkifde mürselünileyhe teslim olunacağı vakit o mevkifin pazarında kaç kuruş olduğu ledettahkik ana göre hesab olunub verilecekdir. Mal sahibi zayi olan emtianın kıymetini beyan ve ifade edib isbatı müddia zımnında evrak ve senedatı lazıme ibrazına dahi mecburdur işbu tahmin ve takdir üzerine tayin kılınan tazminattan gümrük rüsumatı ve ücuratı nakliyesi ve zayi olmamış olsa vukubulması lazım gelen masarifi saire tenzil oldukdan sonra kusuru müddeiye tamamen tediye ve ifa olunacakdır. Saniyen fakat zayi olan emtia ve eşyanın pazarda bahası nihayet beher kilogramı mecidiye akçe olarak iki yüz yetmiş kuruşdan ziyade olmıyacağından verilecek tazminatın mikdarı bu nisbeti tecavüz etmiyecekdir meğerki zikrolunan mikdardan ziyade bedel ile sigorta edilmiş olduğu hamule senedinde musarrah ola. Zayi olan emtia ve eşyanın evvelce ziyade kıymet üzerine sigorta edilerek tarifename mucibince ilave olarak sigorta resmi alındığı takdirde verilecek tazminatın mikdarı müddeti tarafından beyan olunan mikdarı kıymete kadar iblağ olunacakdır. Emtia ve eşyaca bazı guna sakatlık vukuunda o misillu emtia ve eşyanın zayi olan kıymetine tekabül edecek derecede tazminat ita kılınır işbu zayiat balada beyan olunan birinci ve ikinci ve üçüncü fıkralar ahkamına tevfikan tayin ve takdir olunur. [4] Eşyanın teslimine dair müddetler hakkında mes'uliyet Madde 21 – Emtia ve eşyanın mürselünileyhe tesliminde bazı teahhurat vukubularak bundan bazı guna zarar ve hasar vaki olur ise kumpanya işbu teahhuratın ictinab olunmak kabil olmıyan bazı esbab ve halata mübteni olduğunu isbat etmedikçe o misillü zarar ve hasardan mes'ul olur. On dokuzuncu madde hükmünce emtia ve eşya iktizasına göre ya küçük yük arabaları müteahhidine veyahud mürselünileyhe veya adamlarına ve anın tarafından gönderilen adama teslim ve ita kılındığı gibi kumpanyanın mes'uliyeti zail olur. Ya ücuratı nakliyesinin ademi ifasından veya bir sene geçdikten sonra reddolunmasından veyahud ücuratı tediye ve ifa kılınmamasından naşi teslimin de teahhurat vukubulan emtia ve eşyanın ahz ve istirdadına sahibinin hak ve salahiyeti kalmaz. Mezkür bir sene müddet eşyanın teslim olunduğu günün akşamından itibaren veya teslim olunmadığı halde teslimi için muayyen olan müddetin inkizasından itibaren cari olur. Eşyanın müddeti muayyenesi zarfında teslim olunmamasından dolayı iktiza eden tazminatın mikdarı Madde 22 – Emval ve eşyanın kumpanya tarafından sahibine iade ve tesliminde teahhurat vukubulduğu halde müddei bu teahhurattan dolayı duçar olduğu zarar ve ziyanı isbat zımnında edillei lazıme ibrazına mecburdur. Müddeiye verilecek tazminat eşyanın tesliminde vukubulan teahhur kırk sekiz saati mütecavuz olmadığı halde hiç bir veçhile ücuratı nakliyenin nısfını ve bu teahhur kırk sekiz saatden ziyade olmadığı halde ücuratı nakliyenin mecmuu mikdarını tecavuz edemiyecektir. ÜÇÜNCÜ FASIL İşbu nizamnamenin veyahut tarifelerin tefsir ahkamından ve sureti icrasından dolayı yolcu ve mürsil ve mürselünileyhler ile kumpanya beyninde vukua gelecek münazaat demiryolu umuru nakliyesi müdiriyeti makamından veya taleb ve iddia olunan meblağ beş bin kuruşdan ziyade olmadığı halde demiryolu müfettişliği makamında herbiri tarafından intihab olunacak iki hakemden mürekkeb bir muhtelit komisyon marifetile faslu rü'yet olunacakdır ve hakemlerin kararı hiç bir vasıta ile kabili itiraz olmayıb tamamen mecburiulicra olacakdır işbu hakemler beyninde tesavii ara vaki oldukda bunlar yeniden bir hakemi salis intihab ve tayin edeceklerdir. DÖRDÜNCÜ FASIL İşbu nizamname canibi saltanatı seniyeden kabul ve tasvib buyrulmuş olduğundan kumpanya esmanı hasılası ile masarifi tabiyesi tesviye edilmek üzere işbu nizamnamenin nüsahı matbuasını herkese füruht edecek ve bunun ahkamı mündericesince lüzum ve ifadesi görülen tadilatın icrası caiz olacakdır. Emtia ve eşyanın akması veyahud kuruması ile tenakusu hakkında kumpanyaca kabul olunan mikdarları havi cedveldir Akmak ile vukubulan tenakus Bundan Nihayet sonra İki yüz kilo mikdar beher kilo metroya Emtia ve eşyanın esamisi metroda kadar Yüzde Yüzde Yüzde 5 Yazın 1 2 Fıçı ile naklolunan rakı ve müskirat ve arpa 4 Kışın meyve şarabı ve adi şarab ve sirke suyu 6 Yazın 1 2 Yağ ve Hülasalar 4 Kışın 5 Yazın 1 1 Şeker pekmezi ve bal 4 Kışın 3 Yazın 1 1 İçyağı ve domuzyağı ve şarab ve müskirat ve 3 Kışın katran Kurumak ile hasıl olan tenakus 4 Yazın 1 2 Boya ağacı ve bunun tozu ve kök ve harib 3 Kışın ağacı sünger mantar ve denkedilmiş paçavra ve boynuz 4 Yazın 1 2 Yulaf ve yağlı hububat 5 Kışın 4 Yazın 2 2 Hublon ve kaba kenevir kabaşeker yün kö- 3 Kışın herçile zamğ 3 Yazın 1 1 Buğday, arpa, çavdar, pirinç iki kat torba- lar içinde yağlı hububat dakik, kuru sebze, kuru zift, malzemei bakkaliye, ve aktariye ve fıçıya bastırılmış şikore ve recvaz ve denkle re basdırılmış pamuk, dökme demir, kaba demir ve müstamel kurşunlar 2 Kışın Bazı eşyaya mahsus tenakus 1 Adi tuz maadin tuzu milhi zai 6 Beher iki günde 1 Kestane Umuru nakliye şartnamesine B harfile zeyledilmek üzere işbu nizamname kabul ve tasdik olunmuşdur. Dersaadet 18 Mayıs 1872 RUMELİ DEMİRYOLLARININ UMUMİ NAKLİYESİ HAKKINDA NİZAMNAMEYE EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN KANUNUN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR ÇİZELGE Kanun No. Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler Yürürlüğe giriş tarihi 3259 – 24/6/1937 4341 – 31/12/1942 [1] Bu maddedeki hadlerin on katına yükseltildiği 14/6/1937 tarih ve 3259 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde hükme bağlanmıştır. [2] Bu maddedeki hadlerin on katına yükseltilmesi konusunda 14/6/1937 tarih ve 3259 sayılı Kanun ile 25/12/1942 tarih ve 4341 sayılı Kanuna bakınız. [3] Bu maddedeki hadlerin on katına yükseltildiği konusunda 14/6/1937 tarih ve 3259 sayılı Kanun ile 25/12/1942 tarih ve 4341 sayılı Kanuna bakınız. [4] Bu maddedeki hadlerin on katına yükseltilmesi konusunda 14/6/1937 tarih ve 3259 sayılı Kanun ile 25/12/1942 tarih ve 4341 sayılı Kanuna bakınız.
7	3	1	16 MART 1336 TARİHİNDEN İTİBAREN İSTANBUL HÜKÜMETİNCE AKDEDİLEN BİLCÜMLE MUKAVELAT, UHUDAT VE SAİRENİN KEENLEMYEKÜN ADDİ HAKKINDA KANUN Kanun Numarası : 7	16 MART 1336	7/6/1920	16 MART 1336 TARİHİNDEN İTİBAREN İSTANBUL HÜKÜMETİNCE AKDEDİLEN BİLCÜMLE MUKAVELAT, UHUDAT VE SAİRENİN KEENLEMYEKÜN ADDİ HAKKINDA KANUN Kanun Numarası : 7 Kabul Tarihi : 7/6/1920 Yayımlandığı Resmî Gazete : Tarih: 14/2/1921 Sayı: 2 Yayımlandığı Düstur : Tertip: 3 Cilt: 1 Sayfa: 13 Madde 1 – İstanbul'un işgal tarihi olan 16 Mart 1336-1920 den itibaren Büyük Millet Meclisinin tasvibi haricinde, İstanbul'ca akdedilmiş veya edilecek bilumum muahedat ve mukavelat ve ukudat ve mukarreratı resmiye ve verilmiş imtiyazat ve maadin ferağ ve intikalatı ve ruhsatnameleri ile mütarekeden sonra akdedilmiş bilcümle muahedatı hafiyye ve doğrudan doğruya veya bilvasıta ecanibe verilmiş imtiyazat ve maadin ferağ ve intikalatı ile ruhsatnameleri keenlemyekündür. Madde 2 – İşbu maddei kanuniyenin icrasına Büyük Millet Meclisi Heyeti İcraiyesi memurdur.
7	4	1	ANADOLU AJANSI TÜRK ANONİM ŞİRKETİNİN 6762 SAYILI TÜRK TİCARET KANUNUNUN 272 NCİ MADDESİNDEN İSTİSNA EDİLMESİNE DAİR KANUN [1] Kanun Numarası : 7	1/7/1960	6/7/1960	ANADOLU AJANSI TÜRK ANONİM ŞİRKETİNİN 6762 SAYILI TÜRK TİCARET KANUNUNUN 272 NCİ MADDESİNDEN İSTİSNA EDİLMESİNE DAİR KANUN [1] Kanun Numarası : 7 Kabul Tarihi : 1/7/1960 Yayımlandığı Resmî Gazete: Tarih: 6/7/1960 Sayı: 10544 Yayımlandığı Düstur : Tertip: 4 Cilt: 1 Sayfa: 56 Madde 1 – Anadolu Ajansı Türk Anonim Şirketi, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun anonim şirketlere ait intibak hükümleriyle 272 nci maddesi hükmünden istisna edilmiştir. Madde 2 – Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Madde 3 – Bu kanunu Bakanlar Kurulu yürütür. [1] Bu Kanunun başlığındaki "Geçici" kelimesi, 12/8/1960 tarih ve 55 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle kaldırılmıştır.
16	1	0	MENAFİİ UMUMİYEYE MÜTEALLİK HUSUSAT İÇİN EFRADA AİT ARAZİ İLE TAŞ OCAKLARININ MUVAKKATEN İŞGALİ HAKKINDA KANUN	9 Şubat 1331	18 Şubat 1331	MENAFİİ UMUMİYEYE MÜTEALLİK HUSUSAT İÇİN EFRADA AİT ARAZİ İLE TAŞ OCAKLARININ MUVAKKATEN İŞGALİ HAKKINDA KANUN Kabul Tarihi : 9 Şubat 1331 Yayımlandığı Takvimi Vakayi : Tarih: 18 Şubat 1331 Sayı: 2455 Yayımlandığı Düstur : Tertip: 2 Cilt: 8 Sayfa: 404 Madde 1 – Menafi umumiyeye müteallik imtiyazlı şirketler veya müteahhit veyahut emaneten hükümet tarafından icra edilecek imalat ve inşaatı nafıaya ahşaptan maada lüzumu olan her nevi gayrimenkul taş ve toprak ile levazım-ı sairei inşaiyenin ihzar ve tedariki ve inşatın hususatı sairesi için muktazi arazi meclisi idarenin on gün zarfında vereceği karar üzerine vilayetin yahut müstakil liva mutasarrıflığının kararnamei mahsusu ile ameliyat ve inşaatın hitamına kadar berayı intifa muvakkaten işgal olunur.Vilayet ya müstakil liva sermühendisi yahut inşaata nezarete memur komiserler tarafından arazinin işgali muvakkati lüzumile esbabı mucibesini ve işgal edilecek arazinin bulunduğu mahalli ve muhteviyatiyle mahiyetine ve mutasarrıfının yahut mutasarrıfı olmak üzere tanılan kimsenin isim ve şöhret ve mahalli ikametini ve arazinin ne gibi ameliyata tahsis edileceğini ve işgal olunacak kısmın mesahasını natık bir cetvele raptan ita edilecek rapor üzerine işbu kararname isdar olunacak ve rapor muhteviyatını cami bulunacaktır. Mesakin müştemilatından olan sulu ve sebze ve meyva ve çiçek bahçeleri muvakkaten işgal edilemez. İş bu kanunun bir sureti işgali muvakkat müsaadesini havi olan kararnameye raptedilir. Madde 2 – Arazinin muvakkaten işgali hakkında muvafakati tarafeyn hasıl olduğu takdirde aktolunacak mukavelenamenin bir sureti müteahhit tarafından sermühendise ve şirket tarafından inşaata nezarete memur komisere tevdi edilecektir. Madde 3 – Ashabı arazi ile şirket veya müteahhit beyninde itilaf hasıl olamadığı takdirde sermühendis yahut komiser birinci maddede beyan olunan rapor ve cetvelleri imla ve arazinin hal ve heyeti hazırasının tayin ve takdiri zımnında şirket yahut müteahhit tarafından tayin edilecek ehlihibrenin işgal edilecek mahalde isbatı vücut edeceği günü tayin eder. Sahibi arazi veya vekiline yevmi muayyeninde tarafı diğer ehlihibresile birlikte ifayı vazife etmek üzere bir ehlihibre izam eylemesi için ba ihbarname tebligatta bulunmak üzere işgal edilecek arazinin en büyük mülkiye memuruna iş'arı keyfiyet eyliyecek ve işbu muamelatın icra ve ikmal edildiği mahalli mülkiye memuru tarafından sermühendis veya komisere yahut teftişe memur olan mühendise bildirilecektir. İhbarname sahibi arazi veya vekiline, bulunamadığı takdirde ortakçısına veya kiracısına veya bekçisine ve bunlar da bulunmadığı takdirde işgal edilecek arazinin bulunduğu mahallin nahiye heyeti veya meclis idaresi riyasetine tebliğ olunur ve ihbarnamenin bir sureti kaza veya nahiye merkezlerinde hükümet konaklarına ve karyerlerde heyeti ihtiyariye içtimagahlarına talik olunur. Sahibi araziye gönderilen işbu ihbarnamenin tarihi tebliğiyle ehlihibrenin içtimaı için tayin edilen tarih laakal on günlük bir fasıla bırakılacaktır. Madde 4 – Tarafeynin ehlihibresi tayin edilen günde mahallinde biliçtima onuncu maddede muharrer tazminatın tayinine medar olacak malumatı istihsal ederler ve verecekleri karar dairesinde üç nüsha olarak zabıtname tanzim ve ziri her iki taraf ehlihibresi tarafından tahdim olunur.Bu zabıtnamelerden birisi şirkete veya müteahhide ve diğeri arazi sahibine ve üçüncüsü de sermühendise ya inşaatı teftişe memur olan komisere tevdi edilir. Madde 5 – Tarafeynden biri üçüncü maddede beyan edilen mühlet zarfında ehlihibre tayin ve izam eylemediği takdirde arazinin bulunduğu mahallin meclis idaresi veya nahiye heyeti tarafından nihayet kırk sekiz saat zarfında bir ehlihibre tayin ve mahalline izam olunur. Bu ehlihibre diğer tarafın intihap ve izam eyliyeceği ehlihibre ile birlikte tetkikatı lazıme icra eder. Madde 6 – Tarafeynin tayin edecekleri yahut tarafeynden birinin temerrüdü halinde meclisi idare veya nahiye heyetinin tayin eyliyeceği ehlihibre ile tarafı diğer ehlihibresi arasında ittifak husule gelmediği takdirde vilayet veya müstakil liva encümeni tarafından üç gün zarfında bir üçüncü ehlihibre tayin edilir ve bu üçüncü ehlihibrenin tetkikatını bil'ikmal üç nüsha olarak tanzim eyliyeceği rapor dördüncü maddede muharrer olduğu veçhile alakadarana tebliğ kılınır. Balada mezkur üçüncü ehlihibrenin tayinile tetkikatının icrası sekiz gün zarfında ikmal edilecektir. Madde 7 – Mevaddı sabıkada beyan olunan muamelatın ikmalinden sonra ısdar olunacak kararnamenin bir sureti sahibi araziye veya vekiline, bulunamadığı takdirde ortakçısına veya kiracısına veya bekçisine hemen tebliğ olunmak üzere valii vilayet ya müstakil liva mutasarrıfı tarafından işgal edilecek arazinin bulunduğu mahallin en büyük mülkiye memuruna irsal olunur. Mahallinde ashabı arazi yahut makamına kaim olacak kimse bulunmadığı takdirde kararnamenin işbu sureti kaza ve nahiye merkezlerinde hükümet konaklarına ve karyerlerde heyeti ihtiyariye içtimagahına talik edilir ve arazi sahiplerine tebliğ edilmiş hükmünde addolunur. Kararnamenin nüshai saniyesi tarafı vilayetten veya müstakil liva mutasarrıflığından sermühendise veyahut ameliyata nezarete memur bulunan komisere irsal edilir. Bunlar da kararnamenin bir sureti musaddakasını işte alakadar olan şirket veya müteahhide tebliğ ederler. Madde 8 – Mevaddı sabıkada beyan olunan muamelatın ikmalini müteakip şirket veya müteahhit ashabı arazinin tazminatı istihsali hususundaki hukuku mahfuz kalmak şartiyle birinci maddede beyan olunan meclisi idare kararına tevfikan valii vilayet ya müstakil livamutasarrıfı tarafından ita edilmiş olan kararnamede muharrer ameliyatın icrasına mübaşeret edebilecektir. Ashabı tarafından muhalefet vukuunda memurini idare ve indelhace kuvvei zabıta marifetiyle arazi işgal olunur. Madde 9 – Hitamı ameliyatta yahut ameliyat birçok seneler devam edecekse her senei ameliyenin inkızasında işgal edilen arazi üzerinde husule gelen hasarat miktarı dördüncü, beşinci ve altıncı maddelerde muharrer şerait dairesinde ehlihibre tarafından keşif ve tahmin ve takdir edilen tazminat derhal tesviye edilir. Madde 10 – Ehlihibre hasaratı vakıaya mukabil ashabı araziye itası icap eden tazminatı, atide beyan edilen kavaide göre hesap ve tahmin edeceklerdir. Evvela işkal talebinden evvel açılmış ve işletilmekte bulunmuş olan taşocaklarından maada kaffei arazi için verilmesi lazımgelen tazminatın miktarı mezkür mahallerin dördüncü madde mucibince kablelişgal takdir edilmiş olan ahvalile işgalin hitamında veyahut her senei ameliyenin inkızasında arazinin kesbettiği hali mukayese ederek araziye tari olduğu tebeyyün eden noksan kıymet üzerinden hesap edilir. Saniyen işgal talebinden evvel açılmış ve işletilmekte bulunmuş olan taşocakları için tazminatı mezkure çıkarılan taşın metre mikabının ocaktaki rayiç bedeli üzerinden takdir ve hesap edilir. Salisen depo veyahut imalat mevkii olarak işgal edilen arazi için takdir edilecek tazminat miktarı işgal müddeti zarfındaki bedeli icar ile arazii mezkurenin kableişgal bulunduğu hale icraı mesarifi noktai nazarından tahmin edilir. Madde 11 – Ehlihibre tarafından tayin ve takdir edilen tazminattan dolayı tarafeynden birinin itirazı vukuunda ait olduğu mahkemede ikamei davaya hakkı olacaktır. Bu halde tahmin edilen tazminat miktarı müteahhit veya şirket tarafından mahalli Ziraat Bankası sandığına ve bulunamayan mahalde Osmanlı Bankasına derhal depozite edilecektir. İtiraz sahibi arazi tarafından vukubulmuş ise tahmin edilen tazminat şirket veya müteahhit tarafından yüzde yirmi fazlasiyle depozite edilecektir. Müteahhit ya şirket sureti katiyede tediyesine mecbur oldukları tazminatı tamamen tesviye eylediklerini veyahut vakı olan itiraz sebebiyle neticei hükme intizaren ve ledelhace yüzde yirmi fazlasile Ziraat Bankası sandığına veya Osmanlı Bankasına tevdie mecbur oldukları mebaliği depozite olarak yatırdıklarını evrakı müsbite iraesile isbat etmeğe mecbur bulunacaklardır. Bu cihet sabit olmadıkça müteahhitlere esnayi inşaatta tesviye edilen istihkak bedellerinden alelusul tevkif edilen teminat akçelerile şirketlere evvelce tediye ettikleri kefalet akçeleri iade edilmiyecektir. Madde 12 – Ehlihibrenin gerek arazi üzerinde bulundukları gerek rapor tanzim için merkezde meşgul olacakları beher gün için yirmi kuruştan dun ve elli kuruştan efzun olmamak üzere yevmiye ita kılınacak ve bundan maada azimet ve avdet için vukubulan masarifi seferiyei hakikiyeleri tesviye edileceklerdir.Mesele mahkemeye tevdi edilmediği takdirde işbu yevmiyeler salifüzikkir nisbet dairesinde doğrudan doğruya mahallinin meclisi idaresi veya nahiye heyeti tarafından takdir edilecek ve ehlihibre mahkeme kararile tayin edilmiş ise yevmiyeleri miktarı mahkeme tarafından tayin edilecektir. Tarafeynden tayin edilen veyahut birinin temerrüdü halinde kendi namına meclisi idare veya nahiye heyeti tarafından tayin edilen birinci derece ehlihibrenin yevmiye ve masarifi seferiyeleri araziyi işgal edecek olan taraftan tediye edilir. Üçüncü ehlihibrenin yevmiye ve masarifi hakikiyesi tarafeyn ehlihibresi takdiratile üçüncü ehlihibrenin takdiri arasındaki fark ile mütenasiben vali veya mutasarrıf veyahut mahkeme reisi tarafından tarafeyne taksim edilir. Hükümet hesabına icra edilecek keşif ve tahminler için gönderilen ehlihibrenin yevmiye ve masarifi muvakkaten arazinin işgalini mucip olan ameliyatı inşaiyeye mahsus mebaliğden tesviye edilir. Ehlihibrenin talebi vukuunda yevmiyeleri alelhesap suretile kendilerine tesviye olunur. Alelhesap tediyatın miktarı ehlihibreye verilecek yevmiye ve masarif mecmuunu tecavüz edemez. Araziyi işgal eden taraftan üçüncü ehlihibreye vukubulacak tediyat tamamen taayyün edip de tarafeyne tefrik edildikten sonra işbu masrafın arazi sahibine isabet eden miktarı kendisine tediye edilecek tazminattan tevkif edilir. Madde 13 – İnşaatın bir müteahhide ihale edilmiyerek doğrudan doğruya tarafı hükumetten emaneten icrası halinde işgali muvakkat muamelatı aynı surette icra edilir. Şu kadar ki bu halde keşfi arazi ve takdiri tazminat için şirket veya müteahhit tarafından tayin olunacak ehlihibre doğrudan doğruya hükumet tarafından tayin edilir. Madde 14 – İşbu kanun Takvimi Vekayi ile neşri tarihinden itibaren on beş gün mürurunda meriulicradır. Madde l5 – İşbu kanunun icrayı ahkamına Nafia ve Dahiliye ve Adliye Nazırları memurdur. (Kuvvei icraiyece 12 Rebiülahır 1332 ve 25 Şubat 1329 tarihinde tanzim vemuvakkaten mevkii tatbika vazolunan işbu kanun layihası 28 kanunusani 1331 tarihinde meclisi umumice tadılen kabul edilmiştir.)
21	1	0	TESEÜLÜN MENİNE DAİR NİZAMNAME [1]	null	null	TESEÜLÜN MENİNE DAİR NİZAMNAME [1] Kabul Tarihi : 16 Kânunusani 1311; 13 Şaban 1313 Yayımlandığı Takvimi Vakayi : Tarihi: – Sayı: – Düstur : Tertip: 1 Cilt: 7 Sayfa: 48 Madde 1 – İşbu nizamname darülâcezenin bilinşa küşadiyle kabulünden itibaren mevkii icraya vazolunacaktır. Madde 2 – Tedariki maişete mâni ilel ve eskam sahibi olmakla beraber şer’an infakiyle mükellef kimsesi bulunmayanların ve şer’an infaklariyle mükellef akraba ve müteallikatı olup da akraba ve müteallikatının kendilerini geçindirmekten âciz bulundukları mensup oldukları dairei belediyeden musaddak mahalleleri ilmühaberiyle tebeyyün eden malûlinin infak ve idareleri için umumi darülâceze tesis ve kûşat edilmiştir. Madde 3 – İşbu darülâcezede zükûr ve inası fıkraya ayrı ayrı daireler ve koğuşlar ve bunları işgale mahsus sanayihaneler tesis edilecek ve her birinin mensup olduğu mezhebe göre talim ve terbiyelerine itina olunacaktır. Madde 4 – İlel ve emrazı olanların tedavisinde mahsus olarak biri zükûr ve diğeri inas için darülâcezede iki hastahane inşa olunmuştur. Madde 5 – Darülâcezenin idarei dahiliyesi Dahiliye Nezaratince intihap ve makamı sadareti uzmaya inha ile bilistizan şereftaallûk buyurulacak irade üzerine tâyin olunacak bir müdüre ve muamelâtı umumiyesi mahsusan teşkil olunacak bir heyete mühavveldir. İşbu heyetin rıyaseti fahri olarak şehremaneti memurininden intihap ve babıâlice tasdik edilecek bir zata tevdi edileceği gibi âzası dâhi kezalık fahri olarak babı fetva ile evkaf ve zaptiye nezaretleri memurininden tâyin ve rum ve ermeni ve katolik ve yahudi milletleri patrik ve hahamhanelerince tensip edilecek birer zattan mürekkep olacaktır. Madde 6 – İşbu heyeti idarenin vezaif ve darülâcezenin sureti idaresi bir nizamnamei dahili ile tâyin olunmuştur. Madde 7 – İşbu darülâcezenin varidatı dairei belediyece noksanülvezn olarak zaptedilecek ekmeklerden saniyen Dersaadette bulunan bilcümle tiyatroların duhuliye biletlerinden heyeti idare marifetiyle tanzim olunacak yirmişer ve kırkar paralık pullar ile biletin esmanı itibariyle istifa edilecek mebaliğden salisen ihtiyari olarak istihsal olunacak ve cevami ve meâbit kapılarına sandıklar vaz ve talikle toplanacak ianattan rabian bigayri tahsis fıkaraya vasiyet olunacak akçelerle cemaatı ahaliye beyninde gurebaya mahsus olarak cemedilecek ianattan ve maadine ve sair teşebbüsata dair verilecek imtiyazattan suveri münasibe ile alınacak mebaliğden ve balâdan beyan olunan vesaite kıyasen hal ve maslahat icabınca heyeti idarece bulunacak ve babıâlice tensip olunacak sair varidattın mürekkep olacaktır. Madde 8 – Malûl ve bikes olup da darülâcezeye müracaat etmeyerek teseül etmekte olduğu zabıta ve memurini belediyece müşahade olunan eşhastan İstanbullu olanlar âcezehaneye ve taşralı bulunanlar memleketlerine gönderilecek ve halkı iz’aç etmiyen ve bir san’at vesilesiyle teseül eyleyenler müstesna tutulacaklardır. Madde 9 – İşe ve güce muktedir olduğu halde tese’ül edenler zabıtaca derdest edilerek bunlardan İstanbullu olanlar veya taşralı olup da İstanbul’da tavattun etmiş bulunanlar zabıtaca kefalete rapt ile salıverilecekler ve taşra ahalisinden bulunanlar dahi mahalleri devairi belediyesince işgal olunmak üzere memleketlerine iade olunacaklardır. Mükerrirlerden İstanbullu bulunanlar taşraya teb’it edileceklerdir. İslâhhane ve sanayihanesi bulunan mahallerden gelen eşhas darülâczeye konulmayıp mahalli mezkûrde barındırılacaklardır. Madde 10 – Dahiliye Nezareti işbu nizamnamenin icrasına memurdur. [1] TBMM’nin 8/6/1933 tarih ve 772 sayılı Kararında, bu Nizamname hükümlerinin darülacezesi tesis edilmiş veya edilecek belediyelerde uygulanacağı belirtilmiştir.
20	1	0	ECANİBİN HAKKI İSTİMLAKİ KANUNUNUN BİRİNCİ MADDESİNDE İSTİSNA OLUNAN EŞHASIN EMLAK VE ARAZİSİNE MAHSUS KANUN [1]	21 Şubat 1298	null	ECANİBİN HAKKI İSTİMLAKİ KANUNUNUN BİRİNCİ MADDESİNDE İSTİSNA OLUNAN EŞHASIN EMLAK VE ARAZİSİNE MAHSUS KANUN [1] Kabul Tarihi : 21 Şubat 1298; 25 Rebiülahır 1300 Yayımlandığı Takvimi Vakayi : Tarih: – Sayı: – Yayımlandığı Düstur : Tertip: 1 Cilt: 3 (Zeyl) Sayfa: 96 Madde 1 – Anasıl tebaayı Osmaniyeden iken Tabiiyeti Osmaniye Kanununun neşrinden mukaddem tebdili tabiyet etmiş olupta senedatı ahdiye mucibince tarafı Devleti Aliyyeden tabiiyeti ecnebiyeye duhulleri kabul ve tasdik olunmuş olanlar ve kanunu mezkurun neşrinden sonra ahkamına muvafık surette tebdili tabiyet edenler, Ecanibin istimlakine dair 7 Safer sene 1284 ta-rihli kanunun vezaifi mahsusa tahtında tayin eylediği kaffei hukuktan müstefit olurlar. Ancak tabiiyetine girdikleri Devletin zikrolunan İstimlak Kanununa merbut mazbatayı imza etmiş olmaları şarttır. Madde 2 – Devleti Aliyyeden mezuniyeti resmiye istihsal ekmeksizin tebdili tabiiyet edipte tarafı Devleti Aliyyeden tabiyeti ıskat olunan eşhas Memaliki Osmaniyede istimlak ve tevarüs hakkından mahrum olurlar. Madde 3 – Maddei sabıkada gösterildiği üzere hakkı istimlak ve tevarüsten mahrum olacak eşhasın akaratı memlükesi tebeayı Devleti Aliyyeden bulunan veresesi beyninde emvali menkule gibi taksim olunur. Ancak Arazi Kanununun 110 uncu ve 111 inici maddeleri ahkamınca o makulelerin arazii emiriye ve mevkufede hakkı tapuları kalmaz. Ve tebdili tabiiyetlerinden mukaddem uhdelerine geçmiş olan arazii emiriye ve mevkufe dahi varislerine intikal etmeyip mahlül olur ve bu muamele icareteynli musakkafat ve müştegalatı vakfiye hakkında da ayniyle caridir. Madde 4 – Adliye ve Maliye Nezaretleri işbu kanunun icrasına memurdur. [1] Bu Kanun; Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 20.9.1990 tarih ve Esas 1991/1666, Karar 1991/4726 Sayılı Kararı ile yürürlükte olduğu doğrultusunda karar verilmesi üzerine külliyata alınmıştır.
22	1	0	DARÜLACEZE NİZAMNAMESİ [1] [2] [3]	12 Nisan 1332	15 Nisan 1332	DARÜLACEZE NİZAMNAMESİ [1] [2] [3] Kabul Tarihi : 12 Nisan 1332 Yayımlandığı Takvimi Vakayi : Tarihi: 15 Nisan 1332 Sayı: 2511 Düstur : Tertip: 2, Cilt: 8, Sayfa: 901 BİRİNCİ FASIL Ahkâm-ı Umumiye Madde 1 - Dersaadette doğrudan doğruya Dahiliye Nezaretine merbut ve müstakil bütçeye mâlik bir Darülaceze vardır. Madde 2 - Darülaceze şuabatı atiyeye münkasımdır : 1 - Zükûr Şubesi, 2 - İnas Şubesi, 3 - Çocuklar Şubesi, 4 - İrzahane İşbu dört Şube tamamen yekdiğerinden ayrıdır. İKİNCİ FASIL Memurin Madde 3 - Darülaceze müdürü ile sertabibi Dahiliye Nazırı tarafından intihab ve ba İrade-i Seniyye tayin olunur. Tabib ve eczacılar ve muhasebeci ve veznedar ve başkatip ve debboy ve kiler ve mubayaa memurları müdürün işarı üzerine dahiliye Nazırı tarafından ve diğer memurin ve müstahdemin doğrudan doğruya müdür tarafından tayin olunur. Madde 4 - Darülaceze Müdüriyeti ile Sertababet vazifesinin bir şahıs uhdesinde içtimaı caizdir. Madde 5 - Darülaceze memurları mükâfat ve mücâzat hususâtında Memurin-i Dahiliye Nizamnamesine tabidirler. Madde 6 - Darülacezenin Kâffe-i umur ve muamelâtından dolayı müdür ve sertabib Dahiliye Nezaretine ve Darülaceze memurin ve mustahdemini müdüre karşı mesuldürler. Umur-ı sıhhiyeye müteallik vezaiften dolayı memurin ve mustahdemin sertabibe karşı dahi mesuldürler. Madde 7 - Darülaceze muhasebecisi ile veznedarı ve kiler ve debboy ve mübayaa memurları Kefalet Nizamnamesi ahkâmına tevfikan kefalete rabtolunacaklardır. Madde 8 - Darülaceze'de müdürün riyaseti tahtında olmak üzere sertabib ve muhasebeci ve başkatip ve eczacıbaşıdan mürekkeb bir heyet-i daime vardır. Madde 9 - Heyet-i daime, müdür tarafından berayı istişare havale ve tevdi olunacak hususat ile beraber Darülacezenin mekûlât ve mahrukat ve melsubat ve edviye ve echize gibi bilcümle levazımını münakasa veya lüzumuna göre mubayaa suretiyle tedarik etmek vazifiyle mükelleftir. (Ek: 5 Teşrini Evvel 1336 (1920) Münakasa ve mubayaa muamelâtının hın-i icrasında meclis-i idarece işbu meclis azasından ekseriyet-i a'ra ile bir sene için intihab olunacak iki zat heyet-i daimede aza sıfatıyla hazır bulunur. ÜÇÜNCÜ FASIL Heyet-i İdare Madde 10 - Darülaceze bütçesinin tedkik ve tasdiki ve ledelicap Darülaceze Nizamnamesinin teklif-i tadili ve inşaatı cedideye dair tedkikat ve müzakerat icrası ile mukarrerat itası ve Darülacezenin tevsi-i hidamatına ve tezyid-i varidatına hadim vesaitin taharrisi ile bu babda tedabir-i lazime ittihazı vazifiyle mükellef bulunmak ve aded -i azası yediden ekall olmamak üzere Dahiliye Nazırı tarafından mansub bir meclis-i idare vardır. Madde 11 - Meclis-i idareye Dahiliye Nazırı riyaset eder. Dahiliye Nazırının bulunmadığı zamanlarda vazife-i riyaseti ifa etmek üzere aza meyamından biri nazır tarafından reis-i sâni tayin olunur. Meclise ittihaz olunacak tedbir ve kararlar Dahiliye Nezaretinin tasvibiyle ifaz olunur. DÖRDÜNCÜ FASIL Aceze ve Etfalin Suret-i Kabul ve İdaresi Madde 12 - Darülaceze'ye ancak Dersaadet'de mütevellid veya mütevattın olub da alil veya amelmande ve temin-i maişete kâfi mala gayrimalik olmakla beraber kesbden de aciz bulunduğu halde Dersaadet'de veya taşrada şer'an infakıyle mükellef ve zi-kudret kimsesi mevcut olmayanlar ve lakiydler kabul olunurlar. Bu şeraiti haiz olanlardan Darülaceze'ye duhul için müracaatta bulunanlar Darülaceze İdaresince tanzim olunacak matbu ilmühaberleri mahalleri heyet-i ihtiyariyesine imlâ ve belediye daireleriyle belediye tabiplerine tasdik ettirdikten sonra ve zabıtaca sevk edilecek kesân dahi ilmühabere hacet kalmaksızın kabul olunacaklardır. Gerek bu iki suretle gelecekler, gerek doğrudan doğruya Darülacezeye müracaat edecekler her halde kablel kabul Darülaceze İdaresince muayene-i tıbbiyeye tabi tutulacak ve işbu nizamnamede muayyen kâffe-i şeraiti hâiz olub olmadıkları bittetkik şeraiti hâiz olmayanlar reddolunacaktır. Madde 13 - Darülaceze'ye alınacak etfalin haklarında zabıt varakası varsa bunun münderacatı ve vucüdlarında görülen alaim ve işarat-ı farika defter-i mahsubuna kaydedilecektir. Madde 14 - Darülaceze'ye emraz-ı akliye ile musâb ve cüzzam illetine mübtelâ olanlar kabul edilmez. Ancak emraz-ı sâriye ve cildiye ile musap olanlar şerait-i kabulü haiz bulunmakla beraber hastalıkları kabil-i tedavi ise mevcut hastahanelerden birine sevk olunarak tedavi edildikten sonra Darülaceze'ye kabul edilir. Madde 15 - Alil ve amel-mande olduğu halde esbab-ı maişeti mevcut olanlardan müracaat edenlerin ücret ile Darülaceze'ye kabulü caiz olduğu gibi kendisini iaşeye kâfi emvalini ölünceye kadar görüp gözetmek şartiyle Darülaceze'ye hibe veya ferağ edenler dahil kabul olunabilir. Madde 16 - Darülaceze'ye onbeşinci maddede beyan olunanlardan maa'da işbu nizamname mucibince kabul olunan eşhasa ait menkul ve gayrimenkul emval ve nukûd ile maaşat ve varidata Darülaceze İdaresince vaz-ı yed olunur. Bunlardan kâffe-i miktarı iaşe ve müdavat ve ilbasları mukabilinde idarece mahsub edilerek fazlası hıfz ve Darülaceze'den hin-i hurclarında kendilerine i'ta olunur. Madde 17 - Darülaceze'ye kabul olunan çocuklar ancak evlatlık ittihaz edilmek üzere talimatnamede gösterilen evsafı haiz kimselere bâ mukavelename verilir. Madde 18 - Darülaceze'de vefat edenlerin idarece vaziyed edilmiş emval ve nukûd ve maaşat ve varidatı var ise bunlardan evvel emirde teçhiz ve tekfin masarifi ve saniyen mütevâffanın hal-i hayatında iaşesi için darülaceze tarafından sarf olunan mebaliğ istifa olunduktan sonra bakiyesi vereseye aid olur. Madde 19 - Darülaceze'ye kabul edilenliren şer'an infak ve iaşesiyle mükellef ve zi-kudret akrabası zuhur ettiği halde bunlar akrabalarına teslim olunur. Şer'an infakıyla mükellef olmayan zi-kudret bir kimse tarafından taleb edildiği ve infak ve iaşesi dahi taahüd olunduğu halde o gibilere teslimi caizdir. Madde 20 - Aceze ve etfalin mezuniyet ve akraba ve taallükatıyla mülakat ve taam ve teneffüs ve yatıp kalkma ve sanayihanelerde devam gün ve saatleri sertabib ile bilistişare müdür tarafından tayin olunur. Madde 21 - Acezeden işe muktedir bulunanlar mevcut sanayihanelerde kabiliyet-i yediyye de dimaiyyeleri ile mütenasip sanatlarla işgal edilecekdir. Darülacezede terzilik ve kunduracalık ve marangozluk ve çorabçılık ve demircilik ve nessaclık misillü en ziyade işe yarayan ve her vakit lazım olun sanatlar işletdirilecekdir. Masnuat, Dahiliye Nezaretinin tensib edeceği zaman ve mahalde füruht olunacak ve hasıl olan temettudan sanayihanelerde çalışan ecaze ve etfalin yevmiyeleri çıktıktan sonra mütebaki miktar Darülacezeye irad kaydedilecektir. BEŞİNCİ FASIL Darülaceze'nin Bütçesi ve Menabi-i Varidatı Madde 22 - Darülaceze'nin bütçesi (Heyet-i Daime) ce bittertib meclis-i idarece tetkik ve kabul edildikten sonra Dahiliye Nezaretince tasdik olunur. Madde 23 - Darülaceze varidatı âtideki mevaddan mürekkebdir : 1 - Senedat-ı Hakaniye varaka bahalarına zamolunan miktar yekûnuna karşı hazine-i maliyeden maktuan verilen Senevi (800.000) gruşdan, 2 - Şirket-i Hayriyenin Boğaziçi'ne işleyen vapur biletlerinin azimet kısmına zamedilen on paraya mukabil maktuan alınan (7000) liradan, 3 - Sevahil-i mütecavireye işleyen seyr-i sefain idaresi biletlerine zamedilen on paranın miktar-ı hasılından, 4 - Dersaadet'de icray-ı lu'biyyat eden bilcümle tiyatro ve sinemalar ile patinaj ve her nev-i oyun mahalleri duhuliye biletleri üzerinden ve umur-ı hayriye için tertib olunan müsamere vesaire biletlerinden yüzde on hesabiyle teraküm edecek olan miktardan, 5 - Bigayr-i tahsis fukaraya vasiyyet olunacak akçalarla cemaat ve ahali beyninde gurabaya mahsus olarak cemedilecek ve veladet-i Peygamberi ve cülûs-ı hümayuna müsadif günlerde toplanacak iânât hasılatından, 6 - Maadin ve umur-ı nafia imtayazat sahiplerinin birrıza ita ettikleri mebâliğden, 7 - Belediyelerce noksan ül vezn olarak zabtedilecek ekmeklerden ve hilaf-ı tenbih hareket etmelerinden dolayı esnaftan müsadere edilip muzır bulunmayan me'kûlât ve meşrubatdan, 8 - Darülaceze'deki imalathanelerin hasılatından, 9 - Onbeşinci ve onaltıncı maddeler mucibince istifa olunacak ücûratdan mütehassil mebâliğden, 10 - Darülaceze'ye ait emval-i gayrimenkule varidatından, 11 - Darülaceze namına vukubulan mevhubat ve teberruatdan, 12 - İstanbul Vilayeti'nin hususi bütçesinden muaveneten verilecek muhassasatdan, 13 - Şehremanetince muaveneten verilecek mebliğden, 14 - Varidat-ı müteferrika-i sariden ibarettir. Menabi-i mezkûreden başka Cumhurbaşkanının takdir ve tayin edeceği cihitlerden dahi Darülaceze'ye varidat temin edilir. [4] ALTINCI BÖLÜM Mevadd-ı Şettâ Madde 24 - Meclis-i İdarenin ve müdür ve sertabib ve memurin ve müstahdemin-i sairenin umur ve muamelatını mübeyyin bir talimatname yapılacaktır. Madde 25 - Darülaceze memurin ve müstahdeminine ve aceze ve eytama verilecek et'ıme listeleri ve istimal olunacak elbise ve çamaşır hakkındaki cedveller için hususi talimatname tanzim olunacaktır. Madde 26 - Bir Nizamname-i mahsus ile "dulhane" tesis ve teşkil edilinceye kadar elyevm Darülaceze'de bulunan dulların iaşesine devam olunacaktır. Madde 27 - Darülaceze'deki etfal üç yaşına vusullerini müteakib darüleytamlara devr ve tevdi olunurlar. Madde 28 - Bu nizamname tarih-i meşrinden itibaren meridir. Madde 29 - Bu nizamnamenin icrasına Dahiliye Nazırı memurdur. DARÜLACEZE NİZAMNAMESİ’NE EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN VEYA ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARININ YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHLERİNİ GÖSTERİR TABLO Değiştiren Kanunun/KHK’nin veya İptal Eden Anayasa Mahkemesi Kararının Numarası Darülaceze Nizamnamesi’nin değişen veya iptal edilen maddeleri Yürürlüğe Giriş Tarihi KHK/703 23 24/6/2018 tarihinde birlikte yapılan Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonucunda Cumhurbaşkanının andiçerek göreve başladığı tarihte (9/7/2018) [1] Bu Nizamnamenin 6/7/1993 tarih ve 3702 sayılı Kanuna Uymayan hükümleri ile 1/7/1948 tarih ve 5237 sayılı Kanuna uymayan hükümleri ve duhuliye biletlerine ait hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır. [2] 15/10/1924 tarih ve 979 sayılı Kararname ile; Vilayetten gönderilecek malülinin (sakal ve hastalıkların) de kabul edilmesi şartıyla Darülaceze Şehremanetine (Belediye 'ye) devredilmiştir. [3] Darülaceze Müessesesi Müdürlüğü 31/8/2(107 tarihli ve 26629 sayılı Resmî Gazete 'de yayımlanan 30/8/2007 tarihli ve D-l-2007-544 sayılı Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi ile Başbakanlığa bağlanmıştır. [4] 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nin 108 inci maddesiyle, bu maddede yer alan “hükümetin” ibaresi “Cumhurbaşkanının” şeklinde değiştirilmiştir.
37	4	1	BELEDİYE OPERA VE TİYATROLARI SANATKAR, MÜTEHASSIS, HİZMETLİ VE STAJYERLERİNE VERİLECEK ÜCRETLER HAKKINDA KANUN [1] Kanun Numarası : 37	20/7/1960	30/7/1960	BELEDİYE OPERA VE TİYATROLARI SANATKAR, MÜTEHASSIS, HİZMETLİ VE STAJYERLERİNE VERİLECEK ÜCRETLER HAKKINDA KANUN [1] Kanun Numarası : 37 Kabul Tarihi : 20/7/1960 Yayımlandığı Resmî Gazete: Tarih: 30/7/1960 Sayı: 10565 Yayımlandığı Düstur : Tertip: 4 Cilt: 1 Sayfa: 121 Madde 1 – Belediye Opera ve Tiyatroları Sanatkar, mütehassıs hizmetli ve stajyerlerine, Devlet Tiyatroları Kuruluşu hakkındaki 5441 sayılı kanunun 7 ve 6629 sayılı kanunla değiştirilen 8 inci maddelerinde yazılı esaslar ve aynı kanunun 7244 sayılı kanunla değiştirilen 10 uncu maddesinde belirtilmiş olan hadler dahilinde ücret verilir. Ancak, Belediye Meclisleri; bahsi geçen sanatkar, mütehassıs hizmetli ve stajyerler için mezkür değişik 10 uncu maddede gösterilen asgari hadlerden daha aşağı ücret tesbitine yetkilidirler. Geçici Madde 1 – (37 sayılı Kanunun kendi numarasız geçici maddesi olup, 1/2/1989 tarih ve 3520 sayılı Kanun ile madde numarası teselsül ettirilmiştir.) Bu kanunun neşrinden evvel İstanbul Belediyesi Tiyatroları ve Operası sanatkar, mütehassıs hizmetli ve stajyerlerinde istihdam edilmiş olanların 1/3/1960 tarihinden sonraki ücretleri de 1 inci maddede yazılı esaslar dairesinde ödenir. Madde 2 – Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Madde 3 – Bu kanunu Bakanlar Kurulu yürütür. [1] 16/8/1960 tarih ve 55 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle Kanunun başlığındaki "Geçici" ibaresi kaldırılmıştır.
57	4	1	ANADOLU AJANSININ MALLARI VE PERSONELİ HAKKINDA KANUN Kanun Numarası : 57	12/8/1960	19/8/1960	ANADOLU AJANSININ MALLARI VE PERSONELİ HAKKINDA KANUN Kanun Numarası : 57 Kabul Tarihi : 12/8/1960 Yayımlandığı Resmî Gazete: Tarih: 19/8/1960 Sayı: 10582 Yayımlandığı Düstur : Tertip: 4 Cilt: 1 Sayfa: 217 Madde 1 – Anadolu Ajansı malları Devlet malı sayılır. Bu mallar aleyhine cürüm işleyenler hakkında umumi hükümler dairesinde kovuşturma yapılır. Madde 2 – Anadolu Ajansı personeli Türk Ceza Kanununun tatbikatında, memur sayılır. Madde 3 – Anadolu Ajansında İdare Meclisi üyeliklerine ve diğer vazifelere tayin edilecek memurlar hakkında 788 sayılı Kanunun 8 inci maddesi hükmü uygulanamaz. Ek Madde 1 – (Ek:6/2/2014-6518/4 md.) Anadolu Ajansı Türk Anonim Şirketi, 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 379 uncu maddesinin birinci fıkrasındaki oran sınırlamasına tabi olmaksızın, kendi paylarını, doğrudan veya dolaylı bir şekilde, ivazlı veya ivazsız olarak iktisap edebilir ya da rehin olarak kabul edebilir. Anadolu Ajansı Türk Anonim Şirketi tarafından kendi payları iktisap edilirken, 6102 sayılı Kanunun 379 uncu maddesinin üçüncü fıkrasındaki şart aranmaz. Anadolu Ajansı Türk Anonim Şirketi sermaye artırımına katılabileceği gibi, Ajans Yönetim Kurulu sermaye artırımı neticesinde kullanılmayan rüçhan haklarının Anadolu Ajansı Türk Anonim Şirketinin kendisi tarafından kullanabileceğine de karar verebilir. Bu madde kapsamında Anadolu Ajansı Türk Anonim Şirketi tarafından iktisap edilen paylar üzerinde Hazinenin intifa hakkı vardır. Söz konusu intifa hakkı, Hazine Müsteşarlığı tarafından kullanılır. İntifa hakkı, paylar Anadolu Ajansı Türk Anonim Şirketi tarafından iktisap edildikçe iktisap tarihinden itibaren bir ay içinde Şirket pay defterine işlenir ve tescil edilir. Anadolu Ajansı Türk Anonim Şirketi tarafından iktisap edilen paylar, genel kurul toplantı nisabının hesaplanmasında ve kâr payı gibi hakların dağıtımında dikkate alınır. Şirketin herhangi bir nedenle sona ermesi hâlinde söz konusu paylara ait mülkiyete bağlı haklar intifa hakkı sahibi olan Hazineye geçer. Anadolu Ajansı Türk Anonim Şirketi tarafından iktisap edilen payların halka arzı veya sair yöntemlerle satışı, 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun çerçevesinde gerçekleştirilir. Anadolu Ajansı Türk Anonim Şirketi tarafından iktisap edilen veya rehin olarak alınan paylar hakkında 6102 sayılı Kanunun 384 üncü ve 385 inci maddeleri uygulanmaz. 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 4/7/2001 tarihli ve 631 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Mali ve Sosyal Haklarında Düzenlemeler ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu, 3/12/2010 tarihli ve 6085 sayılı Sayıştay Kanunu, 2/4/1987 tarihli ve 3346 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile Fonların Türkiye Büyük Millet Meclisince Denetlenmesinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun, 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu, 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 5/1/1961 tarihli ve 237 sayılı Taşıt Kanunu, 9/11/1983 tarihli ve 2946 sayılı Kamu Konutları Kanunu ile bunların ek ve değişikliklerine ilişkin hükümler Anadolu Ajansı Türk Anonim Şirketi hakkında uygulanmaz. Geçici Madde 1 – (57 sayılı Kanunun kendi numarasız geçici maddesi olup 1/2/1989 tarih ve 3520 sayılı Kanun ile madde numarası teselsül ettirilmiştir.) Bu kanunun neşri tarihinden evvel Anadolu Ajansının malları aleyhine işlenmiş olan suçlar hakkında da bu kanun hükümleri tatbik olunur. Madde 4 – Bu kanun neşri tarihinde yürürlüğe girer. Madde 5 – Bu kanunu Bakanlar Kurulu yürütür. 57 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN VEYA ANAYASA MAHKEMESİ TARAFINDAN İPTAL EDİLEN HÜKÜMLERİN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE Değiştiren Kanunun/KHK’nin/ İptal Eden Anayasa Mahkemesi Kararının Numarası 57 sayılı Kanunun değişen veya iptal edilen maddeleri Yürürlüğe Giriş Tarihi 6518 Ek Madde 1 19/2/2014
66	3	1	İSTİKLAL MADALYASI KANUNU Kanun Numarası : 66	29/11/1920	4/4/1921	İSTİKLAL MADALYASI KANUNU Kanun Numarası : 66 Kabul Tarihi : 29/11/1920 Yayımlandığı Resmî Gazete : Tarih: 4/4/1921 Sayı: 9 Yayımlandığı Düstur : Tertip: 3 Cilt: 1 Sayfa: 111 Madde 1 – (Değişik: 4/12/1924 - 525/1 md.) İstiklal madalyası bilfiil kıta başında, cephede veya dahili isyanları teskinde hamaset ve fedakarı asarı gösteren erkan, ümera ve zabitan ve efrat ve milli kahramanlara ve cephe gerisinde ulvi maksadın husulü için mesai ibraz edenlere ve istiklali milli uğrunda fedayı hayat eden şehitlerin büyük oğluna, yoksa büyük kızına, yoksa pederine, o da yoksa validesine, o da yoksa zevcesine verilir. [1] Madde 2 – Davayı muhik ve meşruumuzu ihzar ve bunu müdafaa eden Büyük Millet Meclisi azalarına birer madalya verilir. Madde 3 – Birinci madde mucibince madalya ahzine kesbi istihkak edenlerin esbabı mucibesini gösterir inhalar Heyeti Vekiliye gönderilir. Heyetçe muvafık görüldükten sonra Büyük Millet Meclisince kabul ve tasdikı halinde ita olunur. [2] Madde 4 – Büyük Millet Meclisinin munakit bulunduğu mahalde Meclis huzurunda ve Meclis Reisi tarafından taşralarda en büyük kumandan ve mülkiye memuru huzuriyle merasimi mahsusa ile madalyaya kesbi istihkak eden asker ise kumandan ve mülkiyeden ise mülkiye memuru tarafından talik olunur. Madde 5 – Büyük Millet Meclisi azalarına verilecek madalyanın şeridi yeşil ve cephede bulunanların kırmızı ve cephe gerisinde olanların beyaz olacak. Şu kadar ki mebus olup ta aynı zamanda cephede bilfiil hidematı mesbuk ve birinci madde mucibince de madalyaya kesbi istihkak edenlerin şeridi nısfı yeşil ve nısfı diğeri kırmızı olacaktır ve bu bapdaki teklifin Meclis Reisinin inhasiyle Büyük Millet Meclisince kabul ve tasdikı lazımdır. Madde 6 – (Değişik: 8/4/1925 - 607.) İşbu madalya sağ meme üzerine ve her gün talik edilebilir. Madde 7 – Hukuku medeniyeden ıskat ve cinayetle mahkum olanların hakkı talikı olamaz. Fakat madalya hatıra olarak veresesine intikal eder. Madde 8 – Yalnız bir nevi olan işbu madalyanın şekli ve şeritleri bir numaralı levhada gösterilmiştir. Madde 9 – Efrat ile zabitan ve küçük zabitan müstesna olmak üzere madalya harcı olarak üç lira alınır. Madde 10 – İşbu madalya ashabına memurini mülkiye ve askeriye ile bilumum zabıta ve saire tarafından hürmeti mahsusada bulunulacaktır. Ek Madde 1 – (12/12/1923 tarih ve 381 sayılı Kanunun numarasız maddesi olup ek maddeye çevrilerek teselsül için numaralandırılmıştır.) Hidematı fevkalede ve fedakaraneleri görülenlere verilecek olan İstiklal Madalyası, İstiklal mücadelat ve muharebatının mebdei olan 15 Mayıs 1335 ten seferberliğin tarihi hitamı olan 1 Teşrinisani 1339 tarihine kadar sebkeden hidemata mukabil ita kılınır. Ek Madde 2 – (4/12/1924 - 525 sayılı Kanunun 2 inci maddesi hükmü olup ek madde haline getirilmiştir.) İstiklal madalyasını hamil olanlardan vefat edenlerin istiklal madalyası erkek oğullarının en büyüğüne, erkek oğlu yoksa kız çocuklarının büyüğüne,yoksa pederine, o da yoksa validesine, o da yoksa zevcesine intikal eyler. Bunların vefatından yine bu suretle intikal eder. Bunlardan biri vefat edipte tertip dahilinde varis bulunmadığı halde diğer tabakada bulunanlara veya onların veresesine aynı suretle intikal eyler. (Ek fıkra: 15/1/1927-958/1 md.) Muteveffanın madalyasının bu madde mucibince intikal edeceği mirasçısı, İstiklal Madalyası ile taltif olunmuş ise,madalya,bu maddedeki sıra mucibince İstiklal Madalyası olmıyan mirasçıya intikal eder. Ek Madde 3 - (4/12/1924 - 525) sayılı Kanunun 3 üncü maddesi hükmü olup ek madde haline getirilmiştir.) 17 Rebiyülevvel 1339 ve 29 Teşrınisani 1336 tarihli kanunun yedinci maddesindeki intikal dahi ikinci maddeye göre cereyan eder. [3] Ek Madde 4 – (30/5/1926 tarih ve 869 sayılı Kanunun 2 nci maddesi hükmü olup, ek maddeye çevrilerek numarası teselsül ettirilmiştir.) 15 Mayıs 1335 tarihinden İzmir'in tarihi istirdadı olan 9 Eylül 1338 tarihine kadar milli orduda vazife almış berri, bahri, havai ve jandarma erkan,ümera ve zabitaniyle mensubin ve memurin ve efradı askeriyeden elyevm müstahdem bulunan veyahut tekaüt istifa veya terhis suretiyle ordudan infikak etmiş olanlardan şimdiye kadar İstiklal madalyası almamış bulunanlara ve şehadet veya vefat suretiyle üful eylemiş bulunanların ailelerine kırmızı şeritli İstiklal madalyası verilir. (Değişik ikinci cümle: 26/2/2008-5742/1 md.) Millî istiklal uğrunda hayatını kaybeden şehitler ile madalyaya hak kazandığı halde madalya almadan vefat edenlerin erkek çocuklarının en büyüğüne, erkek çocuğu yoksa büyük kızına, yoksa babasına, o da yoksa annesine, o da yoksa eşine, o da yoksa sıralı mirasçıların belirtilen sırası dahilindeki çocuklarına, o da yoksa diğer tabakada bulunanlara veya onların sıralı mirasçılarına müracaatı dahilinde madalya verilir. (Ek fıkra: 15/2/1934 - 2597/1 md.; Değişik ikinci fıkra: 26/2/2008-5742/1 md.) Bu Kanun uyarınca madalyaların verilmesi ile mirasçısına intikal işlemleri Milli Savunma Bakanlığınca yapılır. Ek Madde 5 – (30/5/1926 tarih ve 869 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi hükmü olup, ek maddeye çevrilerek numarası teselsül ettirilmiştir.) İkinci maddede muharrer tarihler zarfında Anadoluya gelerek Milli Mücadeleye iştirak etmiş ve şimdiye kadar beyaz şeritli İstiklal madalyasiyle taltif edilmiş olan ordu mensubininin madalya şeritleri kırmızıya tahvil edilir(1). Ek Madde 6 – (30/5/1926 tarih ve 869 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi hükmü olup, ek maddeye çevrilerek numarası teselsül ettirilmiştir.) Bu kanun mucibince yapılacak teklifat Riyaseticumhurun tasdikından sonra İstiklal madalyaları vesaikı Müdafaai Milliye Vekaletince imla ve imza olunarak sahibine ita olunur. Ek Madde 7 – (30/5/1926 tarih ve 869 sayılı Kanunun 5 inci maddesi hükmü olup, ek maddeye çevrilerek numarası teselsül ettirilmiştir.) Hukuku medeniyeden iskat veya cinayetle mahkum olanlarla casusluk yapan ve ordudan firar edenler ve alelıtlak 25 Eylül 1339 tarihli kanunun birinci maddesine tevfikan nisbeti askeriyesi kat'edilenler, ikinci madde hükmünden istifade edemezler. [4] Ek Madde 8 – (26/2/1927-977 sayılı ek Kanunun 1 inci maddesi hükmü olup, ek madde olarak numarası teselsül ettirilmiştir.) İstiklal Madalyası Kanununun üçüncü maddesinde, musarrah inha ve istida ve müracaatlar makamatı aidesince 1 Teşrinisani 1926 tarihine kadar kabul olunur. Ek Madde 9 – (26/2/1927-977 sayılı ek Kanunun 2 nci maddesi hükmü olup, ek madde olarak numarası teselsül ettirilmiştir.) Büyük Millet Meclisince yapılacak tetkikat zamana tabi değildir. Ek Madde 10 – (26/2/1927-977 sayılı ek Kanunun 3 üncü maddesi hükmü olup, ek madde olarak numarası teselsül ettirilmiştir.) Milis efradından veyahut efradı ahaliden olup da ordu kadrosu haricinde istiklali milli uğrunda hayatını feda etmiş olanların ailelerine verilecek olan kırmızı şeritli İstiklal Madalyası muamelesini ifaya, 30 Mayıs 1926 tarih ve 869 numaralı kanun mucibince, Müdafaai Milliye Vekili mezundur. [5] Ek Madde 11 – (26/1/1939 tarih ve 3579 sayılı Kanunun 1 inci maddesi hükmü olup, ek maddeye çevrilerek numarası teselsül ettirilmiştir.) 15 Mayıs 1335 tarihinden İzmir'in istirdat tarihi olan 9 Eylül 1338 tarihine kadar milli orduda vazife alan numara ve adları bağlı listede yazılı muhtelif sınıf alay sancaklarına birer istiklal madalyası verilir. İSTİKLAL SAVAŞINDA ORDUDA VAZİFE ALAN ALAYLAR LİSTESİ Piyade Alayı Suvari Alayı Topçu Alayı Numarası Numarası Numarası 1 1 1 2 2 2 3 3 3 4 4 4 5 5 6 6 6 7 7 9 8 8 10 11 9 11 12 10 12 14 11 13 15 12 14 16 13 15 17 14 16 20 15 17 23 16 18 41 17 19 57 18 20 61 19 21 Sarıkamış ağır 23 23 topçu alayı 24 24 25 27 26 28 28 29 29 33 30 34 31 36 32 37 33 38 34 53 35 54 36 55 37 21 38 39 40 41 42 43 44 45 Piyade Alayı Suvari Alayı Topçu Alayı Numarası Numarası Numarası 46 47 50 51 52 53 54 55 56 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 73 126 127 131 135 159 174 176 189 190 Iğdır Hudud alayı Kızılçaçak alayı Caksu alayı Borçka alayı Van alayı 24/4/1940 tarih ve 3807/1 md. ile eklenenler : 27 dağ. alayı 48 dağ. alayı 132, 143, 172 piyade alayı 5, 9 topçu alayı 1, 2, 4, 10 müstahkem mevki topçu alayı Madde 11 – İşbu kanunun icrayı ahkamına Büyük Millet Meclisi memurdur. Madde 12 – İşbu kanun tarihi neşrinden itibaren mer'iyülicradır. 66 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR ÇİZELGE Kanun No. Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler Yürürlüğe giriş tarihi 381 – 12/12/1923 525 – 29/11/1924 607 – 8/4/1925 869 – 20/6/1926 958 – 24/1/1927 977 – 8/3/1927 2597 – 11/12/1934 3579 – 7/2/1939 3807 – 30/4/1940 5742 Ek Madde 4 6/3/2008 [1] Bu madde ile ilgili olarak 1,2,4,5,6,7 ve 11 inci ek maddelere bakınız. [2] Bu hükmün uygulanmasında ek 8 inci maddeye bakınız. [3] Bu maddede sözü edilen 2 nci madde ek madde 2 haline getirilmiştir. [4] Bu madde metninde sözü edilen 2 nci madde teselsül nedeniyle ek madde 4 olmuştur. [5] 30 Mayıs 1926 tarih ve 869 sayılı Kanun, 66 sayılı kanunun 1 inci maddesini değiştiren 4/12/1924 tarih ve 525 sayılı kanuna ek olduğundan bu kanuna ek madde olarak eklenmiştir.
81	5	1	19 EKİM 1960 TARİHLİ VE 105 SAYILI KANUNUN KALDIRILMASI HAKKINDA KANUN Kanun Numarası : 81	19 EKİM 1960	18/10/1962	19 EKİM 1960 TARİHLİ VE 105 SAYILI KANUNUN KALDIRILMASI HAKKINDA KANUN Kanun Numarası : 81 Kabul Tarihi : 18/10/1962 Yayımlandığı Resmî Gazete : Tarih: 23/10/1962 Sayı: 11239 Yayımlandığı Düstur : Tertip: 5 Cilt: 1 Sayfa: 126 Madde 1 – 19 Ekim 1960 tarihli ve 105 sayılı kanun yürürlükten kaldırılmıştır. Madde 2 – 19 Ekim 1960 tarihli ve 105 sayılı kanun uyarınca tasfiye komisyonları tarafından el konulan menkul mallar ve aynı şekilde el konulan gayrimenkuller ile 4753 sayılı kanuna göre kamulaştırılmış bulunan gayrimenkullerden beşbin dönüme kadarı (Beşbin dönüm dahil) halihazır durumları ile sahiplerine iade olunur. 19 Ekim 1960 tarihli ve 105 sayılı kanunun uygulanmasında toprakları 4753 sayılı kanuna göre kamulaştırılanlar, bu kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren doksan gün içinde, kamulaştırma muamelelerine ve bedeline yürürlükteki kanun hükümlerine göre itiraz edebilirler. Madde 3 – Kanun ve tüzük hükümleri dairesinde tasfiye edilmiş bulunan menkul ve gayrimenkul mallar iade edilmez. Madde 4 – Haklarında 19 Ekim 1960 tarihli ve 105 sayılı kanunun uygulanmış olduğu kimselerden yetkili merciden yazı ile talepte bulunanlara, bu kanunun 2 nci maddesi hükümleri uygulanmaz; ancak, menkul malları ile 4753 sayılı kanun gereğince çiftçiye dağıtılması bahis konusu olmayan neviden gayrimenkullerinden kamu yararına tahsis edilmemiş bulunanlar hakkında 2 ve 3 üncü maddeler hükümleri saklıdır. 1 inci fıkra uyarınca talepte bulunanlar, kendilerine Devletçe iskan yardımı olarak verilen sermaye ile gayrimenkulleri ve yapılan sair yardımları uhdelerinde muhafaza ederler. 1 inci fıkra uyarınca talepte bulunmadıklarından haklarında bu Kanunun 2 nci maddesi uygulanan şahıslar, kendilerine Devletçe iskan yardımı olarak yapılan - yiyecek, giyecek ve yol masrafları hariç - masrafları ile verilen gayrimenkulleri derhal; verilen sermayeyi ise, hüküm almaya lüzum olmaksızın, bu kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren bir yıl içinde her ay eşit taksitlerle iade ederler. Madde 5 – Bu Kanuna göre eski yerlerine dönmek isteyenlerin yol masrafları, İmar ve İskan Bakanlığınca (Toprak ve İskan İşleri Genel Müdürlüğü) ödenir. Madde 6 – Bu Kanuna göre yapılan işlemlerden dolayı hiçbir harç, vergi ve resim alınmaz. Madde 7 – Bu Kanuna göre Hazineye geri verilecek olan gayrimenkullerin tapu kayıtları, İmar ve İskan Bakanlığınca bildirilmesi üzerine, vali ve kaymakamlarca düzeltilir. Madde 8 – Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Madde 9 – Bu kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
86	4	1	YATIRIMLAR (HOLDİNG) ANONİM ŞİRKETİNE BAZI İSTİSNA VE MUAFLIKLAR VERİLMESİNE DAİR KANUN Kanun Numarası : 86	20/9/1960	22/9/1960	YATIRIMLAR (HOLDİNG) ANONİM ŞİRKETİNE BAZI İSTİSNA VE MUAFLIKLAR VERİLMESİNE DAİR KANUN Kanun Numarası : 86 Kabul Tarihi : 20/9/1960 Yayımlandığı Resmî Gazete: Tarih: 22/9/1960 Sayı: 10610 Yayımlandığı Düstur : Tertip: 4 Cilt: 1 Sayfa: 341 Madde 1 – Yatırımlar (Holding) Anonim Şirketinin kuruluşunda Türk Ticaret Kanununun ani ve tedrici teşekküle ait hükümleriyle kuruluştan sonra ihraç edeceği tahviller bakımından aynı kanunun 422 nci maddesinin koyduğu tahditler tatbik edilmez. Madde 2 – Şirkete yabancı sermaye yatıran hissedarlar 6224 sayılı Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanununun bahşettiği haklardan istifade ederler. Yabancı hissedarların mezkür kanundan istifadeleri için yapmak mecburiyetinde bulundukları her türlü muameleleri onlar namına takip ve intaca şirket yetkilidir. Madde 3 – (Değişik: 4/10/1960 - 93/1 md.) Şirkete ortaklarca Şirket kurulduktan sonra verilecek iştirak taahhütnameleriyle esas mükavelenin tanzim, tasdik, tescil ve ilanı, hisse senedi ve tahvillerinin ihracı Tayyare Pulu, Harc, Damga Resmi ve Belediye İlan Resminden muaftır. Şirket, Ticaret ve Sanayi Odaları kaydiyle ücretinden muaftır. Madde 4 – Bu Kanun neşri tarihinde yürürlüğe girer. Madde 5 – Bu Kanunun hükümlerini yürütmeğe Bakanlar Kurulu memurdur. 86 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE Kanun No. Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler Yürürlüğe giriş tarihi 93 7/10/1960
128	4	1	ASKERİ ÖĞRENCİLERİN HARÇLIKLARI HAKKINDA KANUN [1] Kanun Numarası : 128	15/11/1960	19/11/1960	ASKERİ ÖĞRENCİLERİN HARÇLIKLARI HAKKINDA KANUN [1] Kanun Numarası : 128 Kabul Tarihi : 15/11/1960 Yayımlandığı Resmî Gazete: Tarih: 19/11/1960 Sayı: 10659 Yayımlandığı Düstur : Tertip: 4 Cilt: 1 Sayfa: 451 Madde 1 – Kara, Deniz, Hava Harb Okulları ile Üniversitelerin muhtelif fakültelerinin ve yüksek okulların birinci sınıflarında Milli Savunma Bakanlığı hesabına okuyan ögrencilere ve Yedek Subay Okulu öğrencilerine ayda 30 lira, daha yukarı sınıflarda okuyanlara ayda 40 lira harçlık verilir. Madde 2 – Askeri lise ve muadili askeri okullar öğrencileri ile astsubay okulları öğrencilerine ayda 20 lira, askeri orta okul ve muadili askeri okullar ve astsubay hazırlama orta okulları öğrencilerine ayda 10 lira harclık verilir. Madde 3 – Öğrenciler harçlığa okula kabulleri gününden itibaren müstehak olurlar. Harçlıklar, öğrenci okulu bitirip üst okula kaydedilinceye kadar veya okul ile ilişiği kesilinceye kadar ödenir. Hava değişimi, istirahat alanlarla hastanede veya izinli bulunanların veya disiplin cezası alanların harçlıkları kesilmez. Madde 4 – Milli Savunma Bakanlığı ve Jandarma Genel Kumandanlığı hesabına burs verilmek suretiyle okutulan öğrenciler bu kanundan faydalanamazlar. Madde 5 – Bu kanun gereğince ödenecek harçlıklar hiçbir vergi ve resme tabi tutulmaz ve borç için haczedilemez. Bu harclıklara, 4178 sayılı kanun gereğince verilen zam uygulanmaz. Madde 6 – Bu kanuna aykırı hükümler yürürlükten kaldırılmıştır Madde 7 – Bu kanun yayımı tarihini takip eden ay başından itibaren yürürlüğe girer. Madde 8 – Bu kanunu Milli Savunma, İçişleri ve Maliye Bakanları yürütür. [1] Bu Kanunun harçlık miktarları ile ilgili hükümleri 31/7/1970 tarih ve 1323 sayılı Kanunun 19/n maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olup, anılan Kanuna konu harçlıklar 27/7/1967 tarih ve 926 sayılı Kanunun 143 üncü maddesinde yeniden düzenlenmiştir.
132	4	1	TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ İLE İLGİLİ BAZI DÜZENLEMELER HAKKINDA KANUN [1] Kanun Numarası : 132	18/11/1960	22/11/1960	TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ İLE İLGİLİ BAZI DÜZENLEMELER HAKKINDA KANUN [1] Kanun Numarası : 132 Kabul Tarihi : 18/11/1960 Yayımlandığı Resmî Gazete : Tarih: 22/11/1960 Sayı: 10661 Yayımlandığı Düstur : Tertip: 4 Cilt: 1 Sayfa: 458 Kuruluş ve gaye Madde 1 – (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Görevleri Madde 2 – (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Organlar Madde 3 - (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Genel Kurul Madde 4 - (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Madde 5 – (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Teknik Kurul Madde 6 – (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Yönetim Kurulu Madde 7 – (Değişik: 17/4/1981 - 2449/3 md.) (Mülga birinci fıkra: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) (Mülga ikinci fıkra: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) (Mülga üçüncü fıkra: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Yönetim Kurulu Başkanı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğince seçilen üyeler dışından seçildiği takdirde , kurumundan bu süre için maaşsız izinli sayılır. İzinli sayıldığı süreler terfiinde, keseneklerinin kendisi ve karşılıklarının Türk Standartları Enstitüsünce ödenmesi kaydıyla emekliliğinde fiili hizmet olarak hesaba katılır. Bu kişinin T.C Emekli Sandığı ile ilgisi 5434 Sayılı Kanuna 8 Temmuz 1971 tarihli ve 1425 Sayılı Kanunla eklenen Ek-2 nci madde esaslarına göre sürdürülür. [2] [3] (Mülga beşinci fıkra: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) (Mülga altıncı fıkra: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Denetleme Kurulu Madde 8 – (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) İhtisas Kurulları Madde 9 – (Değişik: 17/8/1983 - 2881/3 md.) (Mülga birinci fıkra: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) (Mülga birinci ve ikinci cümler: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Çalışma saatleri dışında görev yapacak olan öğretim elemanlarına Türk Standartları Enstitüsünce ödenecek huzur hakkı ve ücretler, bağlı oldukları birimin döner sermayesine gelir kaydedilmez. (Mülga üçüncü fıkra: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Teknik komiteler Madde 9/A- (Ek: 11/10/2011 - KHK - 662/40 md.) Enstitünün, standard hizmetleriyle ilgili görevleri kapsamında bilimsel incelemelerde bulunmak ve standard hazırlamak amacıyla, Yönetim Kurulunca ilgili ürün, hizmet veya sektör adıyla teknik komiteler kurulabilir. Teknik komitelerin görevleri, çalışma usul ve esasları, üye sayısı, başkan ve üyelerinin nitelikleri ve seçimi ile diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir. Genel Sekreter Madde 10 – (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Personel Madde 10/A- (Ek: 11/10/2011 - KHK - 662/41 md.) (Mülga birinci fıkra: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) (Mülga ikinci fıkra: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) (Mülga üçüncü fıkra: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) (Mülga dördüncü fıkra: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) (Mülga beşinci fıkra: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) (Mülga altıncı fıkra: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) (Mülga yedinci fıkra: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Enstitü personelinin ücretleri ile diğer malî hakları, 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 14 üncü maddesi ve anılan madde uyarınca yürürlüğe konulan mevzuat hükümleri çerçevesinde, kurum içi hiyerarşi gözetilerek Yönetim Kurulunca tespit edilir. (Ek fıkra:25/3/2020-7226/3 md.) Enstitü, belirli süreli, geçici nitelikte ve özel bilgi ve uzmanlık gerektiren işlerde yurt içinde ve yurt dışında iş akdiyle Enstitü dışından inceleme elemanı çalıştırabilir. Bunların günlük inceleme ücreti, asgari ücretin aylık brüt tutarının %25’ini aşmamak üzere Yönetim Kurulu tarafından belirlenir. (Ek fıkra:25/3/2020-7226/3 md.) 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında istihdam edilenler haricindeki Enstitü personeline uygulanacak disiplin cezaları ile ceza gerektiren fiil ve haller hususunda 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125 inci maddesi uygulanır. Ancak aynı maddede yer alan aylıktan kesme cezası brüt ücretten 1/30-1/8 arasında kesinti yapılması; Devlet memurluğundan çıkarma cezası Enstitüye bir daha atanmamak üzere işten çıkarma şeklinde uygulanır. Enstitü personelinin disiplin ile ilgili işlemlerini yürütmek üzere merkezde disiplin kurulu ve yüksek disiplin kurulu kurulur. Bu personelin disiplin işlemlerine ilişkin diğer hususlarda bu Kanunda yer alan hükümler dışında, Enstitünün teşkilat yapısı ve personelinin statüsü göz önüne alınarak, 657 sayılı Kanunun Dördüncü Kısmının “Disiplin” başlıklı Yedinci Bölümünde yer alan hükümler uygulanır. TSE Uzmanı ve TSE Uzman Yardımcısı Madde 10/B- (Ek: 11/10/2011 - KHK - 662/41 md.; Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Gelirleri Madde 11 – Türk Standardları Enstitüsünün gelirleri şunlardır: A) (Mülga: 24/6/1995 - KHK - 557/21 md.) B) (Değişik: 16/5/1985 - 3205/7 md.) Türk Standartları Enstitüsünün çalışma konuları ile ilgili oldukları veya çalışmalarından doğrudan doğruya yahut dolayısıyla faydalandıkları ilgili Bakanlıklarca Türk Standartları Enstitüsünün mütalaası alınarak tespit edilen 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi teşekkül, müessese ve ortaklıklarla, Bakanlıkların teftiş ve denetlemesi altındaki birlik, kurum ve ofislerin her yıl bütçelerine koyacakları (5.000) lira maktu aidat ile bir evvelki yılın bilançosuna göre tahakkuk eden safi karlarının binde birine tekabül eden nisbi aidatlar (4603 sayılı Kanuna tâbi bankalar hariç), [4] C) (Değişik: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Türk Standardları Enstitüsünün teşkilatına ilişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde belirtilen diğer gelirler. D) (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) E) (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) F) (Ek:18/7/2024-7521/1 md.) Genel bütçeden yapılacak Hazine yardımlarından, İbarettir. Türk Standardları Enstitüsünün yukardaki fıkralarda sayılan gelirleri ve muameleleri ve sahibi bulunduğu gayrimenkulleri her türlü vergi, resim ve harctan muaftır. Gelir ve kurumlar vergilerine tabi teşekküllerce tediye olunan aidat o yılın hesap dönemine masraf kaydedilir. Madde 12 – (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Madde 13 – Türk Standartları Enstitüsünün malları Devlet malı sayılır. Bu mallar aleyhine cürüm işleyenlere bu cürümlerden dolayı Devlet memurları hakkında tatbik edilen ceza hükümleri uygulanır Yönetmelikler Madde 14 – (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Ek Madde 1 – (Ek: 8/6/1984 – KHK 221/7 md.; aynen kabul 16/5/1985 – 3205/8 md.) (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Ek Madde 2- (Ek: 11 / 10 /20 11 – KHK – 662 / 42 md.) (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Geçici Madde 1 – (132 sayılı Kanunun kendi numarasız geçici maddesi olup teselsül için numaralandırılmıştır.) (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Geçici Madde 2 – (17/4/1981-2449/7 md. ile eklenen numarasız geçici madde hükmü olup madde numarası teselsül ettirilmiştir.) (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Geçici Madde 3 – (8/6/1984-KHK 221/8 md. ile gelen ve 16/5/1985-3205/9 md. ile değiştirilerek kabul edilen geçici 1 inci madde hükmü olup madde numarası teselsül ettirilmiştir.) (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Geçici Madde 4 – (16/5/1985 – 3205/9 md. ile eklenen geçici 2 nci md. hükmü olup madde numarası teselsül ettirilmiştir.) (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Geçici Madde 5- (Ek: 11 / 10 /20 11 – KHK – 662 / 42 md.) (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Geçici Madde 6- (Ek: 11/10/2011 – KHK – 662/42 md.) (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Geçici Madde 7- (Ek: 11/10/2011 – KHK – 662/42 md.) (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Geçici Madde 8- (Ek: 11/10/2011 – KHK – 662/42 md.) (Mülga: 2/7/2018 – KHK-703/96 md.) Geçici Madde 9- (Ek: 20/2/2014-6525/4 md.) İslam Ülkeleri Standartlar ve Metroloji Enstitüsünün (SMIIC) tüzüğü kapsamında Enstitünün masrafları Türk Standardları Enstitüsünün bütçesinden 31/12/2018 tarihine kadar karşılanabilir. Madde 15 – Bu Kanun yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe girer. Madde 16 – Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür. 132 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN VEYA ANAYASA MAHKEMESİ TARAFINDAN İPTAL EDİLEN HÜKÜMLERİN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE Değiştiren Kanunun/KHK’nin/ İptal Eden Anayasa Mahkemesi Kararının Numarası 132 sayılı Kanunun değişen veya iptal edilen maddeleri Yürürlüğe GirişTarihi 2449 7, Geçici Madde 2 19/4/1981 2881 9 19/8/1983 KHK/221 Ek Madde 1, Geçici Madde 4 18/6/1984 3205 11, Ek Madde 1, Geçici Madde 3, Geçici Madde 4 26/5/1985 KHK/557 11 27/6/1995 5230 11 31/7/2004 KHK/662 1, 2, 4, 6, 7, 9/A, 10, 10/A, 10/B, 14, Ek Madde 2, Geçici Madde 5, Geçici Madde 6, Geçici Madde 7, Geçici Madde 8 2/11/2011 6518 4, 6 19/2/2014 6525 Geçici Madde 9 27/2/2014 KHK/703 Kanunun Adı, 1 ila 6,7,8,9,10,10/A,10/B,11,12, 14, Ek Madde 1, Ek Madde 2, Geçici Madde 1 ila Geçici Madde 8 24/6/2018 tarihinde birlikte yapılan Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonucunda Cumhurbaşkanının andiçerek göreve başladığı tarihte (9/7/2018) 7226 10/A 26/3/2020 7521 11 26/7/2024 [1] 2/7/2018 tarihli 703 sayılı KHK’nin 96 ncı maddesiyle, bu Kanunun adı “ Türk Standardları Enstitüsü Kuruluş Kanunu” iken metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir. [2] Bu maddede sözü edilen ek 2 nci maddenin numarası teselsülü sağlamak için "Ek Madde 17" olarak değiştirilmiştir. [3] 2/7/2018 tarihli 703 sayılı KHK’nin 96 ncı maddesiyle, bu fıkrada yer alan “4 üncü maddenin ikinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan Genel Kurul üyeleri arasından seçildiği takdirde,” ibaresi “Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğince seçilen üyeler dışından seçildiği takdirde” şeklinde değiştirilmiştir. [4] Bu maddenin uygulaması ile ilgili olarak, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kanunun ilgili hükümlerine bakınız.
144	3	1	TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ REİSİ MUSTAFA KEMAL PAŞA HAZRETLERİNE BAŞKUMANDANLIK TEVCİHİNE DAİR KANUN Kanun Numarası : 144	5/8/1337	null	TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ REİSİ MUSTAFA KEMAL PAŞA HAZRETLERİNE BAŞKUMANDANLIK TEVCİHİNE DAİR KANUN Kanun Numarası : 144 Kabul Tarihi : 5/8/1337 Yayımlandığı R. Gazete : Tarih: — Sayı: — Yayımlandığı Düstur : Tertip: 3, Cilt: 2, Sayfa: 86 Madde 1 – Millet ve memleketin mukadderatına bilfiil vaziülyet yegane kuvveti âliye olan ve âzasından her birinin Kanunu Esasi ve Teşkilatı Esasiye Kanuniyle hukuk ve masuniyeti teşriiyesi tabiatiyle mahfuz ve şahsiyeti maneviyesi Başkumandanlığı haiz bulunan Türkiye Büyük Millet Meclisi kuyudu atiye ile Başkumandanlık vazifei fiiliyesine kendi Reisi Mustafa Kemal Paşayı memur eylemiştir. Madde 2 – Başkumandan ordunun maddi ve manevi kuvvetini azami surette tezyit ve sevk ve idaresini bir kat daha tarsin hususunda Türkiye Büyük Milet Meclisinin buna müteallik salahiyetini Meclis namına fiilen istimale mezundur. Madde 3 – Müşarüleyhe baladaki mevat ile mevdu sıfat ve salahiyet üç ay müddetle mukayyettir. Meclis lüzum gördüğü takdirde bu müddetin inkızasından evvel dahi bu sıfat ve salahiyeti refedebilir. Madde 4 – İşbu kanun tarihi neşrinden itibaren mer’iyülicradır. Madde 5 – İşbu kanunun icrasına Türkiye Büyük Millet Meclisi memurdur.
151	3	1	EREĞLİ HAVZAİ FAHMİYESİ MADEN AMELESİNİN HUKUKUNA MÜTEALLİK KANUN [1] Kanun Numarası : 151	10/9/1337	null	EREĞLİ HAVZAİ FAHMİYESİ MADEN AMELESİNİN HUKUKUNA MÜTEALLİK KANUN [1] Kanun Numarası : 151 Kabul Tarihi : 10/9/1337 Yayımlandığı Resmî Gazete : Tarih: – Sayı: – Yayımlandığı Düstur : Tertip: 3 Cilt: 2 Sayfa: 91 Madde 1 – Maden ocaklarında müstahdem amelenin beytutetleri ve temini istirahatleri için her ocak civarında İktisat Vekaletince tanzim edilen numunelere tevfikan amele koğuşlariyle hamam inşasına ocak amilleri mecburdur. Madde 2 – Maden işlerinde amelenin cebren istihdamı ve angarye suretiyle her hangi bir işe sevki ve maden ocakları dahilinde on sekiz yaşından dun olanların istihdamı memnudur. Madde 3 – Her madenci istihdam ettiği amelenin miktarı ücretiyle künyesini mübeyyin numunesine tevfikan muntazam defter tutmağa ve bu defteri amele birliği müfettişine ve İktisat Vekaleti memurlarına berayı tetkik ibraza mecburdur. Madde 4 – Alelumum Madenciler Nizamnamei mahsusuna tevfikan amele tarafından teşkil olunacak ihtiyat ve teavün sandıklarına beher mah zarfında istihdam edecekleri amele ücuratı umumiyesinin yüzde birinden dun olmamak üzere muaveneti nakdiyede bulunmağa mecburdurlar. Madde 5 – Amelenin zatına ait olup esnayı ameliyatta kırılan alat ve edevatiyle nakliyat esnasında telef olan hayvanatı madenci tarafından tazmin olunur. Madde 6 – Bilumum madenciler hasta ve kazazede olan ameleyi meccanen tedavi etmeğe ve bunu teminen maden civarında hastane, eczane ve şahadetnameli etıbba bulundurmağa mecburdurlar. Bunların tayini mahal ve adedi ile muhtelif madencilerin arasında masarifin veçhi tevzi ve itasına dair ayrıca bir nizamname tanzim olunacaktır. Madde 7 – Havzai Fahmiyede sayü amelden dolayı kazazede olanlarla vefat edenlerin varisleri veya amele müfettişliği veyahut İktisat Vekaleti tarafından tazminat davası ikame olunur. İşbu tazminat davası miktarı kaç kuruştan ibaret olursa olsun Sulh Hakimleri hakkındaki kanuna tevfikan sulh mahkemelerince kabili temyiz olmak üzere rüyet olunur. Tazminat miktarı tarafeynden alelusul müntehap erbabı vukuftan teşekkül edecek heyetin vereceği rapora istinat eder. (İkinci fıkra iptal: Ana. Mah.'nin 31/10/1991 tarih ve E.1991/24, K.1991/40 sayılı kararıyla.) (Ek fıkralar: 5/6/1930 - 1687/1 md.) A – Mahkeme bu maddenin tatbikında, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 3 üncü maddesine göre, aralarında irtibat mevcut sayılan suçların davalarını birleştir meksizin tetkik ile hükme rapteder. B – İşten ve matlubattan mütevellit davalarda, havzai fahmiye idaresi müşavir avukatı, amele birliğinde kayıtlı cüzdanlı amelenin kanuni mümessili olarak, vekaletname ibrazına hacet kalmaksızın mahkemede ameleyi temsil eder. Madde 8 – Mesaii yevmiye alelitlak sekiz saattir. Bu müddetten fazla çalışmağa hiç bir işçi icbar edilemez. Saati mesai haricinde tarafeynin rıza ve muvafakatiyle iki kat ücrete tabidir. Tahtezzemin mesafede nüzul ve suut için geçen müddet sekiz saate dahildir. Madde 9 – Amelenin ahvali sıhhiye ve hayatiyeleriyle hukuku umumiyelerine mütaallik işbu mevadı ifa etmeyen madenci ve mültezimlerin ruhsatname, şartname ve imtiyazları fesholunur. Madde 10 – İşbu kanun ahkamı elyevm mer'i olan bilumum ruhsatname ve şartname ve itilafname ve imtiyazlara da şamildir. Madde 11 – Maden ocaklarında çalışan amelenin haddi asgari ücreti ocak amil ve mültezimleriyle amele birliği ve İktisat Vekaleti tarafından müntahap üç zat marifetiyle tayin olunur. Madde 12 – Maden Nizamnamesinin 77 nci ve 78 inci maddeleriyle işbu kanun ahkamına tearuz eden alelumum mevaddı nizamiye mülgadır. Madde 13 – Maden ocağı amilleri bir mesçit ve genç ameleye gece dersleri vermek üzere bir mektep yapmağa ve muallim tutmağa mecburdurlar. Madde 14 – İşbu kanun tarihi neşrinden muteberdir. Madde 15 – İşbu kanunun icrasına Adliye ve İktisat Vekilleri memurdur. 151 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE Kanun No. Farklı Tarihte Yürürlüğe Giren Maddeler Yürürlüğe Giriş Tarihi 1687 – 10/6/1930 [1] 8/6/1936 tarihli ve 3008 Sayılı İş Kanununun 147 nci maddesi ile bu Kanunun sözü edilen İş Kanununa aykırı hükümleri yürürlükten kaldırılmış, bilahare 3008 sayılı Kanun da 25/8/19 tarih ve 1475 sayılı Kanunun 110 uncu maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır.
153	3	1	BÜYÜK MİLLET MECLİSİ REİSİ BAŞKUMANDAN MUSTAFA KEMAL PAŞA HAZRETLERİNE “GAZİLİK” UNVANI İTA VE RÜTBEİ MÜŞİRÎ TEVCİHİNE DAİR KANUN Kanun Numarası : 153	19/9/1337	null	BÜYÜK MİLLET MECLİSİ REİSİ BAŞKUMANDAN MUSTAFA KEMAL PAŞA HAZRETLERİNE “GAZİLİK” UNVANI İTA VE RÜTBEİ MÜŞİRÎ TEVCİHİNE DAİR KANUN Kanun Numarası : 153 Kabul Tarihi : 19/9/1337 Yayımlandığı Resmî Gazete : Tarih: — Sayı: — Yayımlandığı Düstur : Tertip: 3, Cilt: 2, Sayfa: 93 Madde 1 – Türkiye Büyük Millet Meclisi Reisi Başkumandan Mustafa Kemal Paşa Hazretlerine Gazilik unvanı ita ve rütbei müşiri tevcih olunmuştur. Madde 2 – İşbu kanun tarihi neşrinden itibaren mer’iyülicradır. Madde 3 – İşbu kanunun icrasına Büyük Millet Meclisi memurdur.
155	4	1	HARİTA VE PLANLARA AİT İŞARETLERİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN Kanun Numarası : 155	12/12/1960	17/12/1960	HARİTA VE PLANLARA AİT İŞARETLERİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN Kanun Numarası : 155 Kabul Tarihi : 12/12/1960 Yayımlandığı Resmî Gazete : Tarih: 17/12/1960 Sayı: 10682 Yayımlandığı Düstur : Tertip: 4 Cilt: 1 Sayfa: 736 Madde 1 – (Değişik: 23/1/2008-5728/269 md.) Harita ve planlara ait amme hizmetine mahsus (Nirengi, nivelman, poligon, röper tesisleri gibi) işaretleri yerinden çıkaranlar, yerinden oynatanlar, tanınmaz hâle getirenler veya ilgili makamlardan müsaade almaksızın yerini değiştiren kişi bir yıldan beş yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır. Madde 2 – Mahalli idare amirleri ile köy muhtarları ve belediye başkanları bu işaretlerin kontrol ve muhafazası tedbirlerini almak, suçlular hakkında takibat yapılmak üzere zabıta ve savcılıkları ve gereği yapılmak üzere işaretler ile ilgili dairesini durumdan haberdar etmekle mükelleftirler. Madde 3 – Bu kanunun uygulanmasına ait esaslar, Milli Eğitim Bakanlığının ve Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Harita ve Kadastro Mühendisleri Odasının mütalaası alındıktan sonra, Devlet Bakanlığı (Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü), Milli Savunma (Harita Genel Müdürlüğü), Tarım (Orman Genel Müdürlüğü), İçişleri, İmar ve İskan ve Bayındırlık Bakanlıklarınca müştereken hazırlanacak bir talimatname ile tesbit olunur. Madde 4 – Bu kanun yayımı tarihinden itibaren 6 ay sonra yürürlüğe girer. Madde 5 – Bu kanunu Bakanlar Kurulu yürütür. 155 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE Değiştiren Kanun 155 Sayılı Kanunun Değişen Maddeleri Yürürlüğe Giriş Tarihi 5728 1 8/2/2008
168	4	1	YABANCI MEMLEKETLERDE TÜRK ASILLI VE YABANCI UYRUKLU ÖĞRETMENLERE SOSYAL YARDIM YAPILMASI HAKKINDA KANUN Kanun Numarası : 168	16/12/1960	23/12/1960	YABANCI MEMLEKETLERDE TÜRK ASILLI VE YABANCI UYRUKLU ÖĞRETMENLERE SOSYAL YARDIM YAPILMASI HAKKINDA KANUN Kanun Numarası : 168 Kabul Tarihi : 16/12/1960 Yayımlandığı Resmî Gazete : Tarih: 23/12/1960 Sayı: 10688 Yayımlandığı Düstur : Tertip: 4 Cilt: 1 Sayfa: 819 Madde 1 – (Değişik: 17/4/2008-5754/91 md.) Yabancı memleketlerde Türk kültürüne hizmet eden Türk asıllı ve yabancı uyruklu öğretmen veya din görevlilerine; görevlerinden ayrılışları halinde kendilerine, vefatları halinde ise dul ve yetimlerine bu Kanun hükümlerine göre sosyal yardım yapılır. Sosyal yardımdan faydalanabilmek için; a) 25 yıl veya daha fazla hizmetten sonra görevden ayrılmak veya asgari onbeş yıl hizmeti bulunup 60 yaşını tamamlamış olmak, b) Engelli olması veya tedavisi mümkün olmayan hastalık sebebiyle çalışamaz hale gelindiğinin, en az üç doktordan oluşan bir sağlık kurulu tarafından düzenlenecek raporla belgelenmesi ve bu raporda belirtilen sebebin görevini yapmasına engel teşkil ettiğinin Sağlık Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle Dışişleri Bakanlığınca uygun görülmesi, [1] c) Durumu yukarıdaki (a) ve (b) bentlerinde gösterilen haller kapsamına girmemekle birlikte, Dışişleri Bakanlığı tarafından takdir edilecek sebeplerle görevini bırakmış olmak, d) Görevlerini yapmaları sırasında, şahsiyet ve Türk kültürüne hizmetlerinin sebep ve etkisiyle, bulundukları ülke makamlarınca görevlerinden men edilmiş olmak, şartlarından en az birisini haiz olunması zorunludur Madde 2 – (Değişik: 17/4/2008-5754/91 md.) Yapılacak sosyal yardımın aylık tutarı ile yardımların tahakkuku ve ödenmesine ilişkin hususlar; ilgililerin hizmet yılları ile tamamlamış oldukları eğitimin seviyesi ve alanı, pedagojik formasyonlarının bulunup bulunmadığı, görev unvanları, yerleştikleri ülke ve mahalli geçim endekslerindeki gelişmeler dikkate alınarak, her yıl Dışişleri, Maliye ve Milli Eğitim bakanlıkları ile Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı ve Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından müştereken tespit olunur. Bu Kanun uyarınca sosyal yardım yapılmakta olanların kendileri ile bunların tedavi yardımı ya da hastalık sigortası hakkı bulunmayan eşlerinin, Türkiye’de sağlık kurum ve kuruluşlarındaki tedavilerine ilişkin giderler ile ilaç giderleri; 8/6/1992 tarihli ve 3816 sayılı Ödeme Gücü Olmayan Vatandaşların Tedavi Giderlerinin Yeşil Kart Verilerek Devlet Tarafından Karşılanması Hakkında Kanunda düzenlenmiş olan şartlar aranmaksızın, yeşil kart verilmek suretiyle anılan Kanun hükümlerine göre karşılanır. Madde 3 – Bu kanunda yazılı sosyal yardımdan faydalanabilmek için; a) İlgilinin cemaatten veya tabiiyetinde bulunduğu hükümetten yeteri kadar yardım veya emekli aylığı almamış olması, b) Türk kültürüne ve devrimlerine aykırı harekette bulunmaması, c) Dışişleri Bakanlığınca takdir olunacak mücbir sebepler dışında, başka bir memlekette yerleşmek maksadiyle bulunduğu memleketten ayrılmaması şarttır. Madde 4 – Sosyal yardımdan faydalanacak öğretmenler ile din görevlilerinin yabancı memleketlerde Türk kültürüne hizmetleri, devrimlere sadakatları ve başarı durumları Dışişleri Bakanlığınca tesbit edilir ve bunlardan öğretmen olanların sicilleri Milli Eğitim Bakanlığınca, din görevlisi olanların sicilleri ise Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından tutulur. [2] Madde 5 – Bu kanun hükümleri gereğince yapılacak sosyal yardımlar Dışişleri Bakanlığı bütçesinde açılacak özel bir fasıldan ödenir. Geçici Madde 1 – (168 sayılı Kanunun kendi numarasız geçici maddesi olup teselsül için numaralandırılmıştır.) Tesbit edilecek esaslara göre belgelendirmek şartiyle bu kanunun neşrinden önce geçmiş hizmetler de dikkate alınır. Bu kanunun yayımından önce görevlerinden ayrılmış olanlardan yardıma hak kazanmış bulunanlarla, bunlardan vefat etmiş olanların dul ve yetimlerine de bu kanunun esasları dairesinde sosyal yardım yapılır. Madde 6 – Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Madde 7 – Bu kanunu Dışişleri, Maliye ve Milli Eğitim Bakanları yürütür. 168 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE Değiştiren Kanunun/ Numarası 168 sayılı Kanunun değişen veya iptal edilen maddeleri Yürürlüğe Giriş Tarihi 5754 1, 2, 4 1/1/2008 tarihinden geçerli olmak üzere 8/5/2008 6462 1 3/5/2013 [1] 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu bentte yer alan “Özürlü” ibaresi “Engelli” şeklinde değiştirilmiştir. [2] 17/4/2008 tarihli ve 5754 sayılı Kanunun 91 inci maddesiyle; bu maddede yer alan “öğretmenlerin” ibaresi “öğretmenler ile din görevlilerinin” şeklinde; aynı maddede geçen “bunların sicilleri Milli Eğitim Bakanlığınca” ibaresi de “bunlardan öğretmen olanların sicilleri Milli Eğitim Bakanlığınca, din görevlisi olanların sicilleri ise Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından” şeklinde değiştirilmiştir.

End of preview. Expand in Data Studio

README.md exists but content is empty.

Downloads last month: 37

Size of downloaded dataset files:

34.3 MB

Size of the auto-converted Parquet files:

14.3 MB

Number of rows:

913